"Hard bewijs tegen Sharia4Belgium"
Vandaag start in Antwerpen het proces tegen Sharia4Belgium, een radicaal-islamitische beweging die mensen zou ronselen voor de jihad. Journalist Guy van Vlierden van de krant Het Laatste Nieuws volgt het proces op de voet.
Waar worden deze mensen van verdacht?
"Ze worden er allemaal van beschuldigd lid of leider te zijn van een terroristische organisatie, Sharia4Belgium dus. Dat er vanuit die organisatie tientallen mensen naar de jihad in Syrië trokken en dat er daar ook actief voor werd geronseld, is het belangrijkste argument van het OM om ze als een terreurgroep te zien. Van de 46 beklaagden zijn er 44 zelf in Syrië geweest. Zeven zijn er teruggekeerd en van minstens negen wordt aangenomen dat ze zijn gesneuveld."
Hoe hecht is deze groep?
"De jongste verdachte is nog maar 19 jaar oud, de gemiddelde leeftijd is 25. Niet iedereen kende elkaar. Zo zit er iemand tussen die nog geen contacten had met Sharia4Belgium voor hij naar Syrië trok. Hij werd meegetroond door een collega op zijn werk. In Syrië zijn ze doorgaans wel in elkaars gezelschap gebleven. Er was daar aanvankelijk een militie die vrijwel uitsluitend uit leden van Sharia4Belgium bestond."
Hoe denkt justitie het ronselen te kunnen aantonen?
"Er zijn wel wat rechtstreekse bewijzen dat er actief is geronseld. Zo heeft de beklaagde Hicham Chaib op Facebook opgeroepen om naar Syrië te trekken. Hij vertelde zelfs uitdrukkelijk dat jongeren daar geen toestemming van hun ouders voor nodig hebben. Als je iemand kunt redden die aan het verdrinken is, hoef je ook niet om toestemming te vragen, was zijn argument.
Maar een groot deel van de bewijsvoering zal niet rechtstreeks zijn. Zo wil het OM aantonen dat Sharia4Belgium altijd al uit was op gewapende strijd, in Syrië of elders in de wereld. Drie van de beklaagden probeerden eerder ook al om zich bij al-Qaida in Jemen aan te sluiten."
De andere verdenking is deelname aan de gewapende strijd. Verwacht u dat justitie dat kan aantonen?
"Dat zal niet zo moeilijk zijn. Er zijn tal van telefoongesprekken afgeluisterd waaruit dat blijkt. Er zijn zelfs opnamen van beklaagden die aan hun liefje vertelden hoe ze mensen hebben afgemaakt. En velen poseerden trots met hun wapens op sociale media, zoals Facebook.
Er zijn overigens ook verdachten die beweren dat ze alleen liefdadigheid hebben verricht, maar hun bewijs daarvoor bleek vaak flinterdun. Een van de verdachten was bijvoorbeeld aan de slag gegaan met Photoshop om zichzelf bij een vrachtwagen met noodhulp af te beelden."
Zijn deze 46 mensen ook aanhangers van Islamitische Staat?
"Het lijkt erop dat de meeste verdachten die nu nog in Syrië zitten, zich inderdaad bij IS hebben aangesloten. Maar er zitten er ook bij Jabhat Al-Nusra, de Syrische tak van al-Qaida die IS bestrijdt. Wat ze gemeen hebben, is hun sympathie voor de radicale islam. Hun religieuze motieven tellen zwaarder dan het lot van het Syrische volk."
Hoeveel verdachten komen er daadwerkelijk opdagen bij dit proces?
"Meer mensen niet dan wel. In elk geval 37 beklaagden worden bij verstek berecht omdat ze nog in Syrië zitten of daar al gesneuveld zijn. Er zitten er maar twee in voorarrest. Zes zijn voorwaardelijk vrij en eentje is nooit aangehouden."
Wat voor zin heeft het om mensen te veroordelen die niet in België zijn?
"Hun veroordeling is van belang als ze naar België zouden terugkeren of naar een ander Europees land. Dan is er geen verder onderzoek meer nodig om ze onmiddellijk in de boeien te slaan."
Ziet u de mensen die vandaag terechtstaan als een gevaar voor de Belgische samenleving?
"Een aantal heeft zijn lesje wel geleerd. Deze verdachten zijn naar Syrië vertrokken, maar hebben daar spijt van. Maar ik denk wel dat er ook gevaarlijke mensen tussen zitten. Zo zitten er twee kerels bij die eerder al gevangenisstraffen voor terrorisme kregen. Het gevaar zit 'm niet alleen in hun mogelijke terugkeer naar België. Door de contacten met hun achterban hier kunnen ze immers achterblijvers blijven opjutten en tot gewelddaden drijven. Sommigen hebben dat al meermaals geprobeerd."