"Ebola maakt jaren werk stuk"
"Acht jaar hebben we erover gedaan om alles op te bouwen" Don Keus ziet met lede ogen aan hoe de ebola-epidemie om zich heen grijpt in Sierra Leone. Hij heeft daar ziekenhuizen opgezet en daarnaast een fairtrade-palmolieplantage en een waterkrachtcentrale.
Vorige week was een van die ziekenhuizen nog in het nieuws, omdat twee Nederlandse artsen in aanraking waren gekomen met ebola-patiënten.
"Het is natuurlijk in de eerste plaats afschuwelijk wat het met de patiënten doet. Maar het heeft daarnaast ook veel impact op het sociale leven en de economie" zegt hij. Keus beaamt daarmee het verhaal van de Wereldbank afgelopen week, die de epidemie een catastrofe voor de economie noemde.
Weinig impact
Anders dan op de lokale economie in de landen zelf heeft de epidemie nog niet veel impact op Nederlandse bedrijven, zegt Bob van der Bijl, directeur van de Netherlands-African Bussiness Council. "De handel met die landen is nog zeer beperkt. We waren net bezig om handelsreizen naar de drie landen op te zetten, maar die hebben we moeten afzeggen."
"Anders was het toen het erop leek dat de epidemie naar Nigeria zou overslaan. Dat was voor veel bedrijven spannend, omdat we met dat land intensieve handelsrelaties hebben."
Reisverbod
Dit weekend moeten mensen in Sierra Leone binnenblijven om de verdere verspreiding van de ziekte tegen te gaan. Keus houdt vanuit Nederland contact met drie werknemers die, voorzien van eten en drinken, de waterkrachtcentrale gedurende het weekend draaiende houden. Zij slapen er ook noodgedwongen.
"Om het risico op besmetting te verkleinen, mogen de werknemers van ons nu ook niet meer bij huizen langs. Als daar een stroomstoring is, dan wordt dat nu niet opgelost."
De palmolieplantage van Keus ligt al sinds juni stil. Er wordt daar dit jaar niet geoogst, vanwege het gevaar dat het heen en weer reizen voor de 80 lokale werknemers met zich meebrengt."
"Er is daar nu veel vraag naar palmolie, omdat je er ook zeep van kunt maken. Maar het risico voor de werknemers is nu simpelweg te groot."
Angst
Ook Harald Maas bij rederij UAL merkt de impact van de epidemie: "Je merkt dat er veel angst is. Zo mocht een schip onlangs Angola niet binnenvaren, omdat een bemanningslid koorts had. Maar hij was helemaal niet in een risicogebied geweest. "
"Klanten die we nooit hadden, bellen opeens. Daaruit leiden we af dat andere reders bepaalde havens mijden. Maar we kunnen niet altijd ja zeggen. Sommige havens, zoals die in Kameroen, eisen dat je niet in een besmet gebied bent geweest Dus ook wij hebben ons schema moeten aanpassen. Maar als we een haven in een besmet land als laatste in ons schema kunnen zetten dan varen wij er nog wel gewoon heen."
Expats
Bedrijven hebben expat-werknemers teruggehaald. Hierdoor zijn een paar infrastructuurprojecten platgelegd. Zo heeft bouwbedrijf BAM een paar weken geleden 35 werknemers teruggehaald uit Sierra Leone. Zodra de veiligheidssituatie dat toelaat, gaan zij er weer heen.
Buitenlandse Zaken kondigde afgelopen week een negatief reisadvies af voor Guinee en Sierra Leone. Eind augustus was dat al gebeurd voor Liberia.
Friesland Campina heeft in augustus ook werknemers uit Nigeria naar Nederland gehaald, omdat het erop leek dat de epidemie daarheen over zou slaan. Maar die mensen zijn inmiddels weer in Nigeria aan het werk, zo laat een woordvoerder weten.
Enorme afstanden
Volgens Bob van der Bijl is het belangrijk dat bedrijven niet opeens heel Afrika gaan mijden: "Een luchtvaartmaatschappij kondigde aan niet meer naar Kenia te vliegen, Maar dat is echt heel ver weg van het getroffen gebied. Het zou zonde zijn als er onnodig veel schade aan de Afrikaanse economie wordt toegebracht".
Vanavond is Nieuwsuur geheel gewijd aan ebola. Verslaggever Kees Broere volgde een team van het Rode Kruis dat in Monrovia de ebola-doden ophaalt. NPO (Nederland) 2 om 22.00 uur.