Steven Spielberg maakte The Post in recordtijd - en dat is geen toeval

• Tim de Wit

  correspondent Groot-Brittannië

Nog nooit had Steven Spielberg in zijn lange carrière als regisseur in zo'n korte tijd een film gemaakt. Van script tot première duurde het nog geen negen maanden om The Post af te krijgen. Dat was geen toeval, zegt hij in een interview met de NOS in Londen.

"Net als in de tijd van president Nixon, is er ook nu een president aan de macht die niet wil dat de waarheid aan het licht komt", zegt Spielberg. "Ik wilde samen met Tom Hanks en Meryl Streep bijdragen aan de discussie daarover. Iets toevoegen." En daarom wilde hij de film zo snel mogelijk op het witte doek hebben.

Kijk hier naar het interview van correspondent Tim de Wit met Steven Spielberg:

The Post gaat over de strijd van The Washington Post en The New York Times tegen de regering van president Nixon over het publiceren van geheime Pentagon-documenten over de Vietnam-oorlog. Die strijd leidde in 1971 tot een keiharde confrontatie tussen de pers en het Witte Huis, waarbij Nixon via de rechter wilde afdwingen dat de kranten hun verhalen niet konden publiceren.

Daarmee stond het Eerste Amendement onder grote druk, het grondwetsartikel dat de persvrijheid in de Verenigde Staten beschermt. Spielberg ziet in de situatie gelijkenissen met die onder president Trump, die weliswaar niet via de rechter de pers onder druk zet, maar de media wel voortdurend aanvalt.

'Gevaarlijke ontwikkeling'

"Wat er nu gebeurt, is bewust verwarring zaaien door de huidige regering", zegt de regisseur. "Terwijl burgers gewoon willen weten wat de waarheid is. Ze willen het nieuws volgen en weten wat klopt en wat niet. En het Witte Huis is dusdanig hard bezig dat te beïnvloeden dat velen niet meer de waarheid kunnen onderscheiden van de leugen." Een gevaarlijke ontwikkeling, aldus Spielberg.

En daarin staat hij niet alleen. De zorgen over de persvrijheid in landen als de Verenigde Staten maar bijvoorbeeld ook Groot-Brittannië groeien, zegt Reporters without Borders, een journalistieke organisatie die de persvrijheid verdedigt. "Het is steeds normaler geworden om de pers aan te vallen, om in twijfel te trekken wat ze doen. Dat zie je in de holle frase fake news, maar je zag het ook in de campagne voor het brexit-referendum", zegt Rebecca Vincent, de directeur van de Britse tak van de organisatie.

Reporters without Borders stelt jaarlijks een lijst op waarin ze per land nagaan hoe het met de persvrijheid is gesteld. Amerika staat inmiddels op de 43ste plaats, Groot-Brittannië op de 40ste. "Dit zijn landen met een enorme staat van dienst als het gaat om goede journalistiek, die steeds verder afzakken op deze ranglijst."

Spielberg vindt het moeilijk in te schatten hoe de relatie tussen Trump en de media zich zal ontwikkelen. Hij omschrijft zichzelf als zeer 'analoog'. "Ik heb geen Twitter-account en doe niet aan Facebook. En ik ben een nieuwsconsument, niet de maker van nieuws." Maar hoewel hij het woord Trump het hele interview niet in de mond neemt, is de relatie tussen de film en huidige president glashelder. "Het gaat om twee regeringen die de pers frontaal aanvallen en proberen de waarheid geweld aan te doen."

The Post heeft al een Oscar-nominatie op zak voor 'beste film'. Ook Meryl Streep is genomineerd, voor haar rol als Washington Post-uitgever Katherine Graham. Vanaf donderdag draait de film in de Nederlandse bioscopen.