De bevolking blijft voorlopig groeien, kunnen we dat wel aan?

• Guus Dietvorst

  redacteur Online

Er komen steeds meer mensen bij in Nederland, en dat blijft nog tientallen jaren zo doorgaan. Ons land hoort al bij de dichtstbevolkte landen van de wereld. Kunnen we die groei wel aan? Is bevolkingsgroei juist gunstig?

Op dit moment heeft Nederland ruim 17,1 miljoen inwoners, de prognose is dat het er in 2060 18,4 miljoen zijn. En dat is geen probleem, denkt Joop de Beer van het demografisch instituut NIDI. Volgens de demograaf zijn Nederlanders gewend aan groei. "Of wij aan onze taks zitten? Nederland is redelijk dichtbevolkt. Maar zeker niet vol."

Demograaf De Beer heeft wel een idee waar nog ruimte is om mensen te herbergen. "Kijk naar Zeeland en Groningen, daar is plek genoeg."

Als het om fysieke ruimte gaat, passen er nog miljoenen mensen bij, denkt De Beer. "Het is natuurlijk wel de vraag tot hoe ver mensen willen gaan. Met welke leefomstandigheden neem je nog genoegen?"

Een terechte vraag, want een grotere bevolking leidt in principe tot meer files, woningnood en meer milieuvervuiling. Zaken die de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden. "Maar de Nederlandse bevolking groeit al zolang. We lijken er goed mee om te kunnen gaan", zegt De Beer.

Vooralsnog lijken we dus genoegen te nemen met de leefomstandigheden in ons dichtbevolkte land, als je de redenering van de demograaf volgt. Overigens wordt bevolkingsgroei ook vaak gezien als aanjager van economische groei. Maar volgens De Beer zijn meer mensen niet per se een voorwaarde voor meer welvaart.

"In Duitsland is de groei al langer afgevlakt, maar het gaat daar prima met de welvaart", legt de demograaf uit. "Welvaartsgroei kun je ook bereiken met efficiency, door te automatiseren." Dan heb je dus minder mensen nodig om hetzelfde werk te doen.

Krimp is denkbaar

Ook in Nederland vlakt de groei langzaam af. Maar is voorlopig geen sprake van een bevolkingskrimp. Dat komt vooral doordat mensen steeds ouder worden en doordat er meer migranten komen dan er vertrekken.

"Krimp in Nederland is denkbaar, als de migratie daalt. En dat is heel goed mogelijk", zegt De Beer. "Want veel immigranten komen uit westerse landen of uit India en China. En in die landen neemt de bevolkingsgroei ook af."

Maar het zou ook kunnen dat we juist nog wel een flinke groei tegemoetzien. "Als de komende jaren massaal Afrikanen naar ons toe komen. Want daar is nog een behoorlijke voorraad aan mensen. Maar of die hierheen willen komen, hangt weer af van de welvaartsgroei daar."