'City tegen Chelsea in de Grolsch Veste? Prima, toch?'

Op 6 november 2008 verloor FC Twente met 3-2 van Manchester City in de groepsfase van de UEFA Cup. In een matig gevuld Etihad Stadium was de ploeg van Steve McClaren grote delen van het duel gelijkwaardig aan de Engelse topclub.

Een landstitel, twee KNVB-bekers en een bijna-faillissement later hebben de armlastige Tukkers hun hoop gevestigd op de tweede garnituur uit Manchester. Of misschien moeten we zeggen: de derde garnituur.

Want de kans dat ze ooit vaste waarden worden bij Manchester City lijkt klein. Toch doen de huurlingen Enes Ünal, Yaw Yeboah en Bersant Celina het uitstekend in Enschede. Zoals Vitesse in het verleden profiteerde van Bertrand Traoré, Lucas Piazón of Patrick van Aanholt.

Zondag kruisen de Sky Blues van FC Twente de degens met de Blues van Vitesse. Manchester City tegen Chelsea in de Grolsch Veste.

Technisch manager Ted van Leeuwen, eerder medeverantwoordelijk voor de samenwerking van Vitesse met Chelsea, haalt zijn schouders op. "Nederland was jarenlang toonaangevend in het opleiden van spelers. Nu moeten we ze huren van grote clubs, want die hebben ze overgenomen."

"Je kunt in Nederland geen 18-jarig talent meer halen. Als dat talent niet in jouw jeugdopleiding voorkomt, dan moet je te biecht bij de grote clubs. We hebben ook met Juventus gesproken en met Real Madrid. Het is nu toevallig dat er drie spelers van Manchester City zijn."

In de eerste zes eredivisiewedstrijden heeft de gehuurde voorhoede van FC Twente het Enschedese publiek al voor zich gewonnen.

Dankzij de watervlugge bewegingen van Yeboah, de sluwe acties van Celina en vooral de doelpunten - inmiddels al vijf - van de 19-jarige spits Enes Ünal (vorig seizoen al goed voor 9 treffers in 11 wedstrijden voor NAC Breda) mag FC Twente weer stiekem kijken naar het linkerrijtje.

Zo staat het ook in het ambitieuze beleidsplan dat FC Twente vorige week presenteerde. Binnen vier jaar wil de club terug zijn in de topzes van de eredivisie. Maar ook staat in het rapport: "FC Twente wil zo snel mogelijk terug naar het oorspronkelijke DNA van deze volksclub. Mensen in Twente en daarbuiten moeten trots kunnen zijn op de club."

Terug naar de basis en tegelijk afhankelijk zijn van huurlingen. Het lijkt met elkaar in tegenspraak. Maar is dat zo? "Je moet zorgen dat je zelf een paar kroonjuwelen hebt in de opleiding. Die worden vanzelf beter als ze met andere grote talenten samenspelen. Maar als die er niet zijn, dan moet je creatief zijn."

Vitesse dankzij huurlingen terug in subtop

Creatief zijn, hoe doe je dat? Misschien ligt het geheim wel verscholen in de bossen rond Arnhem. Net als voor FC Twente leek het einde nabij voor Vitesse. Na de val van voorzitter Karel Aalbers in 2000 gaf niemand nog een cent voor de overlevingskansen van de in 1892 opgerichte club.

Na tien moeizame jaren in de marge van de eredivisie werd Vitesse overgenomen door Merab Jordania. Met de Georgiër kwam ook de samenwerking met Chelsea. Die bracht liefst twintig Londense talenten, afkomstig uit twaalf verschillende landen, naar Arnhem.

Met wisselend succes. Alleen Nemanja Matic werd - via een omweg - alsnog basisspeler op Stamford Bridge. De meeste huurlingen spelen inmiddels op een lager niveau in Engeland, een enkeling in China of België. Veel spelers zijn inmiddels aan hun vijfde club toe. Geen enkele huurling trad ooit permanent in dienst bij Vitesse.

Feit is dat Vitesse, mede dankzij de huurlingen, de laatste jaren weer behoort tot de subtop in de eredivisie. Middenvelder Lewis Baker is net begonnen aan zijn tweede jaar in Arnhem en is de enige Chelsea-huurling die zeker lijkt van een basisplaats in het elftal van Henk Fraser.

"Je kan het opvatten als een teleurstelling of als een kans", vertelt de 21-jarige aanvoerder van Jong Engeland, die bij Vitesse nog bepalender wil zijn dan vorig jaar. Intussen blijft hij met een schuin oog kijken naar Londen: "Uiteindelijk wil ik bij Chelsea spelen."