'Als je gewoon je tanden poetst, loopt het zo'n vaart niet'
Het is niet om aan te zien, zegt een jongen met een peuk in zijn hand. Hij reageert op de confronterende afbeeldingen die vanaf morgen op de sigarettenpakjes komen. "Het schrikt af en het maakt je bewust wat roken met je lichaam doet."
Dat is precies ook de bedoeling achter de nieuwe maatregel om het roken te ontmoedigen. Tabaksfabrikanten moeten voortaan enge foto's op de verpakking te zetten, zoals aangetaste longen, ernstig zieke longkankerpatiënten en vieze tanden.
Op die manier moeten vooral jongeren van het roken worden afgehouden. De rokende jongen bij een school in Almere denkt dat hij onder invloed van de afbeeldingen "misschien wel minder gaat roken".
Even verderop zeggen scholieren niet zo onder de indruk te van de foto's te zijn. "Ik kijk er liever niet naar, maar ik blijf voorlopig roken", zegt een jongen. "Het komt niet echt bij me binnen." Hij wil wel stoppen met roken, maar "deze foto's gaan daar niet bij helpen".
Een rokend meisje denkt dat de afbeeldingen heftiger zijn dan de werkelijkheid. "Zo erg zal het er niet uitzien", zegt ze over een longfoto. "Dan moet je wel een kettingroker zijn. Als je gewoon je tanden poetst en gezond blijft doen, zal het zover niet komen."
Niet iedereen zal door de plaatjes van de sigaretten afblijven, zegt hoogleraar Tabaksontmoediging Marc Willemsen. "Maar het zal wel helpen om het roken verder terug te dringen. Uit onderzoek blijkt dat foto's op de pakjes veel harder aankomen dan teksten. De waarschuwing die er nu opstaat, zie je niet meer."
Logo's
Het aandeel Nederlanders dat rookt neemt langzaam af. De scholieren in Almere horen bij de 16 procent van de jongeren tot 18 jaar die rookt. Dat zijn er al minder dan de 37 procent van de twintig- tot dertigjarigen die wel eens een sigaret opsteekt.
De overheid wil het aantal rokers sneller laten dalen, zegt Willemsen. Maar dan mag het hier naar zijn mening niet bij blijven. "Een volgende logische stap is een verdere standaardisatie van de verpakking door logo's en branding te verbieden."
Een andere maatregel is een displayban, sigaretten in de winkel uit het zicht halen. "Daar wordt al mee geëxperimenteerd. Als het niet vanzelf gaat, moet er een wettelijke regel voor komen."
Ook moet roken wat Willemsen betreft duurder worden. "Dan zou het mooi zijn als de opbrengst niet in de schatkist verdwijnt, maar wordt gebruikt voor tabaksontmoediging."
Voorlopig zullen ook nog wel oude pakjes in de schappen liggen, winkeliers hebben een jaar de tijd om de huidige voorraad weg te werken. Daarna kunnen rokers niet aan de foto's ontkomen, want 65 procent van de voor- en achterkant van de pakjes moet ermee worden bedekt.
