Catalonië straat op voor referendum

Door correspondent Jessica van Spengen in Barcelona

Krijgen de voorstanders van de Catalaanse onafhankelijkheid vanavond de straten van Barcelona en andere steden vol? Het is de nationalistische feestdag van Catalonië, de Diada. Veel Catalanen demonstreren voor een referendum over onafhankelijkheid van Catalonië op 9 november. Over een lengte van 11 kilometer wordt een menselijke V gevormd. De V staat voor 'Victoria , 'Voluntat' en 'Votar', wat overwinning, vrije wil en stemmen betekent.

Onafhankelijkheid

Ieder jaar herdenken de Catalanen op 11 september de val van Barcelona tijdens de Spaanse successieoorlog in 1714. Catalonië verloor daarbij haar onafhankelijkheid. Wat begon als een herdenkingsdag is uitgegroeid tot een feestdag waar het Catalaans nationalisme centraal staat. De afgelopen jaren is deze dag aangegrepen om de onvrede over de crisis in Spanje en de nationale regering duidelijk te maken. Vorig jaar gingen 1,6 miljoen mensen de straat op, een jaar eerder bijna net zoveel.

Stem

"We hebben 300 jaar geprobeerd om met Spanje samen te leven, maar we komen er niet uit. We zijn ervan overtuigd dat een meerderheid van de Catalanen er ook zo over denkt. Het is ons democratisch recht om onze stem daarover te laten horen."

Aan het woord is Carme Forcadell, voorzitter van de Assemblea Nacional Catalunya, een organisatie die er vandaag alles aan doet om de straten van Barcelona vol te krijgen. Want met de straten vol, raken straks ook de stembussen vol, is de gedachte. De meeste Catalanen die de straat opgaan willen een referendum.

Vernederd

Veel Catalanen vinden dat ze vernederd en onderdrukt worden. De toenemende druk van de Spaanse regering om meer Spaans en minder Catalaans te geven op de scholen is daar een voorbeeld van. "We passen gewoon niet meer binnen de Spaanse staat. Het enige waar wij nu om vragen is een kans om te stemmen in een referendum."

Joaquim Coll, van de Societat Civil Catalana, fronst zijn wenkbrauwen als het gaat over het referendum. Hij vindt dat Catalonië een regio van Spanje moet blijven. De tegenstanders van onafhankelijkheid waarschuwen voor de economische gevolgen. Bedrijven uit binnen- en buitenland lieten al weten de regio de rug toe te keren, als die onafhankelijk zou worden. Een Catalonië zonder Spanje is voor hen een stuk minder interessant.

Schotten

Ook de Europese Unie is tegen afsplitsing van de regio. Begin augustus was de Duitse bondskanselier Angela Merkel in Spanje, zij liet weten een onafhankelijk Catalonië niet te steunen. Voorstander Forcadell is ervan overtuigd dat Europa de Catalanen niet in de steek laat. "We moeten accepteren dat de grenzen veranderen. Waarom zouden de Schotten wel een nieuwe staat mogen vormen binnen Europa en wij niet?"

"De Catalanen voelen een gezonde vorm van jaloezie", zegt Forcadell. Want terwijl de Spaanse regering er alles aan doet om het geplande referendum te voorkomen, hebben ze even verderop in Europa wél toestemming om te stemmen. De Schotten beslissen op 18 september over hun onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk. Dat moedigt de Catalanen aan.