"Ebola bedreigt stabiliteit Liberia"

Door buitenlandredacteur Esther Bootsma

De ebola-epidemie zaait niet alleen dood en verderf, maar bedreigt ook de vrede en stabiliteit in Liberia. Dat zegt de Liberiaanse minister van Ontwikkeling Julia Duncan-Cassell, die op bezoek is in Leiden voor de conferentie Africa Works.

"Gewapende overvallen nemen toe, mede doordat jongeren niets te doen hebben", zegt Duncan-Cassell. "Ledigheid is des duivels oorkussen. Bij ons ligt nu alles plat. De scholen zijn dicht, universiteiten zijn dicht, de mijnen zijn dicht en boeren kunnen niet handelen. Dat leidt tot meer criminaliteit. Nu gaan ook de winkels extra vroeg dicht, uit angst voor overvallen."

Sociale onrust

Door die ontwikkelingen neemt volgens de minister ook de sociale onrust toe. "Doordat mensen niets te doen hebben, zitten ze veel bij elkaar en verspreiden ze negatieve informatie. Dat de regering niets doet bijvoorbeeld. Die geruchten kunnen uitgroeien tot protesten."

Duncan-Cassell vreest een sociale opstand. Liberia heeft een jarenlange burgeroorlog gehad in de jaren negentig. De laatste jaren is het stabiel, maar vooral politici in de provincies uiten nu kritiek omdat de regering niet heeft voorkomen dat ebola zich naar het platteland verspreidde. Inmiddels komt het virus in dertien van de vijftien provincies voor.

Platteland

In de hoofdstad Monrovia is de situatie nu redelijk onder controle, zegt de minister. "Eind deze week wordt de tweede grote kliniek geopend die de Amerikaanse militairen hebben gebouwd, en dan hebben we in de hoofdstad voor de komende weken genoeg bedden."

"Alle hulp en aandacht moet daarom nu uitgaan naar het platteland. Dat is extra ingewikkeld doordat het regenseizoen veel dorpen moeilijk bereikbaar maakt", zegt de minister. "De regering werkt nu samen met de Wereldgezondheidsorganisatie aan een plan om dorpsklinieken op te zetten waar besmette mensen basiszorg krijgen."

Verder noemt Duncan-Cassell stigmatisering als een groot probleem. "Kinderen van wie de moeder net is overleden, zien dat hun vriendjes niet meer met hen willen spelen."

Voorlichting

Maar het grootste probleem is het gebrek aan kennis: "In veel dorpen weten ze niet waar ze heen moeten met ebola-patiënten. Ze weten niet welk telefoonnummer ze moeten bellen. Soms ligt er midden in de nacht ineens een lijk op straat. Er zijn zelfs gevallen van twintig lijken op straat. De aanpak in afgelegen provincies heeft nu onze hoogste prioriteit."

Als minister van Vrouwenzaken en Ontwikkeling vindt ze het wel positief dat er verhoudingsgewijs minder vrouwen ziek worden. "In het begin was driekwart van de ebola-slachtoffers vrouw. Dat is sinds kort omgedraaid. Vrouwen weten steeds beter hoe ze zich moeten beschermen, dus de voorlichting begint te werken. Nu sterven meer mannen, omdat die onvoorzichtiger zijn."