Nieuwsuur vroeg verschillende brancheorganisaties om een reactie op het signaal van de geriaters.
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen
"We zijn hierover met het Centrum Indicatiestelling Zorg (het CIZ) in gesprek omdat dit inderdaad een probleem is. De NVZ krijgt hier signalen over uit de grote steden. Er is nieuwe regelgeving, de Wet Langdurige Zorg, waardoor er verwarring kan ontstaan. Dat lijkt vertragend te werken."
Transferverpleegkundigen V&VN
Transferverpleegkundigen verzorgen de nazorg voor patiënten die ontslagen worden, en onderhouden dus bijvoorbeeld het contact met andere instellingen zoals verpleeghuizen. Eef Peelen, voorzitter van de V&VN Transferverpleegkundigen, stelt dat de uitstroom uit de ziekenhuizen inderdaad trager is, maar momenteel nog niet problematisch. Wat wel zichtbaar is, is dat patiënten regelmatig niet op de juiste plek terecht kunnen. De nieuwe Wet Langdurige Zorg biedt minder mogelijkheden voor permanente opname, en er is een tekort aan tijdelijke opvang. Met name voor patiënten met complexe problematiek.
Naar aanleiding van de vraag van Nieuwsuur deed V&VN een flitspoll, waaruit blijkt dat 82% van de transferverpleegkundigen de uitstroom trager vindt dan vorig jaar, en dan met name naar de permanente verpleeghuisplaatsen (50%) (cijfers stand 17-5-2015). Zie voor de meest actuele gegevens: http://transferverpleegkundigen.venvn.nl/Themas/enquete-uitstroom (view results)
Verenso
Ook Verenso, de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde, deelt de zorgen van de geriaters.
ActiZ, brancheorganisatie van de verpleeghuizen en de thuiszorgorganisaties
We herkennen het probleem dat de geriaters schetsen over doorstroom van ziekenhuizen naar verpleeghuizen. De oplossing is het goed organiseren van de hele zorg, zie hieronder welke pijlers daarbij belangrijk zijn. Als de vraag groter is dan het beschikbare budget, moet de staatssecretaris handelen. Langer thuis wonen kan alleen als ouderen voldoende ondersteund worden. Daarbij is langdurige opname in een verpleeghuis niet altijd nodig; vaak is kortdurende zorg en ondersteuning net de oplossing om weer terug te kunnen naar huis. Maar dan moet er wel voldoende geld zijn voor deze kortdurende en crisisopvang. Overigens is dat altijd nog veel goedkoper dan meer verpleeghuisbedden (€ 200 per dag). En goedkoper dan langer in het ziekenhuis (€ 700 per dag).
We willen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Op die manier kan het aantal plekken dat beschikbaar is in verpleeghuizen, vooral worden ingezet voor mensen die zware 24 uurs-zorg (dementie of meervoudige problemen) nodig hebben. Om dát te kunnen realiseren, moeten de randvoorwaarden goed zijn.
Die bestaan uit enkele belangrijke pijlers:
- Goede thuiszorg. We zien door het te krappe budget nu al wachtlijsten en cliënten-stops ontstaan op de wijkverpleging. Daardoor moeten mensen eerder doorstromen naar een verpleeghuisplek; wat de druk op die nu al beperkte woon-zorg-vorm doet toenemen.
- Veel ouderen hebben af-en-toe extra hulp en ondersteuning nodig, bijv. als iemand z’n pols breekt en daardoor niet mobiel is. Of als de mantelzorger even op adem moet komen van de zorg voor een demente partner. Daarvoor is kortdurend verblijf of logeerzorg nodig die op dit moment nog onvoldoende is ingekocht door gemeenten en zorgverzekeraars. Als dit niet snel wordt geregeld, moet een deel van deze groep eerder naar het verpleeghuis.
- Door de eerste twee punten ontstaat steeds meer druk op de capaciteit bij verpleeghuizen voor spoedzorg of crisisopvang; voor mensen die het echt thuis (even) niet meer redden. Zorgorganisaties hebben nu al wachtlijsten om mensen die nu direct zorg nodig hebben (crisisplek) aan te bieden en kunnen deze zorg dus nu niet garanderen.
Ten slotte: er wordt nu al bezuinigd op verpleeghuiszorg (door lagere tarieven en minder inkoop); eventuele extra bezuinigingen in 2016 moeten dus in ieder geval van tafel. Zeker omdat de doelgroep van 80+'ers sterk toeneemt.
Zorgverzekeraars Nederland
Zorgverzekeraars is niet bekend met cijfers die langere wachttijden voor een transfer van het ziekenhuis naar het verpleeghuis bevestigen. Maar er is sinds 1 januari veel veranderd in de zorg. ZN wil daarom dat snel wordt onderzocht of de wachttijden inderdaad zijn toegenomen en wat de oorzaak daarvan is.
Centrum Indicatiestelling Zorg
Met de introductie van de Wet Langdurige Zorg Op 1 januari 2015 is de mogelijkheid van gemandateerde indicatiestelling afgeschaft, ook voor ziekenhuizen. CIZ doet dit nu weer zelf.
Gezien het belang van een snelle overplaatsing uit het ziekenhuis, dan wel naar huis dan wel naar een verpleeghuis, houdt het CIZ speciaal voor deze categorie aanvragers een 48-uurs afhandeling in stand. Het CIZ verplicht zich hiermee - mits alle benodigde informatie aanwezig is - binnen 48 uur na aanvraag een indicatiebesluit af te geven.
De ervaring van het eerste kwartaal leert dat dit nog niet voor 100% gerealiseerd is: CIZ lukt het niet altijd om binnen de gestelde termijn een indicatie af te geven, ziekenhuizen weten niet altijd welke informatie hiervoor nodig is.
Hierover zijn inmiddels gesprekken gaande met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland. En daar waar dit soort problemen ontstaan in een bepaald ziekenhuis en CIZ daarin iets kan doen, bieden wij de mogelijkheid om daarover direct met het lokaal management te zoeken naar een oplossing.