Minder antibiotica op intensive care

Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink

Patiënten op de intensive care (ic) kunnen toe met veel minder preventieve antibiotica dan tot nu toe meestal worden voorgeschreven. Dat blijkt uit een studie onder leiding van het UMC Utrecht.

Jaarlijks kan gemiddeld zo'n 10 miljoen euro worden bespaard zonder dat de kwaliteit van de zorg eronder lijdt, schrijven de onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of the American Medical Association (JAMA).

Mondpasta

Omdat patiënten op de intensive care kwetsbaar zijn, krijgen ze vaak op twee manieren antibiotica toegediend om infecties te voorkomen: via een mondpasta met antibiotica en via een maagsonde. Uit het onderzoek onder 12.000 patiënten in zestien ziekenhuizen blijkt dat alleen de mondpasta volstaat.

Begin dit jaar zeiden medisch specialisten dat de toegevoegde waarde van veel gangbare behandelingen niet wetenschappelijk is onderbouwd en dat de effectiviteit van veel van die behandelingen opnieuw moet worden beoordeeld.

Resistent

In de deelnemende ziekenhuizen zijn tussen 2009 en 2013 zo'n 12.000 patiënten op ic's gevolgd. De patiënten werden blind verdeeld over twee ongeveer even grote groepen. De ene kreeg alleen mondpasta met antibiotica, de andere groep kreeg ook antibiotica toegediend via een maag-darmsonde.

De sterfte in beide groepen patiënten verschilde nauwelijks en er was ook geen significant verschil in het aantal infecties. Er werden vaker antibiotica-resistente bacteriën gevonden in de darmen van de patiënten die alleen mondpasta kregen, maar dat waren kleine aantallen.

Goedkoper

De onderzoekers concluderen dat de behandeling met alleen mondpasta de voorkeur heeft, omdat die tien keer goedkoper is. Dat is meteen opgenomen in een nieuwe richtlijn. Overigens zijn artsen niet verplicht voor de goedkopere behandeling te kiezen.

Er zijn jaarlijks zo'n 30.000 patiënten die op de ic preventief antibiotica krijgen via zowel een maagsonde als mondpasta. Zo'n behandeling kost volgens onderzoeksleider professor Marc Bonten gemiddeld ongeveer 400 euro. Een behandeling met alleen de mondpasta kost rond de 40 euro.