liveblog
NOS NieuwsAangepast

Kamermeerderheid voor extra geld asielzoekers

liveblog gesloten

Afsluitend interview met premier Rutte

Afsluitend interview met premier Rutte

Het debat is afgelopen

Het debat is al een tijdje afgelopen. Premier Rutte is nog steeds bezig met het geven van interviews in de plenaire zaal. We sluiten dit liveblog toch af.

Wilders over 'fascistoïde' uitspraak: oproep om mij wat aan te doen

Wilders: PvdA'er Vos is niet goed bij zijn hoofd

De Kamer heeft gestemd over de moties

Motie 34300-8 is aangenomen: er komt een onderzoek naar de gevolgen van loondoorbetaling bij ziekte van werknemers voor het mkb.

Motie 34300-22 is aangenomen: het kabinet moet in overleg treden met de Raad voor de Rechtspraak over de voorgenomen bezuinigingen.

Motie 34300- 23 is aangenomen: het kabinet moet op zoek naar extra geld voor de eerstejaarsopvang van vluchtelingen en opvang in de regio.

(Dit lijstje is niet volledig.)

Fotoboekje van de Algemene Politieke Beschouwingen

  • ANP
    Overleg in vak K
  • ANP
    Met GroenLinks-leider Jesse Klaver op de foto
  • ANP
    Roemer, Samsom en Zijlstra
  • ANP
    PVV-leider Wilders met de debatprijs die hij heeft gewonnen
  • ANP
    Premier Rutte verlaat de zaal tijdens een schorsing
  • ANP
    De VVD-ers staatssecretaris Dijkhoff en minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie
  • ANP
    Kamervoorzitter Van Miltenburg

De stemming over de moties begint rond 23.00 uur

Er is een aantal moties van de oppositie die steun krijgen van VVD of PvdA of van allebei. Die moties worden dus naar alle verwachting aangenomen door een Kamermeerderheid. Het kabinet moet wat er in die motie staat dan gaan uitvoeren, tenzij er een goede reden is om dat niet te doen, en de Kamer gaat bijvoorbeeld akkoord met uitstel.

Oud-CDA-politicus Willem Aantjes vindt dat er vandaag teveel moties zijn ingediend:

Alle moties op een rij, wat is het oordeel van de premier?

Op de site van de Tweede Kamer zijn alle moties terug te lezen die Kamerleden willen indienen. De stemming is vanavond aan het einde van het debat. De moties van vanavond hebben het serienummer 34300.

Premier Rutte geeft nu per motie een oordeel. Dat kan zijn dat hij de motie ontraadt, wat betekent dat het kabinet het idee in de motie niet goed vindt, of dat er geen geld voor is. Een ander oordeel kan zijn dat Rutte het ziet als 'een ondersteuning van het beleid'. Hij vindt dan dat het kabinet eigenlijk al van plan was te doen wat er in de motie staat. Meestal laat hij het dan aan de Kamer over om er toch over te gaan stemmen.

Soms houden Kamerleden hun motie aan. Dat betekent dat zij hem niet in stemmen brengen, omdat het kabinet bijvoorbeeld al duidelijk heeft toegezegd dat de indiener zijn of haar zin krijgt. De indiener houdt dan de motie achter de hand voor als dat toch niet gebeurt.

Bij de stemming vanavond steken de fracties hun hand op als ze voor een motie zijn. Kamervoorzitter Van Miltenburg noemt die fracties dan op, de griffie helpt bij het bepalen van het aantal stemmen. Daarna geeft zij het oordeel 'aangenomen' of 'verworpen'. Als een fractie of een Kamerlid denkt dat het van een paar stemmen afhangt, of als het een principiële kwestie betreft, dan kan er een hoofdelijke stemming worden aangevraagd. De namen van alle aanwezige Kamerleden worden dan voorgelezen waarna die persoon voor of tegen moet zeggen. Daarna wordt het aantal stemmen voor en tegen genoemd.

PvdA'er Vos blijft bij 'fascistoïde' uitspraak over Wilders

PvdA'er Vos blijft bij 'fascistoïde' uitspraak over Wilders

Premier Rutte leest de ingewikkelde begroting over de Groene Draeck voor

Premier Rutte leest de ingewikkelde begroting voor over het onderhoud van de Groene Draeck, een boot van prinses Beatrix, haar ooit geschonken door 'alle Nederlanders'. D66-leider Pechtold vraagt zich af hoe het kan dat er honderdduizenden euro's aan onderhoud worden uitgegeven terwijl de boot zelf dat niet eens waard is. "Het lijkt inmiddels de JSF wel."

Toen de boot in 1957 aan de toenmalige kroonprinses Beatrix werd geschonken, is afgesproken dat het onderhoud voor rekening van de Staat zou komen. Pechtold: "Inmiddels ga je denken: geef die boot dan écht."

Rutte en Pechtold krijgen tijdens hun gesprek de slappe lach. "Kunnen we afspreken dat we dit schriftelijk afronden?" vraagt Rutte terwijl hij de tranen uit zijn ogen veegt. Dat vindt Pechtold een goed idee.

Willem-Alexander, Máxima en Beatrix op de Groene Draeck
Rutte en Pechtold krijgen slappe lach over de Groene Draeck

Scholen krijgen hulp bij opvang asielkinderen

Het kabinet belooft dat scholen die ineens te maken krijgen met asielkinderen die in de buurt worden opgevangen, hulp krijgen vanuit het ministerie van Onderwijs.

