De Amerikaanse staat Californië zet meer dan duizend brandweerlieden in om de natuurbranden te bestrijden. Zo'n 100.000 mensen zijn geëvacueerd
NOS NieuwsAangepast

Zijn bosbranden het nieuwe normaal in West-Amerika?

  • Floris Harm

    Redacteur Buitenland

  • Floris Harm

    Redacteur Buitenland

Californië wordt - voor de tweede keer dit jaar - getroffen door een verwoestende bosbrand. Grote bosbranden in de staat worden frequenter en groter. Waar komen de problemen vandaan? Zes vragen en antwoorden.

Is het warmer geworden in Californië?

Ja. De gemiddelde temperatuur in Californië is de afgelopen 50 jaar met meer dan een graad Celsius gestegen. De extremen nemen toe: alle jaren na 2000 gelden als 'warme jaren' waarbij de gemiddelde temperatuur anderhalve graad of meer afweek van het gemiddelde. Het laatste 'koude jaar' (met een afwijking naar beneden dus) was in 1977.

Neemt daardoor het risico van bosbranden toe?

Ja. Door de hogere temperaturen smelt de sneeuw die tijdens de winter in het Sierra Nevada-gebergte is gevallen zo'n een tot vier weken eerder, dan in het verleden. Het smeltwater is eerder in het jaar op. Daardoor drogen de bossen uit en vliegen ze sneller in brand.

Klimaatverandering zorgt voor heftigere bosbranden

Waarom heeft de extra neerslag van dit jaar niet geholpen?

Na vijf jaar extreme droogte, viel er begin dit jaar eindelijk weer een dik pak sneeuw in Californië. Het overdadige smeltwater zorgde deze winter voor een overdaad aan nieuwe aanwas. Maar toen de temperaturen stegen, droogden al de grassen en jonge boompjes uit tot kurkdroge brandstof.

Waarom verspreidt het vuur zich zo snel?

Door droge, harde wind. Vanuit het oosten komen warme woestijnwinden over de bergen aanstormen. Deze Diablo en Santa Ana loeien soms met 100 kilometer per uur de vallei in (zie afbeelding hierboven). Die wind was er altijd al, maar door de hoge temperaturen is het risico op bosbrand toegenomen. Het hout droogt nog meer uit.

Eén vonk is soms al genoeg, bijvoorbeeld als een tak door de wind tegen een hoogspanningskabel aanslaat. De huidige brand in Californië is een goed voorbeeld. Die begon vorige week maandag en groeide in negen uur uit tot een omvang van 125 vierkante kilometer: met 4000 vierkante meter per seconde raasde het vuur door het bos. Inmiddels heeft het vuur zeker 1000 vierkante kilometer en 7000 huizen in de as gelegd. Bijna 100.000 mensen zijn geëvacueerd.

Neemt het aantal bosbranden toe?

Ja. In Californië, maar ook in de rest van de westelijke VS. Het aantal grote bosbranden (dat wil zeggen, bosbranden met een omvang van meer dan 4 vierkante kilometer) neemt toe. In de jaren 80 waren er in het westen van de VS gemiddeld 140 per jaar. In de jaren 90 waren het er 160. In de periode 2000-2012 waren het er gemiddeld 250 per jaar.

Californië houdt sinds 1932 een lijst bij van bosbranden. Dertien van de meest verwoestende bosbranden vonden in de afgelopen vijftien jaar plaats. Met twee grote bosbranden in dit jaar werd de staat extreem hard getroffen. De schade van de huidige bosbrand moet nog worden vastgesteld. Die van oktober (waarbij 44 mensen omkwamen) kostte de staat Californië zo'n 8 miljard euro.

Sinds 2002 zie je een toename van de grootste bosbranden

Is dit het nieuwe normaal?

Volgens de gouverneur van de staat wel: deze bosbranden kunnen "ieder jaar of om de zoveel jaar plaatsvinden", aldus gouverneur Brown. "Zoals sommige wetenschappers zeggen: door klimaatverandering brandt Californië letterlijk op."

Het zal je niet verbazen dat de Democratische gouverneur Brown zeer kritisch is over het standpunt van President Trump, die de VS uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs terugtrok. Als de klimaatverandering doorzet - en daar lijkt het op - zal extreme regenval en extreme droogte in Californië met 50 procent toenemen: ideale omstandigheden voor nog grotere bosbranden.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl