Koningspaar start Caribisch bezoek
Door Astrid Kersseboom
Sint-Maarten heeft de Caribische primeur: de ontvangst van koning Willem-Alexander en koningin Máxima, die begin van de avond onze tijd op het eiland aankwamen. Het is het begin van het 'kennismakingsbezoek' aan het Caribisch deel van het koninkrijk. Een beetje zoals de provinciebezoeken van het koninklijk paar in mei en juni, maar dan wat uitgebreider.
Na Sint-Maarten volgen Saba, Sint Eustatius en Bonaire, de drie bijzondere gemeenten (BES-eilanden). Het paar bezoekt iedere dag één eiland. Op Curaçao en Aruba zullen Willem-Alexander en Máxima twee dagen doorbrengen.
Leven duur
De relatie tussen Nederland en de Caribische eilanden kent nogal wat strubbelingen. Zo heeft minister Plasterk anderhalve maand geleden de gouverneur van Sint-Maarten een 'aanwijzing' gegeven (lees: opgedragen) een integriteitsonderzoek te beginnen naar het openbaar bestuur. Volgens Plasterk zijn er veel aanwijzingen dat het de spuigaten uitloopt: in het gokwezen, de prostitutie en bij het vreemdelingenverkeer. De regering van Sint-Maarten reageerde als door een wesp gestoken.
Op Curaçao is de politieke situatie nog altijd precair na de moord op politicus Helmin Wiels. De inwoners van de BES-eilanden vinden dat het leven duur is geworden sinds de veranderingen na 10 oktober 2010 en dat te veel regeltjes letterlijk vanuit Nederland moeten worden overgenomen.
Belt u even
Sinds die datum 10-10-10 betaalt Nederland aanmerkelijk minder geld voor de zes eilanden. Ze moeten meer hun eigen broek ophouden, terwijl Nederland wel toezicht blijft houden op het bestuur, de rechtspraak en de financiën. Maar uitgerekend de man die toezicht moet houden op de BES-eilanden, Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte, kwam in opspraak vanwege te nauwe banden met corrupte politici.
De laconieke uitspraak van premier Rutte bij zijn bezoek in juli viel ook niet echt lekker. Het ging over onafhankelijk worden van Nederland: "Dan belt u even en dan regelen we dat."
Overtuigd
De vraag is of die moeizame relatie een stempel gaat drukken op het bezoek van de nieuwe koning. Vanuit het verleden geredeneerd lijkt die kans niet groot, want de Oranjes zijn op de eilanden populair. De Antillianen zijn ervan overtuigd dat de Oranjes wel van dit deel van het koninkrijk houden, anders dan de Nederlandse politici, die ze liever zien gaan dan komen.
Of Willem-Alexander de populariteit van zijn moeder gaat evenaren, zullen we deze anderhalve week gaan zien. Beatrix, 'La Reina', had op de eilanden een bijna moederlijke status. Sommigen waren ervan overtuigd dat de koningin ervoor kon zorgen dat er iets voor elkaar kwam als ze dat wilde. De grote troef van Willem-Alexander is natuurlijk Máxima; een latina.
Goed woordje
Wat de koning en koningin gaan doen, is in grote lijnen vergelijkbaar met wat Beatrix deed als ze er was. Te omschrijven met de kernwoorden scholen, sociale projecten, monumenten, feestavonden, natuur. En op ieder eiland zullen ze met zoveel mogelijk mensen spreken.
Dat daarbij de bestaande onvrede naar boven komt is mogelijk, maar waarschijnlijk gebeurt dat dan toch anders dan wanneer een Nederlandse politicus ernaar vraagt; zoals twee jaar geleden op Bonaire. De demonstratie - ongekend voor het eiland - werd bijna gemoedelijk toen Beatrix, Willem-Alexander en Máxima er eenmaal waren.
De woordvoerders deden vooral een beroep op hen om een goed woordje te doen voor deze onderdanen die het zo moeilijk hadden. Willem-Alexander beloofde de petitie te zullen doorgeven én dat ze de situatie van de eilanders in de gaten zouden houden. Wellicht dat iemand hem daar zaterdag, als hij opnieuw op Bonaire is, wel naar vraagt.