Donald Trump
NOS NieuwsAangepast

Trump laat 'beursjaar van de aap' eindigen met hosanna

  • André Meinema

    Verslaggever economie

  • André Meinema

    Verslaggever economie

In China krijgen jaren de naam van een dier uit de twaalf dierenriemtekens. In 2016 was dat de aap. Een soort jaar waarvan wordt gezegd dat je rekening moet houden met veranderingen en dat het op en neer gaat.

Voor de financiële markten ging dat zeker op. De beursaap slingerde van de ene naar de andere tak. China zette aan het begin van het jaar zelf de toon. Twijfels en zorgen over de op een na grootste economie ter wereld zogen de beurskoersen omlaag.

De Chinavrees ebde weg, maar de markten bewogen het hele jaar op en neer, van de ene naar de andere onzekerheid. En er was heel wat dat onzekerheid veroorzaakte: de olieprijs die onder de 30 dollar per vat dook. De brexit van de Britten. Tobberige Duitse en Italiaanse banken. De hortende en stotende economie. De ultralage rente. Het monetair beleid van Fed en de ECB. En natuurlijk Trump.

Het beursjaar 2016 is voor alles het jaar van Donald Trump geworden. Hij drukte zijn stempel vooral op de laatste twee maanden, toen hij wereldwijd financiële markten uit het slop wist te halen. Zo bezien kan hij zelfs de redder van beleggers en pensioenfondsen genoemd worden.

De AEX gaat het jaar eindigen rond de hoogste stand van het jaar, op zo'n 480 punten, een jaarwinst van 9 procent.

Grofweg golfde de Amsterdamse AEX-index het hele jaar tussen de 430 en 460 punten, met een paar piekjes en veel dalen. Het verschil tussen de laagste en de hoogste stand bedroeg maar liefst 23 procent. De volatiliteit door nerveuze kopende en verkopende beleggers was groot.

Het jaar startte aan het Damrak op 441,82 punten. Zorgen over China en de instortende olieprijs trokken de AEX omlaag naar het dieptepunt van het jaar. Op 11 februari noteerde de beursindex 382 punten, 13 procent onder de opening van het jaar, om vervolgens weer vrij snel op te krabbelen.

Het Britse referendum veroorzaakte veel onrust, maar de verbijstering over de keuze van de Britten om uit de EU te stappen duurde maar kort. Eind juni tikte de AEX 411 punten aan, een week later stond hij alweer op 438 punten.

Believe me, we're in a big fat ugly bubble right now. And if you raise the interest rates the stock market will come crashing down. You're gonna see some very bad things happen.

Donald Trump

De Amerikaanse presidentsverkiezingen waren een apotheose. Peilingen en verwachtingen werden gelogenstraft. Ook Trump zelf zat ernaast, want hij voorspelde chaos en turbulentie op de beurzen als hij zou worden gekozen. Maar het tegendeel gebeurde: de beurs trok zich aan hem op.

Op 4 november, vier dagen voor de verkiezingen, stond de AEX nog op het niveau van 1 januari, een magere 440 punten. Zes weken later, op 21 december, zette de beurs met 484 punten zomaar de hoogste stand van het jaar neer. In een luttele zeven weken was de jaarwinst van zo’n tien procent bij elkaar gespaard.

De economie in de VS en Europa trok dit jaar aan. Niet overtuigend, soms wat haperend, met horten en stoten, maar wel stukken beter dan in de achterliggende crisisjaren. Ook Nederland is de crisis eindelijk te boven, concludeert het CPB. Bankaandelen stijgen.

Ondanks alle beren op de weg is het een beursjaar met records geworden. Op Wall Street hikt de Dow Jones tegen de 20.000 punten aan. Ook de Japanse Nikkei-index en de Britse FTSE staan op recordhoogten.

Overnames en beursgangen

Het is ook een jaar van grote overnames. Bedrijven bulken van het geld, omzet en winst stijgen weer, en marktontwikkelingen nopen soms tot krachtenbundeling. Veel bedrijven zijn in de crisisjaren flink door de mangel gehaald en gereorganiseerd, en daarmee een prooi geworden voor overname.

Bedrijven, ook Nederlandse, nemen soms voor tientallen miljarden euro's anderen over of worden overgenomen: Shell en BG (gas), AB InBev en SAB Miller (bier), Bayer en Monsanto (chemie), Delta Lloyd en NN (verzekeren). In de techsector had het Amerikaanse Qualcomm zelfs 43 miljard euro over voor het Nederlandse NXP, de een na duurste overname van een Nederlands bedrijf ooit.

