'Je hoofd wordt een trage computer als je niet genoeg schrijft'

• Sophie Feenstra

  redacteur Binnenland

Maak van schrijven op de basisschool een apart vak, in plaats van het bij 'taal' onder te brengen. Met die boodschap meldt het Platform Handschriftontwikkeling zich vandaag, op de internationale dag van het handschrift, in Den Haag bij de Tweede Kamer.

In een petitie vraagt het platform aandacht voor het schrijven met de hand, iets dat in het digitale tijdperk steeds minder wordt gedaan.

Dit soort handschriften moeten leraren op de basisschool ontcijferen:

Aartje Schoemaker is oud-docent en zet zich in voor het Platform Handschriftontwikkeling. "We krijgen van leerkrachten veel handschriften opgestuurd die echt onleesbaar zijn. Die leerlingen krijgen hierdoor een lager cijfer voor hun proefwerk. Dat is zo zonde", legt ze uit. "Als je op de basisschool echt goed leert schrijven, dan heb je daar je hele leven plezier van."

Steeds meer scholen geven iPad-onderwijs, we sturen elkaar nauwelijks nog handgeschreven brieven en zelfs het boodschappenlijstje wordt vaak in een app gemaakt. Toch blijft goed leren schrijven voor kinderen van groot belang, benadrukt Schoemaker.

"Het is heel belangrijk voor je hersenontwikkeling. Door te schrijven worden er in je hersenen allemaal verbindingen gelegd, tussen je linker- en rechterhersenhelft bijvoorbeeld. Je kunt je beter concentreren, je fijne motoriek verbetert en je kunt sneller denken. Iemand die nauwelijks schrijft kun je vergelijken met een trage computer", stelt Schoemaker.

Behalve dat handschriftontwikkeling een apart vak moet worden, wil het platform ook dat er meer cito-onderzoek naar schrijven wordt gedaan. Bovendien betekent meer aandacht voor schrijven op de basisschool volgens het platform ook meer aandacht voor schrijven op de pabo.

Collegezaal

"Uit diverse onderzoeken blijkt dat schrijven belangrijk en goed is voor de hersenontwikkeling van kinderen", legt Schoemaker uit. "En dat geldt trouwens niet alleen voor kinderen. Uit onderzoek onder studenten blijkt ook dat de studenten die notities met de hand maakten de informatie beter konden onthouden dan de studenten die op een laptop werkten."

"De huidige generatie studenten kan zo snel typen dat ze bijna letterlijk overschrijven wat gezegd wordt", zei Paul Kirschner, hoogleraar onderwijspsychologie aan de Open Universiteit, vorig jaar tegen Nieuwsuur. "Maar zo gaat informatie het ene oor in en er via je tien vingers weer uit. Je hersenen verwerken het niet."

Wie daarentegen schrijft, maakt een motorisch geheugenspoor waardoor een uitgebreider patroon van hersenactiviteit kan plaatsvinden. "Wie overtypt wat de docent zegt, hoeft niet meer samen te vatten of te parafrasen", zei Kirschner. "Terwijl dat juist heel belangrijk is. Als je iets in je eigen woorden opschrijft, dan doe je er iets mee en daardoor onthoud je het veel beter."