Natte akkerbouw redmiddel voor veengebieden
Hij is bekend van de slootkant. Een stengel met aan het uiteinde de bruine sigaar: de lisdodde. De plant zou wel eens een oplossing kunnen worden voor de lage veengebieden in West- en Noord-Nederland. De klimaatverandering en de bodemdaling maken het daar voor boeren steeds lastiger om op de natste percelen reguliere gewassen te verbouwen. Het water staat vaak zo hoog, dat mais, graan en aardappelen er nauwelijks op groeien. Bij de oogst zakken machines weg. Hetzelfde geldt voor koeien.
Onderzoekers kijken nu naar nieuwe bestemmingen voor de natte akkers. Andere gewassen, zoals de lisdodde, doen het er juist uitstekend. Op de proefboerderij van het Veenweiden Innovatie Centrum in Zegveld, bij Woerden, is een klein perceel met lisdodde aangeplant. De rietstengel met sigaar is een gewas waar veel van verwacht wordt door de deelnemers aan het project Veen, Voer en Verder. Daarin zitten deskundigen van het Louis Bolk Instituut en de Radboud Universiteit Nijmegen.
De stengel is te gebruiken als stalstrooisel, veevoeder en materiaal voor isolatieplaten. De lisdodden leveren ook stoffen die gebruikt kunnen worden door de farmaceutische industrie. Lisdodden doen het goed als ze ruim in het water staan.
Dat heeft weer voordelen. De akker kan dienen als waterberging. "En dan kun je in dat water, tussen de lisdodden, vissen laten zwemmen", zegt Christian Fritz van de Radboud Universiteit.
NOS / Pauline BroekemaMedewerkers van de proefboerderij planten lisdodde 
NOS / Pauline BroekemaEen akker met pas aangeplante lisdodde: de plant is grondstof voor tal van producten... 
NOS / Pauline Broekema...zoals isolatiemateriaal (foto) en stalstrooisel 
NOS / Pauline BroekemaWerken in de veengrond valt niet mee, ondervonden deze medewerkers 
NOS / Pauline BroekemaPlanten lisdodde in slootkant: de plant kan natte akkers een nieuwe functie geven 
NOSBoer Joost Samsom dreigt veel land kwijt te raken: hij laat nu een deel van zijn erf beplanten met lisdodde
Natte akkerbouw biedt nog meer mogelijkheden. In Zegveld hebben de onderzoekers wilde rijst geplant, al is die proef nog niet succesvol. Dat geldt ook voor het veldje met cranberries; het staat er nog wat zielig bij.
Toch verwacht Fritz dat dit deels de toekomst is voor de veengebieden waar de bodemdaling toeslaat, en voor sloten die door erosie steeds breder worden. "Het kost mij gewoon veel land", zegt veehouder Joost Samsom. Bij hem worden de kanten van drie sloten nu beplant met lisdodde.
Drassig
Het planten in Zegveld valt trouwens niet mee. Het veen is zo drassig, dat de pootmachines met werkstudenten geregeld blijft steken. Als ze voor de koffiepauze richting kantine gaan, wordt het een wandeling met hindernissen. Het veen zuigt ze regelmatig vast.
Ook de horeca heeft belangstelling voor het nieuwe akkerbouwproduct. "Er zijn nu al topkoks die de zachte delen van de stengel verwerken in gerechten", zegt Fritz. Een proef op de som levert het bewijs. De smaak houdt het midden tussen komkommer en courgette.