Gormah kon niet lezen en kreeg zo een schuld van 50.000 euro

De helft van de mensen met problematische schulden kan slecht lezen. Dat is opvallend veel en zorgwekkend, zegt het team van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en Stichting Lezen en Schrijven dat hiernaar onderzoek deed. Het betekent dat veel mensen met schulden brieven van instanties niet of nauwelijks begrijpen.

Het is het eerste Nederlandse onderzoek naar de omvang van laaggeletterdheid onder mensen met schulden. Ruim 500 van hen maakten een taaltest. Zo'n 50 procent van de deelnemers voldeed niet aan de ondergrens voor deelname aan de samenleving, oftewel taalniveau 2f.

Gormah Dade was een van die mensen. Door oorlog in haar land van herkomst kon ze naar eigen zeggen niet naar school. Lezen had ze bij aankomst in Nederland dus nooit geleerd. Gormah moest dus op haar Nederlandse man vertrouwen. Maar die had een gat in zijn hand.

Hieronder vertelt Gormah haar verhaal:

'Mijn man liet mij tekenen voor een lening van 50.000 euro'

"Hij wilde geld van de bank en liet mij tekenen voor een lening van 50.000 euro. Als ik wist wat er had gestaan, had ik nooit getekend." Als gevolg kwam haar gezin in diepe schulden terecht. Op een gegeven moment ging een leerkracht van een kind van Gormah met haar in gesprek. "Die zei dat mijn kind het eten van een ander had opgegeten."

Een ander voorbeeld is Jasper Harmes. Hij zat tijdens zijn jeugd op een alternatieve school. "Daar werd niet goed gekeken of je nou wel goed kon lezen en schrijven." Lang deed zijn partner alle administratie. Totdat de relatie stuk ging, daarna moest hij wel op taalles.

Landelijk ligt het percentage laaggeletterden op zo'n 18 procent. Een groot contrast met de 50 procent uit de groep van 500 mensen met probleemschulden. Zeker als je bedenkt dat mensen daardoor snel in de problemen kunnen raken bij incasso's en nota's van instanties.

De oplossing?

De Groningse universiteit heeft samen met deurwaarders- en incassobureau Syncasso gewerkt aan een alternatief voor deurwaardersbrieven. Die bevatten zo min mogelijk ambtelijke taal en leggen stapsgewijs uit wat de schuldenaar moet doen. In drie blokken staat er wat je moet betalen, hoe dat moet en wat de gevolgen zijn als je het niet doet.

"Door deze methode hebben wij gemerkt dat we ongeveer 30 procent minder beslagen leggen", zegt gerechtsdeurwaarder Paul Otter van Syncasso.

De andere kant van de oplossing ligt bij de mensen die slecht kunnen lezen. Want als je taallessen volgt, snap je de brieven veel beter. Ervaringsdeskundige Jasper geeft als tip: "Stap over je schaamte heen, je bent niet te oud om te leren. Het is eigenlijk veel schaamtevoller als je het gewoon niet begrijpt."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl