'Niet waarschijnlijk dat Nederland NAVO-top Turkije blokkeert'

Het is onwaarschijnlijk dat Nederland samen met Duitsland heeft geblokkeerd dat er in 2018 een NAVO-top in Turkije komt. Dat is de reactie van verschillende bronnen in Den Haag op een nieuwsbericht van de Duitse krant Die Welt.

President Erdogan zou de andere landen in Turkije hebben uitgenodigd. De Duitse krant meldt dat volgens hoge NAVO-diplomaten deze uitnodiging onder druk van Nederland en Duitsland wordt afgewezen.

"Dit verhaal past niet bij hoe dit soort procedures normaal gesproken verloopt", zegt politiek verslaggever Jeroen van Dommelen. "Er wordt pas een land genoemd als alle andere NAVO-landen het ermee eens zijn, dit om gezichtsverlies en openlijke ruzie te voorkomen."

Politiek conflict

Het is geen geheim dat Duitsland, Nederland en Turkije verschillende conflicten hebben. Turkije weigert Duitse Kamerleden toe te laten op de NAVO-luchtmachtbasis Incirlik om daar de Duitse militairen te bezoeken.

Nederland had onlangs nog een politiek conflict over het bezoek en de uitzetting van de Turkse minister Kaya. Erdogan noemde Nederland vervolgens fascistisch en nazistisch.

Toch achten ook de Kamerleden Knops van het CDA en Ten Broeke van de VVD de kans klein dat Nederland direct invloed heeft uitgeoefend op de keuze voor een gastland van de NAVO-top in 2018.

Knops en Ten Broeke voeren de Nederlandse delegatie aan van de NAVO Parlementaire Assemblee. Daarin zijn honderden parlementariërs vertegenwoordigd uit de 28 lidstaten.

Drukmiddel

Ten Broeke: "Afgelopen weekend hadden wij een bijeenkomst met de Assemblee waar Turkije op de agenda stond. Het ging over de vertegenwoordiging van Turkse Kamerleden. Turkije heeft recht op 18 zetels maar heeft er nog maar 12. We hebben besloten dat Turkije er nu echt 18 krijgt."

De afspraak is onderdeel van het streven van alle lidstaten om de verhoudingen zo goed mogelijk te houden, en de zaak niet op scherp te zetten. Wel wordt van Turkije geëist dat de linkse pro-Koerdische partij HDP, door Erdogan terroristisch genoemd, ook een deel van die extra zetels krijgt.

"Tijdens die vergadering is het niet gegaan over de NAVO-top van 2018, en of Turkije die mag organiseren", zegt Knops. Maar hij zegt dat het wel een drukmiddel kan zijn. "Om Turkije duidelijk te maken dat hun gedrag nou eenmaal consequenties heeft. Dat hoort gewoon niet. Ook binnen de NAVO moet je elkaar daarover de waarheid kunnen zeggen."

Uitlekken

Waarom dit keer de gesprekken over een gastland vlak voor de bekendmaking uitlekken, en er dus ogenschijnlijk in het openbaar wordt geruzied, is niet duidelijk. Daarbij speelt ook nog mee dat de uitnodiging van Erdogan al een jaar oud is, en het gastland waarschijnlijk al maanden geleden is aangewezen.

Van Dommelen: "Daar kun je over speculeren. Heeft Duitsland er belang bij Turkije zo een lesje te leren? Heeft Turkije er belang bij op deze manier in de slachtofferrol te komen? Wat vaststaat is dat er voorlopig geen einde komt aan de problematische omgang met NAVO-partner Turkije."

In juni maken de NAVO-landen bekend in welk land en welke stad de top van 2018 gaat plaatsvinden.