Minister Van der Steur nodigt morgen alle politiebonden uit

Premier Rutte maakt bekend dat minister Van der Steur morgen weer alle politiebonden uitnodigt om te komen praten over een nieuwe cao. De politiebonden hadden gisteren protesten georganiseerd rond het gebouw van de Tweede Kamer. Op de vraag van SP-leider Roemer of dat een "open uitnodiging" is, met andere woorden of alles weer mogelijk is, wil premier Rutte geen antwoord geven.

Rutte: morgen alle politiebonden uitnodigen

Premier Rutte staat klaar om weer te beginnen

De andere ministers druppelen binnen.

Het debat is geschorst tot 21.40 uur

Daarna reageert premier Rutte op de vragen en de moties van de fracties.

Van der Staaij: mensen denken 'Dat lijkt Nederland wel'

SGP-leider Van der Staaij denkt dat de mensen die de afgelopen dagen naar het Kamerdebat hebben gekeken denken 'Dat lijkt Nederland wel'. Hij reageert hiermee impliciet op de stelling van PVV-leider Wilders dat de Nederlanders juist vinden dat de Tweede Kamer "een nepparlement" is omdat de andere partijen de kiezers niet serieus nemen. Van der Staaij benadrukte dat Wilders op zich wel gelijk heeft dat het vluchtelingenprobleem bij mensen een hoop zorgen oproept, en dat die zorgen terecht kunnen zijn.

Van der Staaij: mensen denken 'dat lijkt Nederland wel'

GroenLinks wil dat kabinet in 2016 begint met klimaatdoelen

GroenLinks-leider Klaver roept het kabinet in een motie op vanaf volgend jaar werk te maken van het halen van de klimaatdoelstellingen voor 2030 en niet het hoger beroep van de rechtszaak af te wachten.

Motie CU-leider Slob over asiel krijgt ook steun PvdA

Een motie van de ChristenUnie voor structureel meer geld voor de 'eerstejaarsopvang' van vluchtelingen en opvang in de regio, wordt ook gesteund door regeringspartij PvdA.

Voorwaarde is dat het geld niet gehaald mag worden uit de budgetten voor ontwikkelingshulp. De motie wordt gesteund door CU, PvdA, SP, D66, GroenLinks, SGP, Krol, Klein, Thieme en Kuzu. Die hebben bij elkaar een meerderheid van 79 zetels.

Motie CU-leider Slob over asiel krijgt ook steun PvdA

D66: 100 miljoen naar passend onderwijs

D66 vraagt in een motie om 100 miljoen euro extra voor onder andere klassenassistenten voor het 'passend onderwijs'. D66 wil dat betalen door te bezuinigen op het inhuren van externe adviseurs door de ministeries.

Wilders: Dit is een nepparlement!

Volgens PVV-leider Wilders is de Tweede Kamer geen goede vertegenwoordiging van Nederlanders omdat de andere partijen, behalve de PVV, niet doen wat de kiezers willen. "Dit is een nepparlement!"

D66-leider Pechtold accepteert dat niet: "Waar haalt u het lef vandaan? U staat in de peilingen op twaalf zetels, er zitten hier twee afsplitsingen van uw partij in de zaal, er is vandaag nog iemand van uw partij opgepakt wegens oplichting, en uw partij is zelf niet democratisch!"

Wilders: "En dat zegt de man van de partij van het referendum, die tegen het referendum van Geen Peil is."

Pechtold: "U heeft de ballen van democratie begrepen. Geen van uw collega's die hier zitten zouden tegen u zeggen dat u geen volksvertegenwoordiger bent."

Wilders: dit is een nepparlement!

Samsom: kabinet moet op zoek naar draagvlak Justitiebegroting

Ook PvdA-leider Samsom roept het kabinet op om in de Eerste Kamer te onderzoeken welke partijen wanneer wel en niet steun geven aan de begroting van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De meeste oppositiepartijen vinden dat het kabinet veel te optimistisch is over het geld dat nodig is. De rechtspraak en het vluchtelingenprobleem vragen om een groter budget dan nu is ingeboekt, denken zij. Regeringspartijen VVD en PvdA zijn dus bereid daar opnieuw over na te denken en op zoek te gaan naar extra geld. Het is alleen niet duidelijk hoeveel er nodig is.

CDA wil geen nieuwe vermogensrendementsheffing

CDA-leider Buma zegt dat zijn partij de lastenverlichting van 5 miljard euro pas goedkeurt als het kabinet de nieuwe regels voor een vermogensrendementsheffing intrekt. Hij had dat al eerder aangekondigd maar het staat nu in een motie. Het CDA is nodig voor voldoende steun in de Eerste Kamer.

De kabinetsplannen zijn, samengevat, dat de belasting op spaartegoeden tot 125.000 euro omlaag gaat, en die op hogere vermogens omhoog. Wie minder dan 25.000 euro aan spaargeld heeft, hoeft daar geen belasting meer over te betalen (nu is dat nog 21.000 euro). Het CDA vindt de regeling te rommelig.

Lachen met Buma en Pechtold

Klaver: gemeenten die asielzoekers opvangen verdienen applaus

GroenLinks-leider Klaver is het niet eens met het verwijt van VVD-fractievoorzitter Zijlstra. Die vindt het ongepast dat gisteravond een deel van de Kamer en het kabinet applaudisseerde na de opsomming van gemeenten door PVV-leider Wilders. "Wij klapten voor de gemeenten en de bewoners van die gemeenten omdat zij bereid zijn asielzoekers op te vangen. Daar is niets mis mee", zegt Klaver.

Ook CDA-leider Buma vindt dat Zijlstra de plank misslaat. "Ik word een beetje gallisch van het aanklagen door de heer Zijlstra van een derde van deze Kamer omdat het niet in zijn denkbeelden past."

Wilders somde gisteravond tijdens het debat een lijst op van gemeenten met asielzoekerscentra om zijn standpunt te ondersteunen dat er teveel asielzoekerscentra zijn. Daarna ontstond een spontaan applaus van verschillende fractie en ministers, en ook premier Rutte, uit waardering voor die gemeenten.

Klaver: gemeenten die asielzoekers opvangen verdienen applaus

Zijlstra: wat denken Nederlanders na de afgelopen dagen?

VVD-fractievoorzitter Zijlstra vraagt zich af wat de Nederlanders denken als zij de afgelopen dagen naar de politiek hebben gekeken. Zijlstra: "Nederland zit niet te wachten op de provocerende teksten van de heer Wilders, maar ook niet op de politiek correcte teksten van andere partijen. We moeten uit deze kramp komen. We moeten doen waar we voor gekozen zijn: duidelijk maken dat we deze zorgen begrijpen en zoeken naar een oplossing."

D66-leider Pechtold vindt net of Zijlstra doet of hij zelf geen politicus is. "Politici die dit soort dingen zeggen zijn politici die zichzelf buiten het geheel plaatsen. Ze doen of ze er geen onderdeel van uitmaken. Houdt u zichzelf eens een spiegel voor."

Zijlstra blijft erbij dat hij vindt dat Nederlanders de politiek zouden kunnen zien als bestuurders die de zorgen van de 'gewone' Nederlanders niet begrijpen. "Laten we uit dit gekissebis komen, en zorgen dat we oplossingen vinden. Ik zie genoeg wegen door het midden."

Zijlstra: we moeten uit deze tegenstelling komen

De VVD steunt een motie van de SP

De VVD staat achter een motie van de SP, iets dat niet heel vaak voorkomt. De SP vraagt in de motie om een onderzoek onder mkb-bedrijven om te kijken of zij niet onevenredig zwaarbelast worden door de regels voor loondoorbetaling van zieke werknemers.

Het debat is weer begonnen, met SP-leider Roemer als eerste spreker.

"De cadeautjes zijn vergeven, de fut is eruit", zo kwalificeert Roemer het kabinet. Hij is bang dat de komende anderhalf jaar één grote verkiezingscampagne worden. De SP dient een motie in waarin staat dat de politie, de opsporing en rechterlijke macht meer geld moeten krijgen. De motie wordt in ieder geval gesteund door de fractievoorzitters Van der Staaij, Thieme en Krol.

VVD-fractievoorzitter Zijlstra zegt dat de motie onverstandig is omdat er geen bedrag in staat. Maar hij roept het kabinet wel op bij de betrokken partijen in de Eerste Kamer langs te gaan, om te kijken of dit betekent dat zij anders de begroting van minister Van der Steur niet goedkeuren.

Roemer: VVD en PvdA zijn alleen bezig met elkaar

2000 bedden gevonden voor acute opvang asielzoekers

De oproep van het ministerie van Veiligheid en Justitie aan de burgemeesters van de veiligheidsregio's heeft nu al 2000 bedden opgeleverd voor asielzoekers. In een brandbrief werd gevraagd om 1500 bedden, waarvan 750 al voor vanavond.

De brandbrief
Dijkhoff: gemeenten bieden 2000 slaapplekken

Wilders winnaar Debatprijs Algemene Politieke Beschouwingen 2015

Het Nederlands Debat Instituut heeft PVV-leider Wilders uitgeroepen tot de beste debater van de Algemene Politieke Beschouwingen. De jury vindt onder meer zijn interrupties bij andere fractievoorzitters effectief, omdat hij hen erop wees dat zij niet hun achterban vertegenwoordigen.

Een gedeelte uit het juryrapport:
Geert Wilders leverde een retorisch hoogstandje tijdens zijn Eerste Termijn. Met een snoeihard en zorgvuldig opgebouwd betoog presenteerde hij het standpunt van zijn partij. De climax was het tot twee keer toe opsommen van een lijst gemeenten waar op dit moment volgens de PVV asielzoekerscentra zijn of wellicht komen. Een ijzersterke illustratie die tot groot ongemak in de vergaderzaal leidde, omdat hij daarmee de omvang van het probleem voelbaar maakte.

Premier Rutte eindigde als tweede. De jury: "Slechts eenmaal kwam hij in de problemen toen hij zijn privémening over de jihadgangers die beter daar kunnen sterven in het debat betrok." De jury bestaat uit Roderik van Grieken (directeur Nederlands Debat Instituut), Jaap de Jong (hoogleraar Journalistiek en Nieuwe Media Universiteit Leiden) en Donatello Piras (hoofdtrainer, gespreksleider en debatanalist Nederlands Debat Instituut).

Hier het filmpje met de opsomming van gemeenten op waar zich nu een asielzoekerscentrum bevindt: (In de opsomming is omwille van de tijd geknipt, maar er zijn geen gemeenten weggelaten.)

De opsommingen van gemeenten met een AZC

Brandbrief voor 750 slaapplaatsen voor migranten

Tijdens het Kamerdebat werd bekend dat het ministerie van Veiligheid en Justitie in een brandbrief aan de burgemeesters van de veiligheidsregio's om 750 slaapplaatsen heeft gevraagd, nog vóór vanavond.

