EK 2000: Houdini-act van Frankrijk
Al in 1994 staat Euro 2000 op de UEFA-agenda. Na drie eerdere pogingen om het EK binnen te halen lukt het nu wel voor Nederland. Al is daarvoor wel de hulp van België nodig. In 1995 wordt besloten dat het EK voor het eerst in twee landen gaat worden afgewerkt.
door Bert Schabbink
De uitbreiding naar zestien deelnemers betekent dat veel kleinere landen niet meer in staat waren om het EK te organiseren. Simpelweg omdat het aantal grote stadions en de infrastructuur niet toereikend was voor een evenement met een dergelijke omvang. De schaalvergroting had ook tot gevolg dat de toewijzing in een veel vroeger stadium wordt afgewikkeld.
Revolutie
Het 'Bosman-arrest' heeft voor een revolutie in het internationale topvoetbal gezorgd. Spelers mogen aan het einde van hun contract transfervrij naar een andere club overstappen. De Champions League is definitief geworteld en dat betekent een lucratieve prijzenpot voor de Europese topclubs. Het grote aantal wedstrijden betekent het einde van het Europa Cup-toernooi voor bekerwinnaars. Dat smelt vanaf 2000 weg in de UEFA Cup. Real Madrid is na de jaren '50 weer terug op de Europese troon want in 1998 en 2000 wordt na meer dan dertig jaar weer de belangrijkste Cup gewonnen.
Het aantal lidstaten in Europa groeit nog steeds als kool en voor de kwalificatie van Euro 2000 betekent dat maar liefst negen poules van vijf of zes landen. Nederland en België zijn automatisch geplaatst, net als de negen groepswinnaars en de beste nummer twee. De overige acht beste nummers twee moeten via een play-off de resterende vier tickets verdelen.
Angstige momenten
In groep 3 beleeft titelverdediger Duitsland angstige momenten. Het gaat meteen al fout in de eerste wedstrijd in Turkije, de Duitsers verliezen met 1-0. Omdat de Turken punten laten liggen tegen Finland en Moldavië is het laatste duel beslissend: Duitsland-Turkije in München. Het blijft 0-0 waardoor de Duitsers zich kwalificeren en Turkije ook nog eens door Portugal gepasseerd wordt als beste nummer twee. De Turken plaatsen zich toch via de play-offs na twee benauwde remises tegen Ierland.
Afgang
Ook wereldkampioen Frankrijk kruipt door het oog van de naald in groep 4. De Fransen beginnen met 1-1 bij IJsland, winnen maar met 1-0 bij Andorra door een penalty in de 85ste minuut, verliezen thuis van Rusland en in Armenië wordt het 2-3 omdat de Armenen in de blessuretijd een eigen goal maken. In de laatste speelronde heeft Frankrijk weer alle moeite om IJsland te kloppen, maar met 3-2 lukt dat wel. De Fransen zijn nu afhankelijk van het resultaat bij Rusland-Oekraïne. De winnaar van dat duel plaatst zich voor het EK. Drie minuten voor het einde leidt Rusland nog met 1-0. Als Sjevtsjenko zorgt voor de gelijkmaker is Rusland ineens nummer drie. Oekraïne wordt later in de play-offs uitgeschakeld door Slovenië. En Frankrijk is een afgang als regerend wereldkampioen bespaard gebleven.
Oranje topfavoriet
De druk op Oranje is enorm als op 11 juni 2000 de Tsjechen de eerste tegenstander op de eindronde van het EK zijn. Dankzij arbiter Pierluigi Collina wint Nederland. In de slotfase duikelt Ronald de Boer gretig naar de grond als Jiri Nemec hem aanraakt. Collina geeft een penalty en Frank de Boer zorgt ervoor dat heel Nederland opgelucht ademhaalt. Denemarken wordt in de tweede groepswedstrijd met 3-0 wel makkelijk opzij gezet. Zowel Frankrijk als Nederland is al zeker van de volgende ronde als ze elkaar treffen in de laatste groepswedstrijd. Als Nederland ook Frankrijk verslaat en vervolgens in de kwartfinale met liefst 6-1 over Joegoslavië dendert, zijn de mannen van Frank Rijkaard topfavoriet voor de eindzege.
Engeland eruit
In groep A zijn het niet de grootmachten Duitsland en Engeland die doorgaan. De Duitsers gaan er zelfs uit zonder een enkele overwinning. Roemenië knikkert Engeland eruit door in de laatste groepswedstrijd met 3-2 te winnen. Portgual wint drie keer en wordt dus groepswinnaar. In groep B is Italië de sterkste en Turkije gaat mee als tweede, gastland België en Zweden zijn het slachtoffer en in groep C is het niet verrassend dat Spanje en Joegoslavië doorgaan ten koste van Noorwegen en Slovenië.
Met Nederland plaatsen ook Portugal, Frankrijk en Italië zich voor de halve finales. Vooral Frankrijk tegen Spanje is een spannende kwartfinale. De Spanjaarden krijgen in de laatste minuut een uitgelezen mogelijkheid om een 2-1 achterstand gelijk te trekken. Maar Raul slaagt er niet in om een penalty binnen te schieten.
Beide halve finales staan in het teken van 'de strafschop'. Wereldvedette van weleer, Pelé, kijkt zich de ogen uit bij Nederland-Italië. "Ik heb nog nooit in m'n leven een ploeg vijf penalty's in één wedstrijd zien missen", spreekt hij na afloop. Na negentig minuten en de verlenging is het nog 0-0 en heeft Oranje via Frank de Boer en Patrick Kluivert al twee penalty's gemist. En in de noodzakelijke strafschoppenserie mist Nederland nog eens drie van de vier stafschoppen.
Ook bij Portugal-Frankrijk is 'de strafschop' beslissend. Drie minuten voor het einde van de verlenging, bij de stand 1-1, maakt Abel Xavier hands. Scheidsrechter Benkö wijst naar de stip en wordt vervolgens bejegend door de Portugezen. Als Zinedine Zidane vanaf elf meter de 'Golden Goal' erin schiet, is het hek van de dam. De Portugezen zijn razend en zullen voor hun gedrag later forse straffen krijgen opgelegd.
Bizarre ontknoping
Net als beide halve finales, krijgt ook de finale een bizarre ontknoping. Tien minuten na rust zet Delvecchio de Italianen op voorsprong. De wedstrijd duurt net een paar seconden te lang voor Italië want diep in blessuretijd zorgt Wiltord ervoor dat er een verlenging komt. In die verlenging maakt Trezeguet de winnende treffer.
En dan doemt toch de grote 'Wat als?-vraag' op. Wat als Sjevtsjenko op 9 oktober 1999 niet drie minuten voor het einde dat doelpunt tegen Rusland niet gemaakt had? Da's het bizarre van het spelletje dat voetbal heet.