Moet de Nederlandse overheid iedereen in het land onderdak, kleding en voedsel bieden? Ook afgewezen asielzoekers en illegalen die niet terug willen naar het land waar ze vandaan komen? Morgen buigt het Comité van Ministers van de Raad van Europa zich over de kwestie.
Een groeiend aantal Nederlanders vangt in eigen huis een vluchteling op, zo signaleren hulporganisaties. Nieuwsuur bezoekt Krijn en Trijntje de Jong uit Urk, die tien maanden geleden de asielzoeker Syros Saidi, een Koerd uit Iran, in huis hebben genomen.
Basisopvang
Het Comité voor Sociale Rechten van de Raad van Europa schreef in november vorig jaar dat de Nederlandse overheid onderdak, kleding en voedsel moet bieden aan uitgeprocedeerde asielzoekers, zodat ze niet op straat belanden. Deze basisopvang wordt kortweg 'bed, bad en brood' genoemd.
Het comité deed de uitspraak nadat de Protestantse Kerk via de Conferentie van Europese Kerken een aanklacht tegen de Nederlandse Staat had ingediend. De kerken, die vaak voor noodopvang zorgen, vinden het inhumaan dat de overheid niets regelt voor uitgeprocedeerden die vaak niet terug kunnen naar het land van herkomst.
Fred Teeven die toen nog staatssecretaris was beschouwde het oordeel van het comité niet bindend. Hij wilde afwachten wat de 47 ministers van Buitenlandse Zaken van de Raad van Europa besluiten. Tot die tijd heeft Teeven in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten "in voorkomende gevallen" een financiële tegemoetkoming gedaan "die in tijd beperkt is".
Zwerven
Ieder jaar belanden ongeveer achtduizend vluchtelingen op straat. Sommigen gaan terug naar het land van herkomst, anderen reizen door naar een ander land en er is ook een groep die illegaal in Nederland blijft. Ze zwerven vaak van het ene leegstaande gebouw naar het andere en zijn afhankelijk van de hulp van kerken en maatschappelijke organisaties.
De Raad van Europa schreef: "Uitsluiting van onderdak moet stoppen, omdat het de betrokken personen in een positie van extreme hulpeloosheid brengt. Dat gaat in tegen hun menselijke waardigheid."
Aanzuigende werking
Het kabinet is verdeeld over de kwestie. De PvdA wil een ruimhartiger beleid, de VVD is bang voor een aanzuigende werking als de overheid bed, bad en brood verzorgt en is bang dat illegalen Nederland nooit meer willen verlaten.