In totaal zijn 1500 slaapplaatsen voor 72 uur nodig, inclusief verzorging. Het verzoek komt boven op het verzoek dat al was neergelegd bij gemeenten om vluchtelingen op te vangen. In de brief staat dat er op verschillende plekken in Nederland opvang wordt voorbereid, maar dat gaat niet snel genoeg.

Staatssecretaris Dijkhoff lichtte de situatie in de pauze van het debat toe:

Dijkhoff over de brandbrief

Het debat is geschorst tot 19.30

Het kabinet, de Kamerleden en het Kamerpersoneel hebben pauze om wat te gaan eten. Ze gaan om 19.30 weer verder met de tweede termijn, dat wil zeggen dat de fractievoorzitters weer aan het woord komen.

De volgorde waarin de fractievoorzitters aan het woord komen.

"Ik heb nog een vraag over het Koninklijk Huis." Rutte: "Oei."

Premier Rutte dacht dat hij klaar was met de beantwoording van alle vragen maar D66-leider Pechtold loopt naar de microfoon. "Ik heb nog een vraag over het Koninklijk Huis. Rutte: "Oei." Pechtold wil weten waarom het onderhoud van de Groene Draeck, de boot van prinses Beatrix, duurder is geworden terwijl het goedkoper zou worden. Rutte: "Ik zou die vraag in principe nu kunnen beantwoorden, maar omdat het de heer Pechtold is ga ik dat toch nog even heel precies uitzoeken."

Sinds prinses Beatrix geen koningin meer is valt het onderhoud van de boot onder de begroting van het ministerie van Defensie. Het gaat om 51.000 euro per jaar. Uit die begroting:

De Groene Draeck is verbonden aan de voormalige drager van de kroon en de uitgaven daarvoor kunnen niet meer worden beschouwd als functioneel ten behoeve van de huidige Koning. Daarom is de aanbeveling uit het evaluatierapport de uitgaven ten behoeve van het reguliere onderhoud aan de Groene Draeck over te brengen naar de begroting van het Ministerie van Defensie, overgenomen en verwerkt in deze begroting. De Groene Draeck is in 1957 door de Nederlandse bevolking aan toenmalig kroonprinses Beatrix geschonken. De Staat gaf bij deze gelegenheid mede het onderhoud van de Groene Draeck als geschenk. Het Ministerie van Defensie is verantwoordelijk voor het onderhoud. Dit wordt uitgevoerd door het Marinebedrijf, een onderdeel van het Ministerie van Defensie.

Koningin Beatrix aan boord van de Groene Draeck in 2005

CDA wil weten waarom gaswinning nog steeds op 33 miljard kuub staat

Het CDA wil weten waarom in de begroting van minister Kamp staat dat er in 2016 33 miljard kuub gas wordt gewonnen in Groningen. Dat terwijl er voor dit jaar, ook met steun van de PvdA, was afgesproken dat het niet meer dan 30 miljard kuub zou zijn, aangevuld met 3 miljard kuub uit de reserves. Volgens premier Rutte heeft dat met boekhouden te maken. "De vlakke lijn van 33 miljard wordt voortgezet van 2015 naar 2016. Maar in december nemen we een besluit hoeveel er echt gewonnen gaat worden in 2016, dus dit zegt niks." Buma kondigt aan dat dat een heftige discussie gaat worden, "want ik weet niet of de Groningers hiermee rekening hadden gehouden."

CDA wil weten waarom gaswinning nog steeds op 33 miljard kuub staat

Nog deze maand oordeel kabinet over passend onderwijs

Premier Rutte zegt toe dat nog deze maand staatssecretaris Dekker komt met een oordeel over de stand van zaken van het 'passend onderwijs'. Passend onderwijs is het plan om ook kinderen met bijvoorbeeld leerproblemen en handicaps naar gewone scholen te laten gaan maar dan met extra begeleiding. Dat plan is een jaar geleden ingevoerd maar het loopt volgens ouders, scholen en de kinderen zelf nog niet goed.

D66-leider Pechtold vergeleek de problemen gisteren met de chaos rond de pgb's. Een deel van de oppositie wil dat er extra geld gaat naar bijvoorbeeld klassenassistenten. PvdA-leider Samsom zei gisteren dat hij naar deze voorstellen van D66 wil kijken. Rutte zegt dat Dekker hier snel op terugkomt. De meeste oppositiepartijen vatten dat op als een erkenning van het probleem. De SP ziet het als een weigering.

Pechtold blij met 'geen nee' Rutte over passend onderwijs

Rutte: Vechtscheidingen voorbeeld van dikke-ik-gedrag

Premier Rutte noemt vechtscheidingen een voorbeeld van dikke-ik-gedrag van ouders. " Scheiden is natuurlijk altijd aan mensen om te besluiten maar probeer het fatsoenlijk te doen en kinderen niet eronder te laten lijden."

Rutte: Vechtscheidingen voorbeeld van dikke-ik-gedrag

Rutte zegt Samsom onderzoek nationale innovatiebank toe

Premier Rutte zegt PvdA-leider Samsom toe dat het kabinet ingaat op zijn pleidooi voor een nationale innovatiebank. Samsom vroeg daar gisteren om, vooral om innovatie te gebruiken om de klimaatdoelstellingen te halen. Samsom dacht aan een bedrag van "een paar honderd miljoen". Rutte noemt geen bedrag maar zegt wel dat het kabinet ermee aan de slag gaat. Ondertussen gaat het kabinet wel in beroep tegen de uitspraak van de rechter dat Nederland meer moet doen aan de uitstoot van CO2.

De Partij voor de Dieren en de ChristenUnie vinden dat laatste verspilde moeite. "Dit is zo zonde van de energie", zegt CU-leider Slob. "En het tast de geloofwaardigheid van het kabinet aan." Ook GroenLinks vindt dat het kabinet geen tijd moet steken in een juridische strijd maar moet beginnen met het uitvoeren van klimaatbeleid en CO2-reductie.

Samsom wil van Rutte weten wanneer dat fonds dan klaar is en om hoeveel geld het dan gaat. Rutte wil daar geen toezeggingen over doen. "We hebben niet ineens in de begroting een pot zitten".

Rutte zegt Samsom onderzoek investeringsfonds toe

Pechtold 'tegen betonnen muur op'

Buma, Slob en Pechtold proberen Rutte te overtuigen om aan de Justitiebegroting te sleutelen. Rutte zegt dat hij eerst wil kijken wat er uit de verschillende onderzoeken komt en wil nu geen toezeggingen doen. De premier zegt dat het kabinet er bij de Algemene Financiële Beschouwingen op terugkomt.

D66-leider Pechtold vindt het gek dat Rutte de hele tijd met de verhoudingen in de Eerste Kamer schermt, als de oppositie iets aan de lastenverlichting, belastingen of vergroening willen doen, en nu de premier het tegenovergestelde zegt. "Ik vraag de premier kunnen we wat met aan die Justitiebegroting doen, want we voorzien een probleem in de Eerste Kamer, en nu zegt u, nee hoor, ga maar gewoon tegen die betonnen muur op."

Pak slaag

Pechtold: "Je hoeft geen trendwatcher hoeft te zijn om te weten dat het in de Eerste Kamer een hele vervelende gebeurtenis gaat worden. En dan zegt de premier: ik stuur die braverik (minister Van der Steur, red) gewoon die kant op, om hem een pak slaag te laten geven."

Pechtold zegt dat hij het jammer vindt dat Rutte de begroting 'delegeert' aan de minister van Financiën, bij de Algemene Financiële Beschouwingen.

Oppositie fel van leer over begroting Justitie

Rutte: begroting Veiligheid en Justitie continu monitoren

Rutte komt nu toe aan de begroting van Veiligheid en Justitie, die vandaag en gisteren flink bekritiseerd werd. Hij zegt dat het kabinet goed notie heeft genomen van de kritiek. "Indien nodig kunnen we in samenspraak alternatieven verkennen."

De premier zegt dat iedere begroting risico's kent, "dus ook die van V&J". "Ik doe de toezegging dat het het kabinet de verhouding van taken en budget voortdurend monitort."

Rutte zegt verder dat hij achter de begroting staat.

Rutte: nu geen toezeggingen over justitie

Griezels en mataglap

Het debat gaat over de Nederlandse militair die overgelopen is naar Islamitische Staat. Pechtold wil van de premier weten wat het kabinetsbeleid is, en wat hij er zelf van vindt.

Rutte zegt dat het Openbaar Ministerie de zaak onderzoekt en dat hij daar verder niets over kan zeggen. Hij meldt ook wat zijn persoonlijke opvatting is: "Mensen die zo achterlijk zijn om zich aan te sluiten bij die griezels, die zijn totaal mataglap en kunnen daar beter sneuvelen."

Buma en Pechtold vinden het vreemd dat de opvatting van Rutte uit de pas loopt met het kabinetsbeleid. Samsom vindt dat het niet ter zake doet wat de premier persoonlijk vindt. "Ik wil van de premier horen dat het beleid niet anders is dan de rechtsstaat handhaven ook in het buitenland."

PVV-leider Wilders wil juist dat Rutte belooft dat jihadisten absoluut niet meer mogen terugkomen in Nederland. De premier gaat daar niet in mee.

Rutte: overgelopen militair kan beter omkomen

Roemer wil zelfreflectie over banenmotor

De SP-leider vraagt nog eens aan Rutte waar zijn zelfreflectie is op het gebied van banengroei. "De premier zit mooie sier te maken, maar na 5 jaar van het kabinet is het aantal werklozen nauwelijks gedaald. Waar is de zelfreflectie van de premier?"

Rutte reageert dat er de afgelopen vijf kwartalen 100.000 banen zijn bijgenomen. Roemer is sceptisch: "Het kabinet van werk, werk, werk is eerder werkloosheid, werkloosheid, werkloosheid. Ik kan alleen maar concluderen dat de banenmachine de afgelopen jaren in zijn achteruit heeft gestaan."

De premier houdt vol: "De werkloosheid daalt, maar we willen meer. Met extra maatregelen willen we nog meer bereiken."

Rapport toekomst zzp'ers komt er

PvdA en VVD denken verschillend over overheidsmaatregelen voor zelfstandigen zonder personeel.

Premier Rutte zegt dat een eerder beloofd onderzoek naar toekomst van zzp'ers dit najaar naar de Kamer stuurt. Hij zegt daarbij toe dat er ook een reactie van het kabinet bij zit.

Premier deelt complimentje uit

De premier complimenteert Kamerlid Van Vliet (ex-PVV), omdat hij als enige eenmansfractie een tegenbegroting heeft ingediend. "Het is een begroting die herkenbaar is vanuit een wat rechtse invalshoek", zegt de premier.

VVD-kritiek op SP-plan

Of het belastingvoorstel van de SP bij het kabinet grote kans van slagen heeft, is maar de vraag. VVD-Kamerlid Arno Rutte is op Twitter uiterst kritisch.

