"Voetballen om ebola te vergeten"
In Osdorp ging twee weken geleden opeens de telefoon van Atto Mensah. Het was de sportminister van Sierra Leone. Of hij bondscoach wilde worden van het West-Afrikaanse land, zijn tweede vaderland. De amateurtrainer en oud-international hoefde niet lang na te denken. "Natuurlijk zei ik ja. Inmiddels is het een gekkenhuis. Er moet zoveel geregeld worden. Op 11 oktober spelen we al tegen Kameroen, met Samuel Eto'o, niet de minste tegenstander."
De goedlachse Mensah (49) dolt met de kantinejuffrouw van ASV Arsenal. Hij is kind aan huis aan het IJsbaanpad in Amsterdam-Zuid. Toen hij eind jaren tachtig uit Sierra Leone naar Nederland kwam, speelde hij voor de amateurclub, getuige ook de vergeelde elftalfoto's in de kantine. Even rook Mensah, in 1964 geboren in Ghana, aan het Nederlandse betaalde voetbal. Hij trainde bij Sparta nog een blauwe maandag onder Barry Hughes, toen Louis van Gaal daar aanvoerder was, maar kon geen contract afdwingen.
Oud-international
In de jaren daarvoor in Sierra Leone haalde hij het nationale team, als aanvallende middenvelder. "Iedereen kent mij daar, ik heb veel interlands gespeeld. Eigenlijk hield niemand het bij. Hou het maar op tien officiële interlands." Mensah kwam naar Nederland voor het voetbal, ontmoette er zijn Nederlandse vrouw, deed een trainerscursus bij de KNVB (TC-2) en werd amateurtrainer. Inmiddels coacht hij zondagderdeklasser ASV Arsenal.
Als bondscoach mag hij geen spelers selecteren die in Sierra Leone spelen, in verband met de ebola-uitbraak. Het land is volledig afgesloten van de buitenwereld. De thuiswedstrijd tegen Kameroen wordt om diezelfde reden in Yaoundé gespeeld, de hoofdstad van Kameroen. "Dat is natuurlijk sportief lastig. Maar ik vind het vooral jammer voor de fans, want die hebben nu niet de kans de sterren uit Kameroen te zien spelen. Voor ons is die wedstrijd vooral een mogelijkheid om twee uurtjes afleiding te bieden van de ellendige toestand in ons land."
"Dit is erger dan oorlog'"
De ebola-uitbraak heeft Mensah diep geraakt. De trainer is ook persoonlijk betrokken bij maatschappelijke projecten voor kinderen die hun ouders verloren in de burgeroorlog. "De mensen leven in angst. Het is vreselijk. Hopelijk gaat het snel voorbij. De ziekte is onderschat. De mensen zeiden eerst: 'we hebben een burgeroorlog overleefd, wat is ebola?' En nu zeggen ze: 'Dit is erger dan de oorlog. Want in de oorlog zag je tenminste nog het geweer waar de kogel uitkwam, maar deze ziekte is een onzichtbare vijand'."
"Het druist ook tegen de cultuur in, om elkaar niet aan te raken. Afrikanen raken elkaar altijd aan. Iedereen is altijd op straat. Dat kan nu opeens niet meer. We hopen dat het probleem snel zal worden opgelost. Het is niet in onze handen. Maar met deze wedstrijd kunnen we de mensen wel een oppepper geven."
Kleine kans op Afrika Cup
Sierra Leone is de laatste kwalificatieronde voor het eindtoernooi om de Afrika Cup, in januari 2015 in Marokko, begonnen met nederlagen tegen Ivoorkust en Congo. Voor het land was plaatsing voor deze tweede kwalificatieronde al een hele prestatie. Met Kameroen als komende tegenstander zal kwalificatie voor de eindronde niet makkelijk zijn. "We moeten reëel zijn. De kansen zijn klein op een resultaat tegen Kameroen. Maar onze jonge voetballers willen zich ook bewijzen. En je weet het nooit."
Mensah verzamelt op maandag 6 oktober zijn selectiespelers in Parijs en reist dan rechtstreeks naar Kameroen. Binnen vier dagen speelt Sierra Leone twee keer tegen Kameroen. "Dat is vreemd natuurlijk. De uit- en thuiswedstrijd zijn nu in hetzelfde stadion, vanwege de omstandigheden. Dat ik geen lokale spelers mag selecteren is jammer natuurlijk, maar overkomelijk. Ik hoop dat ze er snel weer bij zijn. En dat we snel weer in Freetown kunnen spelen. Voorop staat dat we tegen Kameroen de mensen voor een paar uur blij kunnen maken, in deze ellende."