Een kind dat in 2015 voor het eerst naar school gaat, solliciteert rond 2032 naar een eerste baan. De vraag is: leren we kinderen nog wel de juiste kennis en vaardigheden om ze goed voor te bereiden op die toekomst? Staatssecretaris Sander Dekker vraagt iedereen om daarover mee te discussiëren op een speciale website.
Nieuwsuur doet dat alvast met Joost Kentson, rector van het Oosterlicht College in Nieuwegein en voorzitter van de Onderwijscoöperatie. Bernard Wientjes, hoogleraar ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht en oud-voorzitter van VNO-NCW. Farid Tabarki, tijdgeestonderzoeker van Studio Zeitgeist.
Suggesties
“Technologie is de samenleving ongelooflijk aan het veranderen. De komende tien jaar gaan we naar een andere samenleving. Ik noem het: de vloeibare samenleving”, zegt Farid Tabarki, tijdgeestonderzoeker.
Op de sociale media is de discussie al losgebarsten, sinds Dekker het gesprek #onderwijs2032 in november opende. Er zijn ruim 17.000 reacties binnengekomen bij het ministerie.
Verbinding
De suggesties lopen uiteen. Suggesties voor vakken die ingevoerd moeten worden zijn bijvoorbeeld: kunstonderwijs, sport & beweging, filosofie, mindfullness of programmeren.
Tijdgeestonderzoeker Farid Tabarki: “De vloeibare samenleving zal veel flexibeler georganiseerd zijn dan de samenleving van de afgelopen 150 jaar. Dat vraagt dus flexibele mensen die in de kern iets heel goeds kunnen. Hun eigen talent ontdekken en die verbinding kunnen aangaan.”
“Een ding is zeker. De ontwikkeling tussen nu en 2032 zal vele malen sneller gaan dan tussen 2000 en 2015. De kennis die we vandaag hebben, is straks ontoereikend”, zegt Bernard Wientjes, hoogleraar Ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht.
Onderscheid maken
In de toekomst zullen vaardigheden steeds belangrijker worden, daarover zijn Wientjes, Kentson en Tabarki het eens. Communiceren, flexibel zijn, samenwerken, dat moeten leerlingen al leren op school.
Joost Kentson, voorzitter van de Onderwijscoöperatie vindt het overbrengen van feitelijke kennis ook in de toekomst een kernactiviteit van scholen. “De informatiestroom is nu al gigantisch. Daar zie ik leerlingen mee worstelen. Er is altijd aan informatie te komen. De opdracht voor het onderwijs is om kinderen te leren omgaan met informatie. Als je geen onderscheid kan maken tussen juiste en foute informatie, heb je een gebrek aan kennis.”
Leven lang leren
Het onderwijs zal in de toekomst een centralere rol in de samenleving krijgen. Het bedrijfsleven, de publieke sector en ook ouders zullen meer betrokken worden bij het leren van kinderen. Tabarki: “De docent zal een centrale rol krijgen in dit netwerk, om de leerling heen. En er voor moeten zorgen dat er motivatie en inspiratie ontstaat. Dat het leren een natuurlijk gevoel is.”
En in de toekomst is het voor iedereen belangrijk voortdurend bij te leren. Vooral ook voor leraren zelf, aldus Wientjes. “Het leven lang leren, is al jaren een onderwerp in de politiek. Maar het is nooit goed van de grond gekomen. Dat zal vanaf nu vanzelf gaan.”
Kentson hoopt dat uiteindelijk de leerkracht een doorslaggevende stem krijgt in de discussie. "Ik hoop dat de conclusies niet blijven hangen op een politiek en bestuurlijk niveau, maar dat het echt terecht komt in de scholen. Bij de leraren, want die zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs.”
Veranderende samenleving
Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs heeft al laten weten dat hij geen nationaal curriculum wil maken met een door de overheid dichtgetimmerd verplicht vakkenpakket. Maar hij wil het curriculum wel aanpassen aan de veranderende samenleving.
Vanaf volgende week gaat het platform #onderwijs2032, onder leiding van oud-directeur van het SCP Paul Schnabel, van start. Deze commissie zal gaan debatteren met betrokkenen en prersenteert eind van dit jaar een advies.