Vrouwen strijden om macht Brazilië

Door correspondent Marc Bessems in São Paulo

Zelden waren Braziliaanse verkiezingen zo spannend. Twee vrouwen maken de grootste kans op het presidentschap.

Ondanks een golf van protesten vorig jaar, een economische crisis én corruptieschandalen rond haar regering, gaat zittend president Dilma Rousseff voorop in de peilingen.

Haar voornaamste uitdager is een wereldberoemde milieu-activiste. Marina Silva is de grote sensatie van deze verkiezingen.

Marina

Marina Silva groeide op in de Amazone, in extreme armoede. De dochter van een rubbertapper overleefde in haar jeugd ternauwernood malaria en hepatitis en leerde pas op haar zestiende lezen en schrijven. Ze trok op met de befaamde activist Chico Mendes en schopte het tot minister van Milieu.

Marina Silva was oorspronkelijk alleen kandidaat voor het vice-presidentschap. Het gezicht van de socialistische partij PSB was Eduardo Campos. Kort na de aftrap van de campagne kwam Campos om het leven bij een vliegtuigongeluk. Marina volgde hem op en begon aan een spectaculaire opmars in de peilingen.

Verandering

Het succes van Marina Silva heeft te maken met de onvrede in het land. Vorig jaar gingen Brazilianen massaal de straat op. Ze eisten onder meer betere publieke voorzieningen.

Met haar activistische achtergrond en imago van onkreukbaarheid was Marina Silva een van de weinige politici die kon profiteren van deze massabeweging. Ze profileert zich als alternatief voor de traditionele tweedeling: de linkse Arbeiderspartij van Rousseff versus de centrumrechtse PSDB. Ook presenteert Marina Silva zich als buitenstaander en kandidaat van verandering.

Problemen

Veel Brazilianen willen verandering. Er hangt een sluier van pessimisme over het land. De economie van het land verkeert in crisis, de prijzen stijgen en de regering van Dilma, zoals Rousseff in Brazilië wordt genoemd, werd geplaagd door corruptieschandalen.

Brazilië raakte uit de gratie van de financiële markten. De oppositie wees Dilma aan als hoofdschuldige.

Campagne

Dilma zette de tegenaanval in. Haar Arbeiderspartij is al twaalf jaar aan de macht. In die tijd traden miljoenen arme Brazilianen toe tot de middenklasse. Hun levens verbeterden aanzienlijk en velen zijn Dilma en haar voorganger Lula nog altijd dankbaar.

Dilma helpt deze kiezers er al weken aan herinneren en hamert erop dat verandering niet perse vooruitgang betekent. Ze suggereerde bijvoorbeeld dat Marina Silva subsidies voor de allerarmsten zou afschaffen.

Hard

Dilma's campagne was keihard. Naast het ophemelen van de prestaties van de president, werd vooral Marina Silva doelwit van kritiek. Haar werd verweten een draaikont te zijn, omdat ze in het verleden talloze malen van partij veranderde.

Ook ontstond discussie over enkele van haar standpunten, bijvoorbeeld over het homohuwelijk. Daar is zij als lid van een pinkstergemeente op tegen.

Comeback

Dilma's harde campagne lijkt te hebben gewerkt: in de laatste peilingen kwam ze sterk terug, terwijl haar voornaamste rivaal juist flink verloor. Marina Silva moet inmiddels zelfs knokken voor een tweede plaats, want de rechtse oppositieleider Aécio Neves kwam in de polls van deze week dicht bij haar in de buurt.

Het is zo goed als zeker dat er een tweede ronde nodig is, op 26 oktober. De grote vraag is vooral wie het dan gaat opnemen tegen Dilma Rousseff.