Negen op de tien mensen ademen slechte lucht in

De luchtkwaliteit is wereldwijd slecht. Zo slecht dat meer dan 90 procent van de wereldbevolking lucht inademt die niet voldoet aan de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.

Met een nieuw model wil WHO laten zien op welke plekken de luchtvervuiling het ergst is. De kaart moet volgens de organisatie aanleiding zijn om de luchtvervuiling aan te pakken.

De WHO heeft voor het onderzoek op 3000 locaties metingen verricht, in zowel stedelijke als groene omgevingen. De kaarten laat de blootstelling aan fijnstof per inwoner zien. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen zwevende deeltjes kleiner dan 10 micrometer en kleiner dan 2,5 micrometer. Volgens de metingen leeft 92 procent van de mensen op plekken waar die waarden worden overschreden.

3 miljoen mensen per jaar

Volgens de VN-organisatie overlijden ieder jaar zo’n 3 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtvervuiling in de buitenlucht. Maar luchtvervuiling komt ook binnen voor. Als dat wordt meegerekend, zijn in 2012 ongeveer 6,5 miljoen mensen overleden aan de gevolgen van de verontreinigde lucht.

De WHO stelt dat 90 procent van de overlijdensgevallen door luchtvervuiling voorkomt in landen met lage en middeninkomens. Twee op de drie gevallen komt voor in Zuid-Oost Azië en de westelijke landen rond de Stille Oceaan.

"Het aanpakken van de luchtvervuiling kan niet snel genoeg beginnen", zegt een van de wetenschappers van de WHO. "Duurzaam vervoer in steden, goede afvalverwerking, toegang tot schone brandstoffen in alle huishoudens, maar ook milieuvriendelijke energie en het terugbrengen van de uitstoot door de industrie, zijn een mogelijke oplossingen voor het probleem."

Probleem wordt onderschat

Milieudefensie schrikt niet van de cijfers van de WHO, en is vooral blij dat er opnieuw aandacht wordt gevestigd op het probleem van luchtvervuiling.

"Het is een gigantisch probleem. En dat probleem wordt onderschat. Het wordt niet voor niets de sluipmoordenaar genoemd", zegt Anne Knol van Milieudefensie. "Als je het vergelijkt met andere zeer ernstige zaken en de hoeveelheid aandacht die daaraan besteed wordt, blijft het uit balans."

De organisatie is wel verrast dat de politiek er volgens hen nog steeds niet genoeg aan doet om het aan te pakken. "Daarom zijn we ook de rechtszaak tegen de staat begonnen. De staat moet streven naar deze norm en dat is nu nog niet het geval."

De norm voor luchtvervuiling die WHO stelt, is volgens Knol niet te streng. "Waar zij naar kijken is niet een norm die voor veel mensen haalbaar is. Ze kijken naar de kennis en wetenschap over hoe schadelijk luchtvervuiling is. Zelfs onder de norm van WHO is er nog schade. Deze norm is enkel opgesteld op basis wat er vanuit de gezondheidswetenschap nodig is."

Knol zegt dat WHO best specifieker zou mogen aantonen wat er moet gebeuren om de norm wel te halen.