Wie heeft de macht op rampplek?

Op de rampplek ondervinden OVSE-waarnemers tegenwerking van pro-Russische separatisten. Deze mannen laten weten dat ze alleen maar bevelen opvolgen. Die strikte opdrachten komen van hun militaire en politieke leiders, die dit voorjaar de Volksrepubliek Donetsk uitriepen en het nu in het rampgebied voor het zeggen hebben. Wie zijn zij?

Igor Strelkov, minister van Defensie

Zijn echte naam is Igor Girkin. Hij is een voormalig luitenant-kolonel van het Russische leger en was officier bij de geheime dienst. Zijn speciale opdracht was te voorkomen dat delen van de Russische federatie zich afscheidden van Moskou. Ook was hij actief op de Krim. Volgens Kiev en het westen werkt Strelkov nog steeds voor de Russische geheime dienst, maar keiharde bewijzen zijn er niet.

Strelkov is de man die meteen na de vliegtuigramp een bericht plaatste op VKontakte, de Russische versie van Facebook. Daarin schreef hij dat hij een Antonov AN-26, een transportvliegtuig, had neergeschoten: "De vogel viel. Woongebieden zijn niet getroffen. Burgers zijn niet gewond geraakt." Toen bleek dat het ging om een passagiersvliegtuig, werd het bericht snel verwijderd.

Premier Aleksander Borodai

Borodai woonde lange tijd in Moskou en werkte daar voor een beleggingsfonds en de nationalistische krant Zavtra. In de jaren negentig zou hij met Igor Strelkov naar Transnistrië zijn afgereisd, die zich in 1991 eenzijdig onafhankelijk verklaarde van Moldavië.

In de Volksrepubliek doet Borodai vaak de woordvoering. Zo zei hij gisteren dat zijn mensen het recht hebben om de lichamen op de rampplek weg te halen: "De lichamen van onschuldige mensen liggen hier in de hitte." Sinds vorige week staat Borodai op een sanctielijst, waardoor hij een reisverbod heeft naar de Europese Unie en zijn tegoeden zijn bevroren.

Igor Strelkov (l), naast hem zit Borodai | EPA

Vicepremiers Vladimir Antjoefejev en Andrei Poergin

Antjoefejev houdt zich onder meer bezig met het opzetten van de rechterlijke macht en de veiligheid in de Volksrepubliek Donetsk. Hij is een voormalig politieagent die, net als Borodai en Strelkov, werkte in Transnistrië. In 1991 zou hij als onderdeel van een geheime politie-eenheid hebben geholpen hebben de Litouwse regering omver te werpen. Hij staat al jaren op de EU-sanctielijst, vanwege zijn activiteiten in Moldavië.

Over Andrei Poergin is minder bekend. Hij studeerde volgens The Guardian aan de Universiteit van Donetsk af als informatietechnoloog. Hij kondigde gisteren het staakt-het-vuren aan.

Igor Bezler, commandant van de rebellen

Een van de vertrouwelingen van Strelkov is Igor Bezler. Hij zou tot 2002 als luitenant-kolonel in het Russische leger hebben gediend en daarna naar Oekraïne zijn verhuisd. Ook hij verscheen begin dit jaar op de Krim en was hij betrokken bij de bezetting van kazernes en overheidsgebouwen.

De Oekraïense geheime dienst publiceerde na de vliegtuigramp een telefoongesprek van Bezler, waar hij aan een Russische inlichtingenofficier meldt dat zijn mensen per ongeluk een vliegtuig hebben neergeschoten. Of de opnamen echt zijn, is niet te controleren.

Denis Poesjilin, ex-voorzitter republiek

Poesjilin tijdens een persconferentie in mei | EPA

Hij is de opvolger van Pavel Goebarev, die in maart werd gearresteerd door Oekraïense veiligheidsdiensten. Poesjilin werd geboren in een buitenwijk van Donetsk en zou vroeger snoep hebben verkocht. Ook was hij in dienst van de Russische investeringsmaatschappij MMM van de beruchte Russische oplichter Sergey Mavrodi. Vrijdag maakte persbureau Interfax bekend dat Poesjilin is afgetreden; onduidelijk is waarom.