In virtual reality lijkt alles levensecht. Cool meestal, maar niet als je aangerand wordt in zo'n spel. Het gebeurde Jordan Belamire (fictieve naam), bij het spelen van het virtual realityspel QuiVr, waarin je met pijl en boog een kasteel moet verdedigen. Een onbekende medespeler streelde Belamire's karakter over haar rug, greep haar daarna bij haar kruis en achtervolgde haar. Het stopte pas toen ze haar bril afdeed.
In een blogpost over het voorval schrijft Belamire: "Je wordt natuurlijk niet fysiek aangeraakt. Toch is het scary as hell. En het voelde echt, ik voelde me geschaad. Het klinkt absurd voor iedereen die virtual reality nooit heeft meegemaakt, maar als je het hebt ervaren, snap je het. De virtuele achtervolging gebeurde een week geleden en ik denk er nog steeds aan."
Gameproducent Vincent van Brummen begrijpt waarom Belamire zo aangedaan is door de virtuele aanranding. "Virtual reality is veel meer een ervaring dan een gewoon beeldscherm. Je hebt echt het gevoel dat je op een andere plek bent. Dat maakt het heel erg intens: je vergeet dat het nep is."
Belamire was al twee keer eerder aangerand, in het echt. "Ik weet wat het is om het mee te maken", vertelde Belamire aan CNNMoney. "Het gevoel dat ik eraan overhield kwam redelijk overeen." Maar wat ze eigenlijk erger vond, waren de reacties op haar stuk, zoals in de tweet hierboven.
Echte wereld
Het incident staat niet op zichzelf: seksuele intimidatie is iets wat vaker gebeurt in VR, vertelt game-expert en -ontwikkelaar Rami Ismail. "Er zijn meerdere artikelen over te vinden. Zoals deze, waarin een man over zijn borst wrijft naar een vrouwelijke tegenspeler en roept: 'kijk, betast mijn tieten voor jou!'. Op de grootste gameconferentie van dit jaar hield een gameproducent een lezing over virtuele aanranding: die was heel goed bezocht."
Dat dit gebeurd is, verbaast Ismail dus niet. "Alles wat in het echte leven gebeurt, kan in videogames ook gebeuren. Hoe uitgebreider je mogelijkheden in een spel, hoe enger de dingen zijn die je ermee kan doen."
Volgens Ismail is dat al zo bij een gewone game. "VR is alleen nog veel meeslepender dan een gewoon spel. En je kan meer: losse handbewegingen maken bijvoorbeeld."
Virtuele intimidatie is een weerspiegeling van de echte wereld, vindt hij. "Daar word je ook nagefloten, helaas. Het is misschien wel makkelijker achter je computertje. Toch is dat ook een afspiegeling van onze offline cultuur. Als je anoniem met je slechte gedrag weg kan komen, gaat alles opeens veel makkelijker."
Spelers weren
Valt daar wat aan te doen, het spel aanpassen bijvoorbeeld? Volgens Vincent van Brummen is het lastig. "Je bent in een virtual reality-game vrij om te kiezen waar je heengaat en wat je doet met je handen. En het is ook nodig: soms speel je met zijn tweeën samen in één kamer, tegen een vijand bijvoorbeeld. Dan wil je toch bij elkaar buurt komen, om items door te geven."
Toch is er wel een oplossing om vervelende spelers uit VR-spellen te weren, vertelt Van Brummen. "Veel van onze games worden in dezelfde webshops verkocht. En sowieso moet je online inloggen, om mee te doen aan een virtual realityspel. Als gebruikers meerdere keren gerapporteerd worden, kunnen de eigenaren van de webshop het account van zo'n speler verwijderen. Dat gebeurt al regelmatig voor spelers die hun eigen cheats coderen, waardoor ze niet dood kunnen gaan."
Virtual reality is heel nieuw, zegt Ismail. "Het bestaat pas ongeveer twee jaar. Dat we nu al nadenken over de oplossing voor dit soort problemen, vind ik positief. Posts als die van Jordan maken daarbij het verschil. Ik vind het heel erg moedig: als je zoiets post, weet je dat je rotzooi over je heen gaat krijgen. En ze heeft het toch gedaan."