Morgen zal de nieuwe Griekse premier Tsipras zijn eerste officiële bezoek brengen aan Berlijn. Een ontspannen samenzijn wordt het waarschijnlijk niet, want bondskanselier Merkel zal proberen om Griekenland in het gareel te krijgen.
Duitsland en Griekenland liggen al wekenlang op ramkoers. Zelden heerste er zo’n gespannen sfeer tussen twee landen uit de eurozone. Griekenland moet snel met een lijst gedetailleerde hervormingen komen, anders krijgt het bijna failliete land geen geld meer.
Maar de Grieken hebben zo hun eigen agenda. Zij willen miljarden schadevergoeding van de Duitsers voor wat hen is aangedaan tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Bergdorp Distomo
Europacorrespondent Saskia Dekkers reisde naar het bergdorp Distomo in Centraal Griekenland. Het bloedbad van Distomo was één van de grootste gruweldaden van de nazitroepen in Griekenland. Op 10 juni 1944 vermoordden de Waffen-SS 218 dorpsbewoners, onder hen 53 kinderen jonger dan 16 jaar. Later werd het dorp platgebrand en brachten de nazi's veel meer burgers in de omgeving om. Distomo is een van de vele Griekse dorpen waar de SS wraakacties uitvoerde.
Dekkers ontmoette de 87-jarige Dimitris Tzitzikos. Hij was zestien op die zwarte dag.
Tzitzikos zag hoe de nazi’s van deur tot deur trokken en iedereen neerschoten. "Mijn moeder huilde en riep: we zijn met een klein kind en de Duitsers schoten op mijn moeder en trokken aan haar schort. We probeerden ons te verstoppen. Toen riep de buurvrouw: er huilt een klein kind. De Duitsers vermoordden haar en ook het kleine kind. Waar we ook keken, was bloed. Ze lieten niemand leven. Mensen, honden, vrouwen, kleine kinderen, ze vermoordden iedereen."
Culturele wond
Dekkers sprak ook met de nieuwe minister van Justitie, Nikos Paraskevopoulos. Hij ontkent dat hij ooit heeft gedreigd met het beslag leggen op Duits onroerend goed. "Dat was een bewust lek van de oppositie. Ik weet dat de internationale pers publiceerde dat mijn land klaarstaat om het Goethe Instituut in beslag te laten nemen. Ik verzeker u dat ik zoiets nooit gezegd heb. Ik denk dat dit de Duits-Griekse relatie zou beschadigen en het zou een culturele wond slaan."
Maar hij is er wel van overtuigd dat de regering de eis voor herstelbetalingen nooit zal intrekken. Ook moet de lening die nazi-Duitsland de Grieken afdwong nog steeds met rente worden terugbetaald. Dat bedrag zou inmiddels zijn opgelopen tot zeker 100 miljard euro, hoeveel precies wordt nog onderzocht. Paraskevopoulos: "Als we dat bedrag niet hoeven betalen, zal dat een bruikbare steun zijn, ook al lost het niet al onze economische problemen op."
Volgens het Griekse Constitutioneel Hof hebben de nabestaanden van de slachtoffers recht op 28 miljoen euro schadevergoeding. In Distomo prijzen de dorpsbewoners de nieuwe regering van Syriza-premier Tsipras, die vecht voor hun geld. De 87-jarige Dimitris Tzitzikos: "De mensen moeten deze vergoeding krijgen. Ze hadden al lang betaald moeten worden. Ik weet niet hoe de Duitsers het voor elkaar kregen om nooit te betalen. Syriza doet goed werk."
Duitse twijfel
In Duitsland benadrukt de regering dat de discussie over oorlogsschade gesloten is. De emotionele discussie zou slecht getimed zijn en niet helpen bij de onderhandelingen over financiële steun aan het bijna failliete Griekenland.
Maar is die eis van de Grieken overdreven en zelfs populistisch zoals de Duitse regering beweert? Zelfs in Duitsland begint twijfel te ontstaan.
Weekblad Der Spiegel stelt deze week de Duitse bezetting en het verzoek om herstelbetalingen aan de orde. Op de provocerende voorpagina is een fotomontage van bondskanselier Merkel als nazi te zien, in Griekenland. Het blad zegt in een commentaar dat de vergelijking met Hitlers Derde Rijk "natuurlijk onzinnig" is, maar de redactie wil de vraag oproepen of Duitsland niet opnieuw een "Europese hegemonie" aan het worden is, maar nu op economisch gebied.