Meerderheden zoeken voor belastingen

Oppositiepartijen ChristenUnie, D66 en GroenLinks willen van Rutte horen of hun voorstellen voor het belastingplan kans van slagen maken bij de premier. Rutte wil zich er niet op vastpinnen. "Het uitgangspunt is het kabinetsplan", zegt Rutte, maar hij wil op zoek gaan naar meerderheden in de Eerste en Tweede Kamer.

Tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen wil de premier erover verder praten.

"Ik merk dat de premier allerlei afspraken aan het plannen is. We hebben geen tegenbegroting ingediend. Valt er toch te praten over koopkrachtverbetering voor ouderen?", vraagt Krol van 50PLUS zich af.

Rutte is in algemene zin positief. "Ik denk dat het kan als ik zie wat er aan voorstellen hier en daar ligt. Laten we het proberen."

Slob: is Buma een ijkpunt voor het kabinet?

Nog even over die Porsche...

Op Twitter wordt kritiek geuit op de aanval van Samsom, die stelde dat een SP-plan het rijden van een luxe auto goedkoper zou maken.

D66-Kamerlid Van Weyenberg stelt dat het kabinetsbeleid dat ook doet en SP-Kamerlid Merkies vindt het vreemd dat juist de PvdA tegen een verlaging is van de btw.

Samsom werpt zich op als bemiddelaar tussen kabinet en bonden

PvdA-leider Samsom vraagt het kabinet ("lastig, ik voel me een soort bemiddelaar") om zo snel mogelijk verder te praten met de bonden over een CAO voor overheidspersoneel. Als het kan, nog voordat er een uitspraak in het kort geding is.

Rutte zegt toe dat hij dat wil proberen.

Rutte wil weer met FNV om de tafel

Rutte hoopt van harte dat de FNV weer om de tafel komt om te praten over een CAO-akkoord voor overheidspersoneel. Er dient vandaag een kort geding. De uitspraak is op 1 oktober. Direct daarna zal minister Van der Steur naar de Kamer gaan met een voorstel over het vervolg.

Slob vindt het een slechte zaak dat de oplossing vooruit wordt geschoven. Hij vindt dat er nu gewerkt moet worden aan vertrouwen.

Samsom: voorstel van SP haalt VVD rechts in

In het debat maakt SP-leider Roemer er een punt van dat koopkrachtplaatjes niet in procenten moeten worden uitgedrukt, maar juist in echte getallen. Maar PvdA-fractievoorzitter Samsom slaat vervolgens Roemer met zijn eigen plan om de oren, waarmee de partij voorstelt om de btw met 2 procent te verlagen.

Het gevolg volgens Samsom: een brood wordt een paar cent goedkoper, een Porsche Panamera zo'n tweeduizend euro. "Is de premier het met me eens hier een voorstel doet, dat de VVD rechts inhaalt?", vraagt Samsom.

Prijs van een Porsche duizenden euro's lager door de SP?

Rutte: zorgen dat werken loont is goed beleid

Roemer wil weten wat er evenwichtig is aan de inkomensplannen van het kabinet. Hij zegt dat hij een toename van de inkomensongelijkheid ziet. De mensen met de laagste inkomens, die al moeite hebben om rond te komen, worden geconfronteerd met bijvoorbeeld hogere zorgpremies. "Ik vind dat schandalig."

"Wij hebben in Nederland echt een hele fatsoenlijke sociale zekerheid met een hoog uitkeringsniveau", antwoordt de premier. En: "We hebben er inderdaad voor gekozen dat werken meer loont. Dat vind ik goed beleid."

Roemer: wat is er evenwichtig aan de koopkracht?

Pleidooi voor gezinnen met één kostwinner

Slob en Van der Staaij van de christelijke partijen ChristenUnie en SGP vragen aandacht voor gezinnen met één kostwinner. Volgens hen betaalt de éénverdiener vijf keer meer belasting dan een gezin met twee werkende ouders. Van der Staaij spreekt van "een kloof". Hij zegt dat het verschil als oneerlijk wordt beschouwd.

Rutte zegt dat er keuzes zijn gemaakt, waarbij vooral gekeken is naar het effect op de werkgelegenheid. Hij wil dat het specifieke onderwerp verder wordt behandeld bij de Financiële Beschouwingen.

Christelijke partijen op de bres voor éénverdieners

"Er had financiële bijsluiter bij Troonrede moeten zitten"

Pechtold van D66 vindt dat het kabinet zich verschuilt achter de koopkrachtcijfers. "Het komt op mij over als een financieel product. Er zou een tekst achteraan moeten komen van: rekening houdend met... , een financiële bijsluiter."

"De premier dacht ermee weg te komen, maar dit hebben wij mooi blootgelegd."

Klaver: Troonrede niet genuanceerd genoeg

Klaver van GroenLinks zegt dat het kabinet in de Troonrede al had moeten zeggen dat het positieve beeld over de koopkracht niet voor iedereen opgaat.

Krol: het is niet waar!

Ook Krol van 50Plus zegt: "Het is gewoon niet waar dat de koopkracht van ouderen er niet op achteruit gaan".

Typisch Nederlands onderdeel: de koopkrachtplaatjes

Koning Willem-Alexander zei in de Troonrede dat de koopkracht voor gepensioneerden en mensen met een uitkering op peil blijft. "Maar dat blijkt dus niet te kloppen", zegt SP-leider Roemer. "Dat komt over als een leugen."

Rutte wijst erop dat koopkrachtplaatjes typisch Nederlands zijn en geen genuanceerd beeld geven omdat ze over inkomensgroepen gaan. Zo werkt het systeem nu eenmaal.

Roemer: koopkracht in troonrede komt over als een leugen

Debat gaat verder

Rutte gaat het nu hebben over financiën, economie en koopkracht.

Foto's tweede dag Algemene Beschouwingen

  • ANP
  • ANP
  • ANP
  • ANP
  • ANP

Schorsing tot 13.45 uur

De Kamervoorzitter schorst tot 13.45 uur en verzoekt de politici om geen uitsmijter te bestellen in het Kamerrestaurant. Gisteren begon het debat na de lunchpauze te laat vanwege de wachttijd voor de broodjes ei.

De veilingmeester en de pindakaasverkoper

In een debatje over de aanschaf van de JSF wijzen Rutte en Pechtold over en weer naar elkaars arbeidsverleden. Rutte zegt dat duidelijk is dat Pechtold veilingmeester is en geen investmentbanker en dat hij het knap vindt dat de D66'er nu al denkt te kunnen voorspellen wat de dollarkoers in 2019 is. Pechtold zegt lachend dat een veilingmeester dat nog altijd beter kan dan een pindakaasverkoper (Rutte werkte ooit als manager bij Unilever).

'Ik kan wel zien dat Pechtold veilingmeester was en geen investmentbanker'

Rutte kijkt vragend achterom naar Dekker

GroenLinks-Kamerlid Klaver wil weten of er extra geld komt voor scholen, zodat zij de stroom vluchtelingen aankunnen. Rutte kijkt vragend achterom, naar staatssecretaris Dekker. "Ik heb me hier niet op voorbereid."

Dekker knikt instemmend. "Er komen extra bekostigingen. De financiering is voor elkaar", concludeert Rutte. Hij stelt voor om er bij het debat over de onderwijsbegroting verder over te praten.

Rutte informeert bij staatssecretaris Dekker

Rutte vindt dat Wilders roeptoetert

Wilders vraagt wat dat hier voor een gekkighuis is. "We zitten nu al twintig minuten te praten over opvang en scholing van mensen die hier helemaal niet horen te zijn." Hij zegt dat het geld voor vluchtelingen beter kan worden besteed aan ouderen en mensen in de zorg.

Rutte vindt dat Wilders loopt te roeptoeteren en gebruik maakt van debattechnische trucjes. Het vluchtelingenprobleem is volgens hem niet iets wat je met een eenvoudige zwaai van een toverstokje oplost.

Wilders: Wat is het hier voor een gekkenhuis?

Buma: premier praat uit naam van VVD

Buma (CDA) verwijt de premier dat hij zich schuldig maakt aan verkiezingsretoriek van de VVD en niet boven de partijen staat. Coalitiepartij PvdA zou volgens hem nooit zeggen dat de grenzen virtueel gesloten moeten worden.

Wie is er bezig met illusiepolitiek?

Pechtold komt terug op de woorden van Zijlstra, die gisteren zei dat er niet letterlijk een hek om Europa komt om vluchtelingen tegen te houden, maar dat je door betere opvang in de regio wel virtueel de grens kunt sluiten.

De premier neemt het op voor de VVD-fractievoorzitter. Hij zegt dat het een gek stukje debat vond, omdat veel Kamerleden Zijlstra aanvielen op zijn woorden. Hij is het ermee eens dat je mensen kunt tegenhouden om op brakke bootjes te stappen door verbetering van opvang in de regio.

Pechtold windt zich hierover op en vraagt zich af wie hier nu bezig is met illusiepolitiek? Eerder vanmorgen verweet Rutte Wilders dat hij illusiepolitiek bedrijft.

Rutte: gek stukje debat gisteren over sluiten grenzen

Teleurgesteld over uitblijven verdeelsleutel.

VVD-fractieleider Zijlstra wil dat de premier tegen bondskanselier Merkel zegt dat ze moet ophouden met uitnodigende woorden spreken ten aanzien van vluchtelingen.

Rutte zegt het goed gebruik in Europa is om collega-leiders in het openbaar niet te becommentariëren.

De premier zegt verder dat hij erg teleurgesteld is dat er nog geen Europees besluit is genomen over het aantal vluchtelingen per lidstaat. Hij hoopt dat daar volgende week wel een afspraak over komt. Maar het ligt lastig, benadrukt hij.

Zijlstra: aan Merkel vragen om te stoppen met uitnodigingen

"Gekke vraag" Van Klaveren

Het Kamerlid Van Klaveren van de Groep Bontes/Van Klaveren wil weten: "Is er een maximum aantal asielzoekers dat Nederland kan verdragen?"

Rutte vindt het een gekke vraag en zegt dat hij geen aantallen kan noemen. Hij vindt wel dat er zoveel mogelijk gedaan moet worden om te voorkomen dat mensen de tocht naar Europa gaan ondernemen.

Van Klaveren zegt dat het helemaal geen gekke vraag is, omdat vluchtelingen de sociale voorzieningen en de woningmarkt onder druk zetten.

Roemer en Rutte over opvang in de regio

SP-leider Roemer wil weten of de opvang van vluchtelingen in de regio gaat verbeteren. Hij vindt dat er snel betere watervoorzieningen en onderkomens moeten komen.

Rutte zegt dat er afgelopen maandag op de EU-top over het probleem is besloten dat mensen onder bepaalde voorwaarden kunnen worden teruggestuurd naar de regio.

Ook is besloten dat de opvang daar wordt verbeterd. Op die manier moet worden voorkomen dat mensen met onbetrouwbare mensensmokkelaars in zee gaan.

Rutte: regeren is niet iets statisch

"Regeren is niet iets statisch." Dat zei premier Rutte bij het begin van zijn antwoord tijdens de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer.

Bericht over eerste deel van het debat.

Minder of juist meer vluchtelingen?

Een aantal oppositiepartijen maakt zich zorgen over de ramingen voor het aantal vluchtelingen. Die zeggen dat er volgend jaar minder vluchtelingen naar Nederland komen, terwijl het er nu op lijkt dat er meer zullen komen.

Op basis van de ramingen heeft het kabinet besloten om volgend jaar minder geld voor de opvang te reserveren, maar volgens Rutte is het niet goed om de begroting nu aan te passen. Dat is rommelig.

De premier zegt dat niemand zich zorgen hoeft te maken. "Waar opvang nodig is, bieden wij opvang."

Moeten de ramingen voor het aantal vluchtelingen worden bijgesteld?

"Weinig steun voor extremere oplossingen vluchtelingenproblematiek"

GroenLinks-fractievoorzitter Klaver maakt zich zorgen over de sfeer die ontstaat in het land rond de vluchtelingenproblematiek.

Rutte zegt dat hij de steun voor de "extremere standpunten" in de Kamer zeer gering acht.

Zorgen Klaver om ontstane sfeer rond vluchtelingenkwestie

"Wilders doet aan illusiepolitiek"

Rutte zegt dat Wilders aan illusiepolitiek doet. Hij wekt volgens hem de indruk dat er één simpele oplossing is voor het vluchtelingenproblematiek: de grenzen dicht. Dat is niet zo, zegt Rutte. "En het erge is: Wilders weet dat zelf als geen ander."

Rutte: wij lopen niet weg voor problemen

PVV-leider Wilders vindt dat de premier ontslag moet nemen en van vluchtelingen een verkiezingsthema moet maken. "Vraag aan kiezer of ze uw beleid van open grenzen steunen of dat van de PVV?"

Rutte zegt dat het niet zijn stijl is om de benen te nemen als het moeilijk wordt. Hij zegt dat Wilders niets bijdraagt aan een oplossing voor het probleem.

Wilders roept op tot ontslag premier

Gaat Rutte mensen opzoeken?

Roemer van de SP wil van de premier weten wat hij op het gebied van het hoofdthema van vandaag gaat doen voor - aan de ene kant - de vluchtelingen en - aan de andere kant - de mensen die een asielzoekerscentrum in de achtertuin krijgen. Gaat hij ze opzoeken?

Rutte antwoordt dat het onderwerp altijd zijn aandacht zal hebben.

Roemer: begrip hebben voor mensen met tentenkamp in hun achtertuin

De voorbereiding eerder vandaag

Het ANP maakte vanmorgen een foto van de premier die zich in zijn Torentje voorbereidde op het belangrijke debat, waarin hij vandaag urenlang aan het woord is.

Interruptie Pechtold

D66-leider Pechtold vraagt hoe het staat met de ambitie van het kabinet om de werkloosheid aan te pakken. Achter die 600.000 werklozen staan gezinnen, zegt hij.

Volgens Rutte is die ambitie er nog steeds en zijn er al verbeteringen te zien en komen er nog meer verbeteringen aan. "Dat blijkt ook uit alle cijfers."

"Wij staan zeer open voor ideeën van de Kamer om de kabinetsplannen te verbeteren", zegt hij nog tegen Pechtold.

Twee thema's: economie en internationale politiek

Naast de economie vraagt de premier aandacht voor de instabiele internationale omgeving, die onder meer leidt tot het vluchtelingenprobleem.

"Simpelweg te veel werklozen"

Het gaat beter met de economie, maar er zijn nog te veel werklozen. "Meer dan 600.000 en dat vind ik simpelweg te veel", zegt de premier.

Rutte: kan niet tevreden zijn over werkloosheid

Rutte: tussen loof soms een dor takje

Rutte begint met een compliment aan de Kamer. Hij noemde de bijdragen van gisteren over het algemeen opbouwend. "Hoewel er soms tussen het loof een dor takje zat."

Wilders begint met interruptie

De Kamervoorzitter vraagt om de premier niet te onderbreken voor vragen tijdens zijn inleidende verhaal. PVV-leider Wilders is het daar zeer mee oneens.

Wilders: ik zie niet in waarom ik 10 minuten mijn mond moet houden

Het debat begint

De voorzitter opent de vergadering.

Rutte arriveert in de plenaire zaal

Premier Rutte zegt voor het inlopen dat het vandaag vooral over de economie en de vluchtelingen zal gaan. Hij wil niet reageren op de vraag wat hij van het applaus voor gemeenten met een asielzoekerscentrum vond.

Geen applaus van Buma en Roemer

CDA-leider Buma en SP-leider Roemer zeggen voorafgaand aan het debat tegen verslaggever Xander van der Wulp dat ze niet hebben mee geapplaudisseerd voor de lijst van gemeenten waar een asielzoekerscentrum is. Wilders las die lijst voor om aan te tonen dat er te veel asielzoekers zijn, Pechtold riep op tot applaus van de gemeenten. Buma en Roemer vinden het ongepast om in de Tweede Kamer te applaudisseren.

NOS-verslaggever Xander van der Wulp blikt vooruit

'Rutte zal Wilders aanspreken vandaag'

Debat begint om 10.30 uur

Het is de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen. Het debat begint om 10.30 uur en is live te volgen via NPO 1, NPO Politiek en NOS.nl.

Premier Rutte beantwoordt vandaag de vragen die gisteren zijn gesteld. Hij zal onder meer moeten reageren op de oproep van PVV-leider Wilders tot verzet tegen de komst van meer asielzoekers.