Tienduizenden mensen uit huis gezet in 'ijskoud Peking'
De buitenwijken van Peking zijn kleine dorpjes. Die worden bevolkt door migrantenarbeiders van buiten de stad en studenten, die iedere dag uren naar het centrum moeten forenzen voor hun werk of studie. Dit zijn de enige plekken die nog betaalbaar zijn in de hoofdstad.
Al sinds begin dit jaar is de lokale overheid bezig met een opschoonactie om oude panden, waarin zich winkeltjes en kioskjes illegaal hebben gevestigd, op te ruimen. Die actie is uitgebreid naar alle overbevolkte panden met migrantenarbeiders, na een fatale brand op 18 november, waarbij negentien mensen om het leven kwamen.
Er is een veertig dagen durende veiligheidscontrole aangekondigd door de hele stad om alle potentiële risico's te verwijderen, maar ook om migranten uit de lagere klasse uit de stad te drijven.
Peking groot gemaakt
Meneer Bai is een van die mensen. Twintig jaar geleden kwam hij vanuit zijn geboortestad Chengdu als bouwvakker naar Peking. Nu duwt hij zijn bakfiets door een donkere gang van zijn appartementencomplex, omdat de elektriciteit en het water al een week zijn afgesloten.
"We moeten er vandaag uit. Zomaar", zegt meneer Bai. "Terwijl we aan projecten hebben gewerkt die Peking groot hebben gemaakt, zoals het Vogelnest (het olympisch stadion) en het olympisch zwembad Water Cube. Nu worden we eruit gezet."
Door de hele stad wordt op deuren geklopt met een dwangbevel dat de bewoners er binnen drie dagen uit moeten. Het is niet exact bekend hoeveel mensen er al zijn gesommeerd, maar het staatspersbureau heeft het over zo'n 26.000 huishoudens op 135 plekken in de stad.
100.000 in de kou
Er wordt gesproken over zo'n 100.000 mensen, die van de ene op de andere dag dakloos zijn geworden. Juist op het moment dat het in Peking is gaan vriezen.
"We hebben nog geen plek gevonden, dus we weten niet waar we heen moeten. Maar ze hebben ons gezegd dat we moeten vertrekken, dus we vertrekken", zegt een vrouw die haar hele huisraad op de achterbak van een auto heeft gepakt. Ze controleert de touwen er omheen nog een keer. "Vandaag is de laatste dag dat we er nog mochten blijven, daarna metselen ze dit hele gebouw in en mag niemand er meer in."
Solidair
De uitzettingen hebben op sociale media voor veel opschudding gezorgd. Voor het eerst trekt ook de wat beter gestelde bevolking zich het lot van de migrantenarbeiders aan. Want dit zijn de bouwvakkers, de schoonmaaksters en de pakketjesbezorgers die de stad groot hebben gemaakt.
Op internet worden boze reacties gepost: "Peking is dit jaar wel erg koud", verwijzend naar dit kille beleid. "Van Peking heet u welkom in 2008 naar Peking verwelkomt u niet in 2018", schrijft een blogger. Want deze arbeiders van buiten de stad werden vooral aangetrokken voor de Olympische Spelen van 2008. Toen mochten ze de stad voor de buitenwereld laten opbloeien.
Maar de overheid slaat terug. Deze opmerkingen blijven niet lang zichtbaar op sociale media en worden verwijderd. Mensen die de uitgezette migrantenarbeiders onderdak verlenen of opslagruimte voor hun spullen ter beschikking stellen, merken dat hun advertenties van internet verdwijnen. Sommige vrijwilligers worden zelf uit hun huis gezet.
Lokale journalisten en bloggers die over de gebeurtenissen schrijven, zijn opgepakt. Bij een lokale hulporganisatie durven ze niet met buitenlandse media te praten uit angst dat ze ook hun deuren moeten sluiten. Meer dan honderd intellectuelen hebben een petitie getekend waarin ze oproepen te stoppen met deze overhaaste uitzettingen en de mensen tijd te gunnen om een nieuwe plek te vinden, maar ook die wordt steeds van internet gehaald.
Meneer Bai, de bouwvakker die de olympische droom van Peking mede opbouwde, is er nuchter onder: "Wat kunnen we eraan doen? Het is overheidsbeleid. We kunnen hier niet blijven, we moeten op zoek naar een andere plek. Als we echt niet meer in Peking kunnen blijven, zullen we terug moeten naar onze geboortestad. En Chengdu is ook een mooie stad."