Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

Hezbollah: zestig raketten afgevuurd op Israëlische basis • 'Delegatie Israël naar Qatar'

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Hezbollah: zestig raketten afgevuurd op Israëlische basis

Hezbollah zegt dat het zestig raketten heeft afgevuurd op een Israëlische militaire basis op de Golanhoogten. Volgens de militante groepering in Libanon is het een vergeldingsactie voor twee Israëlische luchtaanvallen vandaag rond de stad Baalbek, ver op Libanees grondgebied. Bij die Israëlische aanvallen zouden twee Hezbollah-strijders zijn gedood.

Er zijn tot nu toe geen berichten over gewonden op of in de buurt van de Israëlische basis.

Raketten worden afgevuurd vanuit het zuiden van Libanon, gezien vanaf de Israëlische grens

Israël zag Hamas-militieleden kort voor terreuraanslag simkaarten activeren

De Israëlische geheime dienst signaleerde kort voor de terreuraanslag van 7 oktober dat honderden telefoons met Israëlische simkaarten door Hamas-militieleden werden geactiveerd, melden Israëlische media. De opvallende ontwikkeling, die rond middernacht werd gezien, leidde ertoe dat er mensen bijeen werden geroepen, maar de uiteindelijke conclusie was dat Hamas vermoedelijk bezig was met een oefening. In het uiterste geval zou Hamas bezig zijn geweest met een beperkte operatie om mensen te ontvoeren, was de gedachte.

Een aantal uren later viel Hamas op grootschalige wijze Israël binnen, waarbij zo'n 1200 mensen werden vermoord en nog eens 253 mensen werden ontvoerd. Ook werden duizenden raketten afgevuurd op Israël.

Het Israëlische leger zegt overigens dat het niet om honderden simkaarten ging, maar om tientallen. Het benadrukt dat dat vaker gebeurde.

De Israëlische tv-zender Channel 12 bericht dat het niet voor het eerst was dat Hamas veel simkaarten op hetzelfde moment activeerde, en eerder zou er niets zijn gebeurd. Om die reden werd ook deze keer geen alarm geslagen maar werd besloten om erover te overleggen. Met de Israëlische simkaarten zouden de terroristen van Hamas gemakkelijker hebben kunnen communiceren tijdens de aanslag.

Channel 12 was het eerste medium dat er gisteravond over berichtte. Het leger gaf daarna toestemming om sommige informatie vrij te geven.

Eerder kwam al naar buiten dat er op de avond voor de terreuraanslag een e-mail was gestuurd vanaf een legerbasis bij de Gazastrook, waarin was gewaarschuwd dat er signalen waren voor een aanstaande aanval. Ook daarop volgde maar beperkt opschaling.

Medewerker Amerikaanse luchtmacht na zelfverbranding overleden

De man die zich gisteren in brand stak bij de Israëlische ambassade in Washington D.C. is overleden. Het gaat om een 25-jarige medewerker van de luchtmacht. Bij zijn daad verkondigde hij dat hij "niet langer medeplichtig wil zijn aan genocide". Ook zou hij 'bevrijd Palestina' hebben geroepen.

De man liep rond één uur in de middag naar de ambassade en startte een livestream van zijn protestactie, meldt persbureau AP. Hij zou zichzelf hebben overgoten met een brandbare stof en in brand hebben gestoken. Brandweerlieden en agenten wisten het vuur te doven. De man overleed in het ziekenhuis aan zijn verwondingen, zegt de politie.

'Israëlische delegatie naar Qatar voor onderhandelingen'

Een Israëlische delegatie is afgereisd naar Qatar om te werken aan de voorwaarden voor een staakt-het-vuren en een gijzelaarsdeal. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een bron. In Qatar zit de politieke leiding van Hamas. In de Israëlische delegatie zouden afgevaardigden zitten van het leger en van de geheime dienst Mossad. Ze gaan het onder meer hebben over een voorstel van Hamas voor de vrijlating van Palestijnse militanten, als onderdeel van een deal, schrijft Reuters.

De missie zou erop duiden dat er enig schot zit in de gesprekken. Begin deze maand wees Israël een voorstel van Hamas voor een staakt-het-vuren van ruim vier maanden resoluut af. Hamas wil tot nu toe alleen de meer dan honderd gijzelaars vrijlaten als Israël zich terugtrekt uit de Gazastrook en de oorlog beëindigt.

