Farmaceuten betalen voor proef met kankermedicijnen

Farmaceuten gaan samenwerken met Nederlandse oncologen. De kankeronderzoekers gaan proberen of medicijnen voor bepaalde typen kankers ook voor andere soorten werken. De industrie stelt de medicijnen voor het onderzoek gratis beschikbaar. In ruil daarvoor houden de artsen bij hoe de patiënten reageren op de medicijnen.

Het gaat voor die middelen om hele kleine patiëntengroepen. De informatie die het onderzoek oplevert, kan voor de farmaceutische industrie van groot commercieel belang kan zijn. Als blijkt dat een middel werkt voor een ander type kanker, kan de industrie het daarvoor registreren als geneesmiddel.

Onderhandeling

In de Volkskrant zegt Emile Voest, medisch directeur van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, dat met zes bedrijven nog wordt onderhandeld. Twee andere grote farmaceuten stellen alvast vijf geneesmiddelen beschikbaar.

De oncologen hebben twee jaar onderhandeld met de farmaceuten. Twaalf ziekenhuizen werken mee. De Amerikaanse vereniging van oncologen is dit voorjaar al met hetzelfde initiatief begonnen. Ook Canadese oncologen hebben laten weten mee te willen doen.

Registratieprocedure

De geneesmiddelen die de oncologen gaan bestuderen pakken elk een specifieke dna-fout in tumorcellen aan. De nieuwe middelen zijn alleen getest en geregistreerd voor vormen van kanker waar die dna-fout het vaakst voorkomt. Maar ook mensen met andere vormen van kanker kunnen mogelijk baat hebben bij hetzelfde medicijn.

Voor elke vorm van kanker is een aparte registratieprocedure nodig. Het kost de farmaceutische bedrijven veel tijd en geld als ze niet van tevoren weten of het medicijn wel succesvol is.

Door de nieuwe samenwerking kunnen ze nu eerst uitzoeken of een medicijn aanslaat bij andere vormen van kanker dan waar het middel voor is geregistreerd. Als dat zo blijkt te zijn, kunnen de bedrijven alsnog besluiten tot onderzoek en registratie.

Weinig patiënten

Toch zullen volgens oncoloog Henk Verheul van het VUmc in Amsterdam heel weinig patiënten in aanmerking komen voor een behandeling, omdat de medicijnen zich richten op een hele specifieke groep mensen. Verheul: "Die genetische afwijkingen komen maar bij enkele procenten van de kankerpatiënten voor. Het is echt een speld in een hooiberg".

Betalen

Artsen kunnen medicijnen die voor een andere aandoening zijn geregistreerd nu ook al aan hun patiënten voorschrijven. Bij nieuwe medicijnen tegen kanker gebeurt dit zelden omdat de ziekenhuizen zelf opdraaien voor de kosten van de dure middelen, terwijl niet zeker is of ze wel effect hebben.

Als het wel gebeurt dan wordt tot nu toe niet centraal bijgehouden hoe patiënten op de medicijnen reageren. De nieuwe internationale samenwerking moet ervoor zorgen dat die informatie niet verloren gaat.