De vogelgriep deed vorige week zijn intrede in Nederland. Bij vier bedrijven werd de besmettelijke H5N8-variant van de ziekte aangetroffen. Tienduizenden dieren zijn al geruimd. Om verdere verspreiding te voorkomen heeft de overheid nieuwe maatregelen aangekondigd. Boeren maken zich zorgen over de impact van de maatregelen op hun bedrijf.
Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken deelt Nederland op in vier pluimveeregio's. Tussen die regio's moet het contact minimaal blijven. Alle vervoer van kippen, kuikens, mest en eieren moet binnen de grenzen van een regio plaatsvinden. Het verplaatsen van pluimvee brengt het grootste risico op verspreiding met zich mee.
De regio's zijn zo ingedeeld dat twee gebieden met veel pluimvee, de Peel en de Gelderse Vallei, nu allebei in een andere regio vallen. De plaatsen waar de afgelopen week de ziekte al is uitgebroken, Hekendorp, Ter Aar en Kamperveen, liggen in de andere twee gebieden. De regels gelden waarschijnlijk voor 21 dagen.
Mijn product is in één klap nagenoeg waardeloos geworden.
Joop van Steenbergen is er niet blij mee. Hij is 'vermeerderaar'. Zijn moederkippen leggen bevruchte eieren, die levert hij dan weer aan broederijen. Maar die mogen de kuikens die uit de eieren komen de komende weken niet leveren aan hun klanten. "Mijn product is in één klap nagenoeg waardeloos geworden", zegt Van Steenbergen.
Marco van Beek neemt juist kuikens af van broederijen en kweekt ze op tot kippen die rijp zijn voor de slacht. Hij noemt ze bofkippen. "We zorgen zo goed mogelijk voor ze." Over twee weken gaan er 165.000 kippen naar de slachterij, dan heeft hij nieuwe kuikens nodig maar de nieuwe maatregelen dwarsbomen nieuwe aanvoer. "Voor mijn bedrijf is dat een heel groot probleem. We kunnen zo een ton verliezen."
Van Steenbergen noemt de maatregelen onrechtvaardig. "We worden niet gecompenseerd want het gaat niet om dieren, maar om eieren. Het is ontzettend scheef en ondertussen worden we zwaar gedupeerd."
Schade voor de boeren
De gehele pluimveesector lijdt aanzienlijke schade. "Het gaat om tienduizenden tot honderdduizenden euro's", zegt Dick Schieven van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders. De maatregelen zijn volgens hem vooral erg nadelig voor de vleeskuikenhouderij "Er gaan grote klappen vallen, dat weet ik zeker", zegt Schieven.
De sector had vorig jaar een omzet van 1,5 miljard euro. Meer dan 2100 bedrijven verdienen hun brood met pluimvee. Het gaat om legbedrijven, broederijen, vleeskuiken-, kippen- en eendenbedrijven. Samen hebben zij meer dan 105 miljoen pluimveedieren: kippen, kuikens, eenden en kalkoenen.
30 miljoen dieren gedood
Iedereen vreest voor een rampscenario als in 2003. Toen werd een derde van de totale pluimveestapel van Nederland vernietigd: 30 miljoen dieren werden door stroomstoten en vergassing gedood. Een groot drama voor veel pluimveehouders. Ook financieel, volgens de brancheorganisatie was de directe schade 300 miljoen euro.
De boeren die Nieuwsuur spreekt werden allebei getroffen bij die landelijke uitbraak. "Ik hield toen kalkoenen", zegt slachtkippenhouder Van Beek. "We hebben het erg zwaar gehad. Met hard werken zijn we er weer bovenop gekomen." Ook het bedrijf van Van Steenbergen kreeg een flinke klap. "Al onze 27.000 dieren werden toen geruimd."
De uitbraak kwam in 2003 aan het licht in Barneveld. Boeren vonden daar opmerkelijk veel dode kippen in hun stallen. Onderzoek wees uit dat het om de vogelgriep ging.
In Barneveld zijn dit weekend bij een bedrijf uit voorzorg 8000 eenden geruimd. Er is geen vogelgriep vastgesteld, maar het bedrijf was bezocht door een vrachtwagen die eerder bij het besmette eendenbedrijf in Kamperveen was geweest.