Israël zegt op zijn beurt dat het alleen kan instemmen met een tijdelijk staakt-het-vuren. Het doel blijft om terreurorganisatie Hamas volledig te ontmantelen en controle te krijgen over de veiligheidssituatie in de Gazastrook. Premier Netanyahu heeft herhaaldelijk gezegd dat daarvoor nodig is dat het leger de zuidelijke stad Rafah binnengaat.

Israëlische gevechtsvliegtuigen vallen doelen aan in Beka-vallei

Israël heeft met gevechtsvliegtuigen doelen in de Beka-vallei aangevallen, bevestigt het leger. Er is onder meer een luchtverdedigingssysteem van terreurorganisatie Hezbollah getroffen, heet het in een verklaring.

De aanvallen volgens op het neerhalen van een Israëlische drone boven Libanon door Hezbollah.

Volgens Libanon zijn er twee doden gevallen bij de Israëlische aanvallen, vermoedelijk militieleden. Bronnen bij Hezbollah vertellen persbureau DPA dat Israël een leegstaand gebouw van drie verdiepingen heeft getroffen.

Human Rights Watch: Israël negeert uitspraak Gerechtshof Den Haag

Human Rights Watch (HRW) uit scherpe kritiek op Israël omdat het te weinig hulp toestaat in de Gazastrook. Het land handelt daarmee volgens de mensenrechtenorganisatie in strijd met het oordeel vorige maand van het Internationaal Gerechtshof. Het hof riep Israël in een tussenvonnis onder meer op om alles in het werk te stellen om hulp aan Gazanen mogelijk te maken.

De zaak bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag was aangespannen door Zuid-Afrika, dat Israël beschuldigt van genocidale handelingen tegen de Palestijnse bevolking. Het hof stelde dat niet vast, maar oordeelde wel dat Israël alles moet doen om te voorkomen dat er genocide plaatsvindt.

Volgens Omar Shakir van HRW doet Israël veel te weinig om gevolg te geven aan het gerechtelijke tussenvonnis. "De Israëlische regering laat 2,3 miljoen Palestijnen verhongeren, en brengt hen in nog erbarmelijkere omstandigheden dan voor het vonnis." Israëls "minachting" van het hof bedreigt volgens Shakir de internationale rechtsorde.

HRW roept landen op sancties in te stellen tegen Israël om het land zover te krijgen te voldoen aan de uitspraak van het hof.

Israël staat op het standpunt dat het alles doet om burgerleed te voorkomen. Het benadrukt keer op keer dat terreurorganisatie Hamas opereert vanuit dichtbevolkt gebied en dat de oorlog voorbij kan zijn zodra Hamas de gijzelaars vrijlaat en de wapens inlevert.

Zakken in de vorm van lijken neergelegd bij Duits consulaat in Amsterdam

Bij het Duitse consulaat in Amsterdam zijn vanochtend rond 08.00 uur zakken in de vorm van lijken voor de deur gelegd. Ook lag er een doek met daarop de tekst 'Free Palestine'. Het Team Explosieven Verkenning (TEV) heeft onderzocht of het om explosief materiaal ging, maar dat was niet het geval, schrijft regionale omroep NH. De politie heeft de zakken in beslag genomen voor sporenonderzoek.

Het is nog niet duidelijk wie de spullen heeft neergelegd. "Volgens de melder waren het mensen met maskers op", zegt een woordvoerder van de politie. Er is nog niemand aangehouden.

De zakken voor de deur van het Duits consulaat

Israël valt doelen diep in Libanon aan

De Israëlische legerwoordvoerder Daniel Hagari zegt dat het leger Hezbollah-doelen ver in Libanon heeft bestookt. Waar de doelen liggen is niet gezegd, maar volgens persbureau Reuters zijn er twee aanvallen geweest rond de stad Baalbek, in het oosten van Libanon. Het zou voor het eerst sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog zijn dat in die regio Israëlische aanvallen plaatsvinden.

De Baalbek-regio staat bekend als een bolwerk van Hezbollah, maar er liggen ook Romeinse ruïnes en het gebied wordt veel gebruikt voor de landbouw en als transport-hub, meldt persbureau Reuters.

Gisteren zei de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant dat Israël de strijd met Hezbollah wil opvoeren. Hij benadrukte daarbij dat Israël de strijd aan het noordelijke front los ziet van de oorlog in Gaza. Ook als er een staakt-het-vuren komt in Gaza zal Israël doorgaan met het bestoken van Hezbollah, aldus Gallant. Hezbollah-leider Hassan Nasrallah zei eerder juist dat de aanvallen op Israël stoppen als de oorlog in Gaza wordt beëindigd.

Hezbollah haalt Israëlische drone neer

Hezbollah heeft naar eigen zeggen een Israëlische drone boven Libanon neergehaald met een luchtdoelraket. Het zou gaan om een Hermes 450, een drone die wordt geproduceerd door de Israëlische wapenfabrikant Elbit Systems.

Het Israëlische leger heeft naar buiten gebracht dat een onbemand luchtvaartuig boven Libanees grondgebied is aangevallen met twee raketten. De eerste zou zijn onderschept door een Israëlisch luchtafweersysteem, maar na de tweede aanval zou de drone op Libanees territorium zijn neergekomen. Waar dat gebeurde is niet gemeld.

Hezbollah, een sjiitische militante organisatie die opereert vanuit Libanon, voert vrijwel sinds het begin van de oorlog in Gaza aanvallen uit op Israëlische grondgebied, die Israël op zijn beurt beantwoordt. Door de beschietingen hebben tienduizenden mensen aan beide kanten van de grens hun huis moeten verlaten. Hezbollah is een bondgenoot van Hamas en zegt de aanvallen pas te stoppen als Israël de oorlog in Gaza staakt.

VN-chef: oorlogen Oekraïne en Gaza hebben V-raad ondermijnd

VN-chef Guterres zegt dat de oorlogen in Oekraïne en de Gazastrook de autoriteit van de Veiligheidsraad "mogelijk fataal" hebben ondermijnd. Guterres wijst erop dat de Veiligheidsraad er niet in is geslaagd adequaat te reageren op de Russische inval in Oekraïne en het conflict tussen Israël en Hamas. De VN-topman deed zijn uitspraken bij de VN-mensenrechtenraad in Genève.

Als het aan Guterres ligt wordt de VN-Veiligheidsraad grondig hervormd, zowel qua leden als qua procedures. Vooral de vetomacht van de vijf permanente leden van de raad - de VS, Rusland, Frankrijk, Engeland en China - maakt besluitvorming vaak lastig. Rusland heeft meermaals resoluties over de oorlog in Oekraïne geblokkeerd, de VS op zijn beurt blokkeerde al meermaals resoluties over een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza.

Guterres ging ook in op de situatie in Rafah, de zuidelijke stad in de Gazastrook waar zo'n 1,5 miljoen Gazanen in slechte omstandigheden bivakkeren. Velen van hen zijn uit andere delen van het gebied gevlucht voor het oorlogsgeweld. Guterres waarschuwde Israël opnieuw dat een grootschalige inval in Rafah "catastrofale gevolgen" zal hebben voor burgers in de stad. Ook zou zo'n inval "de nekslag" zijn voor de humanitaire hulpoperatie in Gaza.

De Israëlische premier Netanyahu heeft gezegd dat het leger Rafah hoe dan ook zal binnenvallen. Volgens Israël is dat nodig om terreurorganisatie Hamas uit te schakelen.

Palestijnse premier dient ontslag in

De Palestijnse premier Mohammed Shtayyeh heeft in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever het ontslag van zijn regering ingediend. Dat zou op verzoek van president Mahmoud Abbas zijn gebeurd. Ook Arabische landen en de Verenigde Staten hebben aangedrongen op een hervorming van het Palestijnse bestuur.

Hervormingen moeten de Palestijnse Autoriteit (PA), met Fatah van Abbas als belangrijkste partij, nieuw leven inblazen. Hamas, dat in Gaza in oorlog is met Israël, maakte er geen deel van uit. Als het aan de VS ligt zal na beëindiging van de oorlog een hervormde PA het bestuur overnemen in de Gazastrook. Israël heeft zich tot nu toe echter daartegen uitgesproken.

Als Abbas akkoord gaat met de ontslagaanvraag kan dat de weg vrijmaken voor een nieuwe Palestijnse regering, al is nog onduidelijk hoe die precies vorm moet krijgen.

De Palestijnse premier Shtayyeh deze maand bij een top van de Afrikaanse Unie in Ethiopië

Ophef in Italië na politiegeweld bij pro-Palestinabetoging

President Mattarella van Italië heeft de minister van Binnenlandse Zaken op de vingers getikt omdat politie afgelopen vrijdag hardhandig optrad tegen een vreedzaam pro-Palestinaprotest. Verschillende betogers, onder wie ook veel middelbare scholieren, werden tot bloedens toe geslagen met de wapenstok. Dat gebeurde bij demonstraties in Pisa en Florence.

"Het gebruik van de wapenstok bij jongeren duidt op een mislukking", zei de president. Het is zijn taak om boven de partijen te staan en respect voor de grondwet te garanderen. Minister van Binnenlandse Zaken Piantedosi was het oorspronkelijk met hem eens, maar stelde na een gesprek met premier Giorgia Meloni zijn mening bij. Meloni stelt dat de regering vierkant achter de politie staat en dat het protest van de jongeren nu eenmaal niet was toegestaan.

De politie zou met het gewelddadige ingrijpen kwetsbare plekken hebben willen beschermen, zoals de synagoge van Pisa. Ouders en leraren van de aangevallen jongeren reageren geschokt. "Hij is geslagen op zijn hoofd, schouders, zijn rug en zijn benen", vertelt de moeder van een 16-jarige jongen aan La Repubblica. "Wij zullen als ouders zeker klacht indienen."

Zondagavond demonstreerden zo'n 2000 jongeren bij het ministerie van Binnenlandse Zaken in Rome. Zij eisen het aftreden van minister Piantedosi. Bij de demonstratie waren ook politici uit de oppositie aanwezig. Dit keer was van geweld geen sprake.

Israël wil strijd tegen Hezbollah opvoeren, ook bij bestand in Gaza

De Israëlische minister van Defensie Gallant zweert dat Israël de aanvallen op Hezbollah in Libanon opvoert, ook als er een akkoord bereikt wordt met Hamas in de Gazastrook. "We gaan door tot we onze doelen hebben bereikt en dat staat los van wat er in het zuiden gebeurt", zei Galant. Met 'het zuiden' bedoelt hij de Gazastrook. Israëls belangrijkste doel is het vertrek van Hezbollah uit het Israëlisch-Libanese grensgebied.

Hezbollah-leider Nasrallah zei eerder dat hij zijn aanvallen op Israël stopt zodra het vechten in de Gazastrook ophoudt. Als Israël Hezbollah blijft aanvallen, zullen de aanvallen van Hezbollah op Israël toenemen, aldus Nasrallah.

De Libanese Hezbollah-militie is een bondgenoot van Hamas in de Gazastrook. Bij het begin van de Gazaoorlog namen ook de beschietingen tussen Israël en Hezbollah toe. Daardoor zijn zeker 35 Libanese burgers omgekomen. Tienduizenden burgers aan beide kanten van de grens moesten hun huizen verlaten. Aan de kant van Hezbollah vielen zo'n 200 doden, bij het Israëlische leger negen.

Europese en Amerikaanse diplomaten hebben een plan uitgewerkt om een eind aan de gevechten te maken. In dat plan trekt Hezbollah zich terug uit het grensgebied en breidt het Libanese leger zijn aanwezigheid daar uit.

Israëlische militairen bij een oefening in het grensgbied

Militair zet zichzelf in brand bij Israëlische ambassade in Washington D.C.

Bij de Israëlische ambassade in Washington D.C. heeft een man zichzelf in brand gestoken. Hij is naar het ziekenhuis gebracht en verkeert in levensgevaar. De man is een medewerker van de Amerikaanse luchtmacht.

Het incident gebeurde rond 13.00 uur lokale tijd in de Amerikaanse hoofdstad. Agenten van de geheime dienst en brandweerlieden wisten het vuur op de man te doven. Er raakten geen andere mensen gewond.

Op beelden die de man live streamde is te zien dat hij "bevrijd Palestina" riep terwijl hij in brand stond. Hij had eerder al gezegd niet "medeplichtig meer te willen zijn aan genocide". De politie en geheime dienst doen onderzoek.

Nieuw blog

Welkom in het liveblog van maandag 26 januari over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het blog van gisteren is hier terug te vinden.