2016 is ook een jaar met veel beursgangen, bedrijven die de kapitaalmarkt weer op durven. In Amsterdam prijken sinds dit jaar Takeaway.com, ForFarmers, ASR, Sif, Basic-Fit en Philips Lighting op de koersborden.

De economie draait op volle toeren, de crisis is voorbij, de werkloosheid daalt, de woningmarkt loopt, de koopkracht stijgt en we geven weer geld uit, zowel in de winkel als op de beurs. Het vertrouwen is terug.

De aandelenbeurs wordt ook een stevig handje geholpen door het extreem ruime monetaire beleid van de ECB. Met de rente op nul en de geldpersen op volle toeren worden er dagelijks miljarden in de economie gepompt. Geld dat vooral zijn weg vindt naar de beurs.

Beleggers, groot en klein, hebben namelijk een rendementsprobleem: waar verdien je nog geld aan met die lage rente en slappe obligatiemarkten? En dus komen de aandelen in zicht.

Rente

Ook op de andere financiële markten, zoals de kapitaal- en obligatiemarkt, de grondstoffenmarkt, en de valutamarkten, is het nodige gebeurd. De korte rente staat op nul door het beleid van de ECB en dat zie je terug in de steeds lagere spaarrentes. Daar zal in 2017 weinig aan veranderen.

Hetzelfde beleid leidt tot lage rentes op de obligatiemarkten. In september zakte de Nederlandse en Duitse rente op staatsleningen met een looptijd van tien jaar zelfs onder de nul. Wie geld wilde lenen aan de staat moest er dus op toeleggen. Die lage rente zorgt wel voor goedkoop krediet en een heel lage hypotheekrente.

Haan

Op de valutamarkt verliest de euro terrein. Die goedkopere euro helpt de export een handje. De dollar wordt duurder door de goed draaiende Amerikaanse economie en de plannen van Trump voor mega-investeringen in de infrastructuur. De euro zakt richting pariteit met de dollar, dus een dollar voor een euro. Begin dit jaar was een euro 1,09 dollar waard, eind december 1,04 dollar.

Op de grondstoffenmarkten steeg recent de olieprijs, onder meer door productieafspraken binnen het OPEC-oliekartel. Goud werd juist goedkoper omdat de onzekerheid afneemt.

Volgend jaar is het in China het jaar van de haan. De haan staat voor vooruitgang en vechtlust, maar ook voor waakzaamheid. Beleggers moeten op hun tellen passen. Niemand weet hoe het in gang zetten van de brexit uitpakt. Dezelfde onduidelijkheid geldt voor het Amerika van president Trump. En ooit zet de ECB de geldpersen stop en gaat de rente omhoog.

Welke aandelen waren de hits en flops in 2016?

AEX TOPPERS%AEX FLOPPERS%MIDCAP TOPPERS%MIDCAP FLOPPERS%
Arcelor (staal)+ 83 %KPN (telecom)- 21 %Besi (tech)+ 74 %OCI (mest en constructie)- 28 %
Altice (telecom)+ 42 %Boskalis (offshore)- 13 %Aperam (rvs)+ 33 %FlowTraders (beurshandel)- 28 %
ASML (tech)+ 29 %Heineken (bier)- 10 %ASMI (tech)+ 19 %Arcadis (ingenieurs)- 27 %
SBM Offshore (offshore)+ 29 %Randstad (uitzender)- 10 %PostNL (post)+ 18 %TomTom (navigatie)- 25 %
Shell (olie en gas)+ 24 %Unibail-Rodamco (vastgoed)- 6 %IMCD (voeding)+ 17 %Air France-KLM (luchtvaart)- 25 %
DSM (chemie)+ 23 %Akzo Nobel (verf)- 4 %Corbion (biotech)+ 14 %Grand Vision (brillen)- 25 %
Philips (gezondheidstechnologie)+ 23 %Aalberts (industrie)- 3 %WDP (voeding)+ 3 %Intertrust (dienstverlening)- 19 %
Vopak (tankopslag)+ 13 %Unilever (zeep en voeding)- 3 %TKH (communicatie)  0 %Wereldhave (vastgoed)- 19 %
Wolters Kluwer (uitgever)+ 11 %NN (verzekeraar)- 1 %Sligro (groothandel)  0 % Vastned (vastgoed)- 14 %
ING (bank)+ 8 %Aegon (verzekeraar)  0 %Fugro (offshore)- 2 %BAM (bouw)- 14 %

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl