In Maleisië scoren tweewielers beter dan Formule 1
De Formule 1 neemt na negentien jaar afscheid van Maleisië. De koningsklasse van de autosport kampt op het circuit van Sepang met matig gevulde tribunes. Motorsport is veel populairder in Maleisië. De laatste twee edities van de MotoGP waren uitverkocht.
Het woord afscheid ontbreekt op de entreeborden van het Sepang International Circuit. Toeschouwers, teams en pers worden verwelkomd met de tekst Celebrating 19 Years of Formula 1. Het moet en zal komend weekend een feestelijke afsluiting van een tijdperk worden.
Ticketprijzen zijn verlaagd en met (relatief) betaalbare kaartjes mag je bijna op iedere tribune zitten. Free seating heet dat. Het doel is een mooi afscheidsplaatje. Zondag zullen de tribunes in Sepang vol zitten, desnoods door schooljeugd gratis binnen te laten.
Toch heeft de Maleisische overheid al een beetje afscheid genomen van de Formule 1. "Wij focussen op de MotoGP. Daar komen veel meer mensen op af", zegt minister Nazri Azi van Toerisme. "Het is betaalbaarder voor de fans en levert meer op. De MotoGP-organisatie betaalt ons zelfs om hier te mogen testen. Bovendien is Formule 1 minder spannend."
Achtertuin van de prins
Vorig jaar trok het F1-weekend amper 45.000 bezoekers. Een groot contrast met de MotoGP: twee jaar op rij een uitverkocht huis: 150.000 toeschouwers. "Maar dat is niet altijd zo geweest, hoor", zegt motorsportcommentator Hans van Loozenoord.
"Ze hebben er sinds 1991 aan getrokken om met de MotoGP succes te oogsten. De eerste race was op een baantje in de achtertuin van de prins van Selangor. Later verkaste het circus naar Sepang. Een wereld van verschil: zestien meter breed asfalt, speciaal aangelegd om de Formule 1 binnen te halen."
Het was volgens Van Loozenoord een prestigeproject. "Als een van de tijgerstaten wilde Maleisië zich onderscheiden van de buurlanden. Dat lukte met tabaksdollars: de sponsoring bestond aanvankelijk grotendeels uit Lucky Strike, Rothmans en Marlboro. Later traden bedrijven als Petronas en Malaysian Airways op de voorgrond."
Overheid en bedrijfsleven spelen een cruciale rol in het miljoenenspel van de gemotoriseerde sporten. De organisatie van de grands prix probeert met sponsors en overheidssubsidies de toegangsprijzen betaalbaar te houden. Dat dat bij de MotoGP tot vollere tribunes leidt dan bij de Formule 1 heeft volgens Van Loozenoord te maken met Maleisische motorcoureurs.
"De eerste Maleisiër die succes boekte was Zulfahmi Kairuddin. Hij werd in 2012 voor eigen publiek tweede in de Moto3-klasse en is nu een nationale held. Kairuddin zat bij het KTM-team van Aki Ajo, waar Bo Bendsneyder nu rijdt."
Weinig Maleisiërs
In de Formule 1 is de Maleisische inbreng beperkt: staatsoliebedrijf Petronas is weliswaar prominent hoofdsponsor, maar de enige Maleisische Formule 1-coureur in de historie reed z'n laatste grand prix in 2001: Alex Yoong. Daarna stokte het, terwijl motorcoureurs in overvloed aan de deur klopten.
Het verklaart de stijgende populariteit van de motorsport. Wat met Alex Yoong in de Formule 1 niet lukte, lukte bij de tweewielers wel. Op dit moment zijn er twee vaste WK-deelnemers: in de Moto2 regenspecialist Hafizh Syahrin en in de Moto3 Adam Norrodin.
"Maleisië heeft al vroeg wildcard-rijders ingezet om motorcoureurs te pushen en binding te krijgen met het publiek", zegt Van Loozenoord. "Altijd is er aanvoer van coureurs geweest vanuit een nationale competitie, die steeds professioneler is opgezet. Ook motorimporteurs zoals Yamaha spelen een grote rol."
Het beeld: MotoGP zit in de lift, Formule 1 zakt weg en keert het land na negentien moeizame jaren de rug toe. Tweevoudig F1-wereldkampioen Fernando Alonso snapt het wel. "Het wemelt hier van de scooters, brommers en motoren, zeker in Kuala Lumpur. Tweewielers zijn hier een makkelijker vervoermiddel."
"Begin deze eeuw hadden maar heel weinig mensen in dit land een auto", weet de McLaren-coureur. "Er is hier meer een tweewieler- dan een vierwielercultuur en dure sportwagens zijn al helemaal schaars. MotoGP past daarom wat beter bij het land dan Formule 1, denk ik."
Het is Red Bull-coureur Daniel Ricciardo ook al opgevallen. "Het heeft inderdaad met de cultuur te maken. Iedereen groeit hier op met brommers en motoren. Zelfs op de snelweg stuiven de viertaktjes je voorbij."
Volgens de teamgenoot van Max Verstappen is de populariteit van de MotoGP ook een kwestie van geld. "De meeste mensen zwemmen hier nu eenmaal niet in de ringgits en de MotoGP is veel goedkoper. Bovendien is het verre van saai, hè. De races zijn vaak sensationeel en dat maakt het makkelijker om mensen te overtuigen."
De Australiër wil daarmee niet beweren dat de Formule 1 te saai is. "Nee, dat ga ik niet zeggen. Zo ver ga ik niet. MotoGP zou alleen leuker zijn dan Formule 1 als ik mee zou doen. Hoewel: die Rossi doet het ook aardig..."