Stephan Vegelien
Stephan Vegelien
Hoorde jij hem? Een hoge pieptoon in NOS Journaals in de avond van 21 april? Net als deze gebruiker op forum Reddit? Je bent niet gek, die pieptoon was er. "We doen er alles aan om die toon eruit te filteren, maar je krijgt hem nooit helemaal weg", zegt manager techniek Ferry Kesselaar van de NOS. "21 april stond het filter verkeerd."
Als je jong bent, hoor je hem
De piep was te horen in de studio tijdens het NOS Journaal van 18.00 en 20.00 uur, het Jeugdjournaal en Nieuwsuur. Maar weinig mensen zullen die gehoord hebben: de piep zit op een toonhoogte van ongeveer 10kHz. Mensen kunnen tussen de 20 Hertz en 20.000 Hertz (20kHz) horen. Hoe ouder je bent, hoe kleiner dat bereik is.
Soms wordt een piep van 17kHz gebruikt om hangjongeren te weren uit winkelcentra. Een irritante toon die ouderen niet horen, maar voor jongeren vervelend is.
De toon die je mogelijk in de NOS Journaals hebt gehoord, is ontstaan door alle schermen in de studio. Normaal wordt de toon weggefilterd, maar doordat er instellingen verkeerd stonden, was die te horen.
"Het filter kan dus heel precies geluid van rond de 10kHz wegnemen, zodat geen ander geluid wegvalt. Maar het kan dat er een beetje van de pieptoon langs de randen van het filter is geglipt", legt Kesselaar uit.
Een flink kabaal
"De studio hangt vol ledschermen en die hebben allemaal ventilatoren. Dat samen zorgt voor het geluid", legt hoofdtechnicus Kesselaar uit. "Alle irritante geluidjes gingen vroeger op in de ruis van analoge tv's, maar nu televisies digitaal zijn, wordt dat geluid niet meer gemaskeerd."
Bovendien is de televisiestudio gemaakt van harde materialen: harde vloeren en harde muren. Dus niet zoals een geluidsstudio, waar de wanden geluiddempend zijn en de vloer van tapijt.
Alle apparatuur bij elkaar zorgt voor een kabaal in de studio. Maar door wat maatregelen, merk je daar zo min mogelijk van. In de studio staat een 'denoiser', een apparaat dat constante tonen filtert, net als koptelefoons die ruis kunnen onderdrukken. En het geluid uit de studio gaat door een digitale geluidsfilter, voor dat uit jouw televisie komt.