Kritiek op toespraak koning Albert

In België is kritiek op de jaarlijkse kersttoespraak van koning Albert. Hij waarschuwde maandag expliciet voor populisme en verwees naar de "rampzalige gevolgen in de jaren 30".

"Altijd zoeken ze zondebokken, ofwel zijn het de vreemdelingen, ofwel landgenoten uit een ander landsdeel", constateerde de koning. Daarmee verwees hij impliciet naar de populistische partij N-VA, aldus Belgische media.

"De koning doet zelf aan populisme", stelt hoogleraar Belgische monarchiegeschiedenis, Mark van den Wijngaert in de krant De Morgen. Koning Albert mengde zich volgens hem niet eerder zo in het politieke debat. "Hij verwijst eerst naar één partij, één manier van denken. Om dat populisme dan te verbinden met de jaren 30, dat is een stap te ver. Een grote stap te ver. Zoiets kun je van België niet beweren."

Jaren 30

De koning mag de bevolking waarschuwen als hij vindt dat populisme een bedreiging is, stelt de politicoloog Dave Sinardet, maar de vergelijking met de jaren 30 gaat ook hem te ver. Het "getuigt niet echt van veel nuance". Politicoloog Carl Devos vindt dat premier Di Rupo (PS) een steek heeft laten vallen, omdat de toespraak vooraf is goedgekeurd door de regering. "Op deze manier maakt het koningshuis zichzelf kapot."

N-VA-voorman Bart de Wever heeft gezegd dat hij zich niet in de speech herkent. Een bestuurslid van de N-VA zegt wel dat "de toespraak een uitzending leek door derden van de PS", de partij van premier Elio di Rupo.

Volgens premier Di Rupo verwees koning Albert "naar historische gebeurtenissen die niet hebben bijgedragen om oplossingen te vinden. Hij heeft geen enkele partij bij naam genoemd." Di Rupo benadrukt dat het een toespraak van de koning was, en niet van de premier of het kabinet.