500 Jaar markt in Enschede: maar niet overal floreert de markt

De markt van Enschede bestaat deze maand 500 jaar en is daarmee een van de oudste markten van Nederland. Dat wordt gevierd met vele festiviteiten, onder meer een expositie met historische foto's.

De Twentse markt telt op dinsdag 50 kramen en op zaterdag 120. In het weekend komen ook de Duitsers massaal af op de marktkooplui met hun fruit, vis, noten en tassen.

Maar het succes van de markt in Enschede geeft een vertekend beeld. Het aantal weekmarkten in Nederland mag met zo'n 900 redelijk stabiel zijn, de gezamenlijke omzet daalt al jaren, langzaam maar zeker.

Ook marktkooplui haken af. In de laatste vier jaar is hun aantal volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek gedaald van 23.000 naar 21.000.

Crisis hakt erin

De economische crisis heeft zijn sporen nagelaten. Kooplieden met etenswaren zijn de moeilijke jaren goed doorgekomen, maar veel non-food-handelaren (kleding, schoenen) hebben het loodje gelegd.

Die hebben - net als de rest van de detailhandel - ook veel last van de webwinkels gehad en zaken als Action en Primark. Bij die laatste ketens worden artikelen verkocht tegen prijzen waarvoor de marktkooplui ze nog niet eens kunnen inkopen.

Innovatie

En de markt vergrijst. Dat is al jaren een feit. De bezoekers van de markt zijn vooral ouderen en ook de leeftijd van de marktlooplui ligt hoog: heel veel 50-plussers.

Kortom, vernieuwingen zullen het fenomeen markt moeten redden, maar innovatie is geen eenvoudige zaak in deze sector, erkent Henk Achterhuis, voorzitter van de Centrale Vereniging voor Ambulante Handel.

"Het is soms vloeken in de kerk, als je het bijvoorbeeld hebt over het aanpassen van de openingstijden van de markt. Het is natuurlijk raar dat veel marktkooplui hun waar inpakken op het moment dat veel werkenden net thuiskomen en misschien de markt willen bezoeken. Als je je niet aanpast aan de tijd, is het straks over met de markt."

Veel weekmarkten worden nog gerund door de gemeente: "Goed bedoeld hoor", zegt Achterhuis. "Maar de markt moet net zo gerund worden als een supermarkt. Dan is er veel meer omzet uit te halen."

Onderbroeken

Hij bedoelt dat de markt los moet gaan staan van de gemeente en gerund moet worden door mensen met verstand van marketing en retail. "In de supermarkt wordt over alles nagedacht: welk product ligt op ooghoogte, welk product niet... Op veel markten is de eerste kraam er vaak eentje met - sorry dat ik het zeg - onderbroeken of sokken. Da's geen mooie binnenkomer. Maar daar wordt ook te weinig bij stilgestaan. Nog niet tenminste."