Tweede Kamerleden hebben afgelopen weekend in Jordanië en Irak de Nederlandse militairen bezocht die meedoen aan de strijd tegen Islamitische Staat. Het bezoek vond plaats in aanloop naar het debat later deze maand, over een eventuele verlenging van de missie in Irak.
In Jordanië sprak de delegatie met piloten van de de zes Nederlandse F-16’s, die meevechten in de strijd tegen IS. De piloten vertelden over hun missies en gaven uitleg over het onderhoud van de gevechtstoestellen.
In Irak bezochten de Kamerleden verschillende trainingscentra. Nederlandse militairen trainen in Erbil Koerdische Peshmerga-strijders. Inmiddels zijn honderden Koerden getraind als infanterist, commando of scherpschutter.
Wat wil Den Haag met de Nederlandse missie tegen IS? Stoppen, verlengen, of uitbreiden? Nieuwsuur sprak met leden van de commissie over hun bezoek.
Op microniveau heeft de missie de beste bedoelingen, maar het verjagen van IS is niet niet reëel.
"Het valt op dat de Nederlandse militairen zeer plichtsgetrouw zijn en precies doen wat ze moeten doen, maar de politieke doelen van de missie zijn uitzichtloos", vertelt Jasper van Dijk van de SP. "Het verslaan van IS is een enorme missie. De vraag is of dat lukt door Westers ingrijpen."
Het Kamerlid vindt de missie kansloos. "Op microniveau heeft de missie de beste bedoelingen, maar het verjagen van IS is niet reëel. Er zit geen gefundeerd plan achter", vindt Van Dijk.
De oplossing is, volgens Van Dijk, niet Westers ingrijpen. "Zolang de soennieten in het land geen politieke macht hebben, is vrede niet mogelijk. De oorzaak ligt in de onderdrukking van soennieten. Dat erkennen de militairen ook."
We houden zelf schone handen en laten andere landen het vuile werk in Syrië oplossen. Dat is niet chique.
Kamerlid Raymond Knops (CDA) vindt juist dat de Nederlandse missie moet worden uitgebreid. "In Irak is al veel gebombardeerd, dat mag van ons betreft ook in Syrië gebeuren."
Door in Syrië niet te bombarderen levert Nederland maar half werk, vindt Knops. "We houden zelf schone handen en laten andere landen het vuile werk in Syrië oplossen. Dat is niet chique. Ook militairen zeggen: het zou handiger zijn als we alles kunnen doen."
Wapens leveren
In de trainingscentra in Erbil worden de Peshmerga zo'n twee weken getraind door Nederlandse militairen. Veel strijders hebben oude wapens "die letterlijk aan elkaar geplakt zijn", zegt Knops. "Het zou de effectiviteit van de missie vergroten als Nederland ook wapens zou leveren, net als Duitsland doet."
Op 30 juni debatteert de Tweede Kamer over de missie, die in oktober afloopt. Het kabinet heeft al gezegd dat de Nederlandse bijdrage aan de strijd tegen IS, mogelijk wordt verlengd.