Beatrix bij viering Vrede van Utrecht
Koningin Beatrix geeft vanavond in Utrecht het officiële startsein voor de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht. Ze doet dat door de Domtoren 'aan te steken'. Daarmee onthult ze het laatste kunstwerk uit Trajectum Lumen, een route van lichtkunstwerken die 's avonds historische gebouwen in de binnenstad van Utrecht verlichten.
Voorafgaand aan de lichtshow woont de koningin samen met prins Willem-Alexander en prinses Máxima het concert 'Perpetual Peace' bij, in de Utrechtse Domkerk. Daar spelen violiste Janine Jansen en haar vader, voormalig Domkerk-organist Jan Jansen, samen met De Nederlandse Bachvereniging.
De NOS doet vanavond om 23.00 uur op Nederland 2 en nos.nl verslag van de Vrede van Utrecht in een live-uitzending die wordt gepresenteerd door Herman van der Zandt.
Ter gelegenheid van de viering wordt vandaag ook een herdenkingsmunt geslagen: het Vrede van Utrecht Vijfje. Het is de laatste munt met de beeltenis van koningin Beatrix. Op de munt wordt het portret van Beatrix omringd door 35 ganzenveren, die de 35 delegaties symboliseren die op 11 april 1713 in Utrecht duurzaam vrede sloten.
'Vergeten vrede'
Met een uitgebreid cultureel programma onder het motto 'The Art of Making Peace' wil Utrecht de komende maanden de aandacht vestigen op de 'vergeten' Vrede van Utrecht. Precies 300 jaar geleden werd in Utrecht een internationaal vredesverdrag getekend dat een keerpunt betekende in de wereldgeschiedenis. Door middel van dialoog en diplomatie maakten de onderhandelaars destijds een einde aan een reeks oorlogen die Europa al twee eeuwen teisterde.
Utrecht werd als onderhandelingslocatie gekozen, vanwege de centrale ligging tussen Engeland en Frankrijk. Zowel vanuit Westminster als vanuit Versailles was de Republiek in ongeveer een week per koerier te bereiken. Zo'n 500 tot 1000 buitenlanders streken gedurende anderhalf jaar neer in Utrecht. Het rustige stadje kreeg plotseling een kosmopolitische uitstraling en profiteerde van een culturele en economische opleving.
Wereldmacht
Het verdrag bestond in werkelijkheid uit een serie van twintig verschillende bilaterale vredesverdragen, die tot in de kleinste details werden uitgewerkt. Er mochten geen 'hete hangijzers' onbesproken blijven. Concreet markeerden de verdragen het einde van de dreiging van een Franse of Spaanse katholieke overheersing. Er ontstond een nieuw evenwicht in Europa met Engeland, Frankrijk, Pruisen en Oostenrijk in de hoofdrol. Engeland kreeg het monopolie op de slavenhandel in Zuid-Amerika en het Caribische gebied in handen, wat het land in de achttiende en negentiende eeuw tot een wereldmacht maakte.
De Nederlandse onderhandelaars wisten door onderlinge onenigheid minder succes uit de onderhandelingen te slepen, wat waarschijnlijk de reden is waarom de Vrede van Utrecht in ons land relatief onbekend is gebleven. Wie zijn kennis van de historische feiten uit deze periode wil opfrissen, kan terecht in het Centraal Museum in Utrecht, waar vanaf vandaag de tentoonstelling 'In Vredesnaam' te zien is. Daar is onder meer het authentieke vredesverdrag te bezichtigen.
Zaterdag 13 april is er op het dak van de A2 bij Leidsche Rijn 'De Slag om Vrede', een gratis toegankelijk muziek- en theaterspektakel met Junkie XL en het Metropole Orkest. Ruim 100 muzikanten, 200 militairen, 20 acteurs, 10 dansers, 45 kinderkoorleden en 150 vrijwilligers verbeelden samen het historische verhaal van de Vrede van Utrecht. Net als op 11 apil 1713 eindigt het evenement met vuurwerk.