Wat doen ziekenhuizen met ebola?

Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink

De academische ziekenhuizen in Nederland zijn goed voorbereid op de komst van mogelijke ebola-patiënten die in West-Afrika besmet zijn geraakt.

De vraag is of ze dat ook zijn in als er patiënten uit Texas of Spanje zouden komen, zegt Alexander Friedrich, hoofd van de afdeling medische microbiologie en infectiepreventie in het UMCG in Groningen. Dat is overigens nu nog een theoretisch scenario. Maar het gaat om patiënten die niet opgespoord zouden zijn bij het contactonderzoek na de besmettingen in Dallas en Madrid.

Vijf scenario's

Friedrich onderscheidt vijf scenario's. In het eerste scenario komt een patiënt met symptomen die bij ebola horen naar een ziekenhuis. Dan is het zaak om zo snel mogelijk ebola uit te sluiten en vast te stellen wat het dan wel is.

In het tweede scenario heeft de patiënt daadwerkelijk ebola. In het UMCG wordt hij of zij dan op een intensive care-kamer op de afdeling infectieziekten gelegd. Andere patiënten op die afdeling moeten dan eerst verhuizen.

Op de eerste twee scenario's zijn alle UMC's volgens Friedrich wel voorbereid.

Fouten

Het derde scenario is veel ingewikkelder. Dat speelt nu in Texas, zegt Friedrich. Door fouten zijn eerst veel familieleden en daarna tientallen zorgverleners in contact geweest met een patiënt in Dallas. Daardoor bestaat de kans dat daar veel patiënten komen.

Intussen hebben twee verpleegkundigen die de patiënt verzorgden ebola gekregen.

Capaciteitsgebrek

Als zich in Nederland iets dergelijks zou voordoen en er grotere aantallen patiënten komen, dan leidt dat al snel tot logistieke problemen omdat er maar een beperkt aantal bedden voor ebola-patiënten beschikbaar is

Het UMCG kan één patiënt opvangen. Het Radboud UMC in Nijmegen maximaal twee. Het AMC in Amsterdam heeft drie bedden. In Maastricht zijn twee bedden beschikbaar net als in het Amsterdamse VUmc. Het UMC Utrecht reserveert in het Calamiteiten Hospitaal vier bedden voor ebola-patiënten. In het Erasmus MC in Rotterdam gaat het om maximaal drie bedden. Leiden heeft er vijf.

Twijfels

De groep van potentiële patiënten wordt diffuser. Opeens kan ebola niet alleen uit West-Afrika komen. Een reiziger uit Dallas of Madrid, waar ook een verpleegkundige besmet is geraakt, kan met ebola besmet zijn.

Friedrich betwijfelt of men in Nederland en elders voldoende stilstaat bij dit vierde scenario. De tweede verpleegkundige die in Dallas besmet raakte, nam de dag voor ze ebola kreeg nog een binnenlandse vlucht in de VS.

Dat had niet mogen gebeuren omdat ze als verzorgster van een ebola-patiënt en directe collega van de eerste besmette verpleegkundige onder controle stond van het CDC, het Amerikaanse RIVM.

Doemscenario

Zijn ziekenhuizen hier erop voorbereid om bij diarree en hoofdpijn bij iemand uit Dallas aan ebola te denken? vraagt Friedrich zich af.

Zijn laatste scenario is een doemscenario: een ebola-epidemie hier. Dat scenario komt in beeld als het derde scenario zich vaker gaat voordoen in het Westen.