Bizarre televisie, maar verplicht voor elke Star Wars-fan: de Holiday Special

• Lambert Teuwissen

  redacteur Online

Alleen de echte fans hebben hem gezien: de Star Wars Holiday Special. Met het gelikte The Last Jedi in de bioscoop, is het waanzinnig om deze jeugdzonde van George Lucas terug te zien. Ooit één keer uitgezonden op televisie, totaal verguisd en nooit officieel uitgebracht. Voor de komst van YouTube was de absurde show alleen te ontdekken dankzij heimelijk verkregen videobanden van twijfelachtige kwaliteit.

De televisieshow van anderhalf uur stamt uit 1978, een jaar na de première van de eerste film. "The Empire Strikes Back zou pas in 1980 uitkomen en de Holiday Special moest het gat van drie jaar tussen die twee films vullen", vertelt Dennis Pellegrom van de site Star Wars Awakens. "Regisseur George Lucas wilde het publiek warmhouden."

Omdat Lucas de uitzending liever vergeet, bestaan er alleen televisieopnames van, toevallig gered door fans met vroege videorecorders. "Ik kreeg midden jaren 90 een bootleg-video van een medefan", zegt Pellegrom. "Het is bizarre televisie, maar elke Star Wars-fan moet het een keer gezien hebben."

Lucas denkt er anders over. "Als ik de tijd had en een hamer, zou ik persoonlijk alle videbanden opsporen en kapotslaan", zei hij een van de weinige keren dat hij over het project sprak.

Het plot van de special is simpel: terwijl Han Solo probeert Chewbacca thuis te krijgen voor de feestdag Life Day, ziet de kijker hoe diens wachtende gezin zich thuis op Kashyyyk zorgen maakt, tv kijkt en wordt lastiggevallen door Stormtroopers. Ondertussen komen alle bekende hoofdfiguren voorbij in korte scènes: Luke Skywalker, prinses Leia, Darth Vader, C-3PO. "Volgens mij waren ze het contractueel verplicht", lacht Pellegrom.

Het valt de makers nog te vergeven dat de film grotendeels in Wookiee is opgenomen, waardoor dialogen onverstaanbaar gebrul zijn. Wggrhhwll. Ooohwwwgghhlll. Hihempffff. Ook de sets van bordkarton en de geschilderde landschappen zijn te begrijpen; voor televisie is er nu eenmaal minder budget dan bij een Hollywoodfilm.

Wat vooral verbijstert, is dat er gekozen is voor een ouderwetse variétéshow, met komedie, liedjes en acrobatiek. "We kunnen wel aannemen dat dit niet is wat de fans verwachtten", oordeelt zelfs de officiële Star Wars-site.

Hazes

De makers gebruiken het hoofdverhaal als een raamvertelling, waarin het Wookiee-gezin langs intergalactische tv-zenders zapt. Zo is er een clownesk kookprogramma met een schepsel met vier armen, een semi-erotisch nummer door zangeres Diahann Carroll en een videoclip van de rockband Jefferson Starship. Ook komt er een onsamenhangend verhaaltje voorbij over de verder nooit genoemde eigenaresse van de beroemde Mos Eisley Cantina, dat eindigt met een liedje als André Hazes' Het Laatste Rondje, gezongen door Bea Arthur.

"Dan zit je ineens naar die vrouw uit Golden Girls te kijken. Bizar", oordeelt Pellegrom. "En Carrie Fisher gaat ook nog zingen aan het einde. Het verhaal gaat zelfs dat Mark Hamill ook moest zingen, maar dat hij er zo faliekant op tegen was, dat het nooit is opgenomen."

Meningsverschillen en flauwgevallen acteurs

De opnames van het programma verliepen ook chaotisch. De eerste regisseur vertrok al na een paar dagen wegens creatieve meningsverschillen met Lucas. Gemaskerde acteurs uit de Cantina-scène vielen flauw doordat hun scène op een extreem hete dag werd opgenomen. Omdat ademen moeilijk ging in hun kostuums, moesten de Wookiee-acteurs om de 45 minuten zuurstof toegediend krijgen.

Desondanks is Pellegrom niet alleen maar negatief over het resultaat. "Het is de eerste keer dat we Chewbacca's vrouw, zoontje en vader zien en zijn thuisplaneet. En er zit een animatie in over Boba Fett. Die vind ik persoonlijk echt fantastisch. Bovendien zijn er verwijderde scènes uit A New Hope gebruikt, dat is geinig om te zien."

Pellegrom vindt vooral dat het resultaat een mooi tijdsbeeld geeft. "Het is heerlijke jaren-70-kitsch waar je naar zit te kijken. Het ging er op tv toen wel wat anders aan toe dan nu. Persoonlijk houd ik er wel van, net zoals van Battlestar Galactica en de oude Star Trek-serie."

"Omdat het zo bizar is kan het me wel vermaken", kon ook Lucas bekennen. "Het is absoluut avant-gardetelevisie. Het is zo slecht dat het een klassieker kan zijn."