De woningcorporaties moeten terug naar hun kerntaak: betaalbare huurwoningen. "Dit mag nooit meer gebeuren," vindt de parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties dat vandaag een vernietigend eindrapport presenteerde.
Maserati
Megalomaan gedrag, doorgeslagen ambities en soms zelfs fraude hebben geleid tot de miljardenproblemen bij de woningcorporaties. De enquêtecommissie Woningcorporaties wijst in de eerste plaats de commissarissen en de bestuurders aan als schuldigen. Met als voorbeelden de 'Maserati-directeur' van woningcorporatie Rochdale en bouwprojecten in het buitenland.
Veel ellende had voorkomen kunnen worden.
Maatschappelijk doel
En ook banken hebben "kwalijk en afkeurenswaardig" gehandeld bij de soms "agressieve verkoop" van ingewikkelde derivaten. Ze hebben hun eigen winst boven het belang van goede sociale huurwoningen gesteld, vindt de enquêtecommissie.
De toezichthouders op de woningcorporaties en de koepel van woningcorporaties Aedes zijn vergeten dat de corporaties een maatschappelijk doel hebben, zegt de commissie. Aedes heeft zich opgesteld als "een effectieve lobbymachine" die zich verzette tegen beter toezicht en lagere topsalarissen. De commissie denkt dat er zo'n 3 miljard euro is verspild door alles wat er misging bij de corporaties.
Smalle beurs
Het roer moet dan ook drastisch om, is het advies. Woningbouwverenigingen moeten zich weer beperken tot zorgen voor betaalbare huizen voor mensen met een smalle beurs. Het toezicht moet terechtkomen bij één toezichthouder, een onafhankelijke Woonautoriteit. De minister is op afstand eindverantwoordelijk, maar mag slechte bestuurders ontslaan. De Tweede Kamer steunt de aanbevelingen in grote lijnen.
De rekening
De parlementaire enquêtecommissie werd door de Tweede Kamer ingesteld na het schandaal rond woningcorporatie Vestia, die door risicovolle derivatenhandel meer dan 2 miljard euro verloor. De huurders van Vestia, en in mindere mate ook huurders in de rest van Nederland, betalen daar nog steeds de rekening voor.