Guido, Quinny en Merlijn zijn hoogbegaafd. Toch gaan ze niet naar school. De drie jongeren zijn drop-outs, ze liepen vast in het onderwijs. De drop-outs hebben een plek gevonden waar ze onder lotgenoten kunnen zijn: Feniks Talent in het Brabantse Sterksel.
De 18-jarige Guido zegt: "Er zitten hier alleen maar kinderen die hetzelfde hebben meegemaakt. Je hoeft niks te zeggen, je weet waar de ander mee zit. Dus het is heel snel goed."
Onderpresteren
De 16-jarige Quinny heeft, vanaf de eerste dag dat ze naar school ging, niet genoeg uitdaging gehad. “Ik moest altijd wachten tot de anderen klaar waren. Dat is heel frustrerend. Op een gegeven moment heb je er ook helemaal geen zin meer in. Dan ga je onderpresteren."
Ook Guido en Merlijn haalden slechte cijfers op school, terwijl ze op IQ-testen heel hoog scoorden. Op school hadden de jongens altijd het gevoel anders te zijn. "Ik ben nu in totaal 14 jaar gepest. Dan ga je geloven wat ze zeggen over je. Daardoor raakte ik al redelijk in een depressie. Maar het werd erger toen ze gingen zeggen dat ik niet op school thuis hoorde", zegt Guido.
Begeleiding
De jongeren hebben in de jaren dat ze op school zaten, allerlei problemen ontwikkeld: van faalangst tot depressies. Daardoor zijn ze uit de leerplicht ontheven en zijn ze officieel 'thuiszitters'.
Feniks Talent begeleidt de jongeren op basis van een persoonsgebonden budget, PGB. De nieuwe eigenaar van Feniks, Tijl Koenderink, zou de jongeren graag meer willen bieden, maar dat is op dit moment niet mogelijk.
"Er is een frictie tussen wat we doen, wat we mogen doen en wat we willen doen. We bieden de jongeren maatschappelijke dagbesteding aan, vanuit het PGB. Met het doel dat ze niet terugvallen, dat doen we hier. Maar eigenlijk is dat niet het uitgangspunt van deze begeleiding. Je wilt kinderen helpen en kijken of ze hun diploma kunnen halen, maar dat mogen we op dit moment niet."
Hoogbegaafdheid is een diagnose en daar zit problematiek aan vast. Dat realiseren mensen zich niet altijd.
Toptalenten
Vanuit politiek Den Haag is er steeds meer aandacht voor toptalenten. Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs vindt dat er juist meer aandacht moet komen voor leerlingen met veel potentieel. Na jarenlange aandacht voor de onderpresteerders moet het roer om.
Maar de hoogbegaafde drop-outs merken daar nog weinig van. "Hoogbegaafdheid wordt niet als een echt probleem gezien, maar als een luxeprobleem. Terwijl ze net zo veel problemen hebben als minder begaafde kinderen. Zowel op sociaal vlak, als met andere dingen", zegt Jowanka Scheurs, moeder van Quinny.
Quinny: "Ik kan de keren niet tellen dat mensen naar mij of mijn moeder toe kwamen en zeiden: ik zou willen dat ik ook zulke slimme kinderen had. En wij dachten, nee dat wil je niet. Hoogbegaafdheid is een diagnose en daar zit problematiek aan vast."
Toekomst PGB
Ondanks dat de politiek meer focus wil op toptalenten, is de toekomst van Feniks Talent onzeker. Het PGB gaat vanaf 1 januari over naar gemeenten. Of ze de organisatie in de toekomst blijven bekostigen, is nog totaal onduidelijk.
Tijl Koenderink vreest voor grote regionale verschillen. "Een dramatische situatie dreigt. Ouders kijken of ze moeten verhuizen. Want het kan voorkomen dat op de plek waar je nu woont, een kind niet geholpen wordt. Terwijl op het moment dat je 5 kilometer verderop woont, binnen een andere gemeente, het kind wel geholpen wordt."
Uiteindelijk wil Feniks ook graag een samenwerking met het onderwijs aangaan, zodat ze de jongeren ook een vorm van onderwijs kunnen aanbieden. Daarover worden gesprekken met scholen gevoerd.
Snel beter
De jongeren zijn ondertussen vooral bezig met hun eigen proces, van zichzelf leren kennen en accepteren. Merlijn produceert muziek en is druk bezig met het promoten daarvan, Quinny leert voor het staatsexamen om uiteindelijk naar de kunstacademie te kunnen. Ontwerpen en textiel is haar passie. Daar is ze bij Feniks achter gekomen.
Guido is zo ver nog niet: "Ik hoop dat het zo blijft gaan, het gaat wel weer goed op zich. Alleen gaat het bij mij al heel snel goed, omdat ik heel diep in de put heb gezeten. Als ik echt beter wil zijn, aan het werk kan en zo, dan heb ik nog wel een weg te gaan."