Zaak Pistorius: moord of doodslag?
Huilend en brakend zat hij in de beklaagdenbank. Oscar Pistorius, de wereldberoemde Blade Runner, die zijn vriendin doodschoot door een dichte toiletdeur en zei dat het een ongeluk was. Vanmorgen doet de rechter in de Zuid-Afrikaanse hoofdstad Pretoria uitspraak, na een proces van vijf maanden vol drama en hoogoplopende emoties.
De uitspraak is rechtstreeks te volgen op NPO Nieuws.
Als hij schuldig wordt bevonden aan moord met voorbedachten rade, kan Pistorius levenslange gevangenisstraf krijgen. Bij dood door schuld kan hij tot vijftien jaar celstraf worden veroordeeld. Maar vrijspraak is theoretisch ook nog mogelijk, als de rechter meent dat de gehandicapte atleet handelde uit zelfverdediging.
Rolmodel
Voorafgaand aan die fatale Valentijnsdag vorig jaar was Pistorius een rolmodel waar Zuid-Afrika trots op was: een hardloper zonder onderbenen, maar met een enorm doorzettingsvermogen. Hij werd wereldberoemd toen hij in 2012 op zijn protheses de halve finale haalde van de Olympische Spelen.
Nog geen jaar later schoot-ie zijn vriendin dood: het Zuid-Afrikaanse topmodel Reeva Steenkamp. Volgens Pistorius werd hij midden in de nacht wakker, dacht hij dat hij een inbreker hoorde en vuurde hij in paniek vier kogels af door de dichte toiletdeur. Maar volgens de openbaar aanklager had hij ruzie met Steenkamp, die naar het toilet vluchtte, waar Pistorius haar met opzet doodschoot.
Ondanks 4000 pagina's dossier zijn er geen directe bewijzen. In de rechtszaak ging het dan ook vaak over het karakter van de gevallen held. Is Pistorius een jaloerse, schietgrage ruziemaker, zoals de openbaar aanklager hem neerzette? Of is hij door zijn handicap een uiterst kwetsbare man met een hoge reactiesnelheid, zoals zijn advocaat aanvoerde? Hij kon immers niet vluchten op zijn beenstompen. En dat is in Zuid-Afrika, waar inbrekers regelmatig bewoners doodschieten, extra bedreigend.
Mozaiek aan leugens
Feit is dat Pistorius een geschiedenis heeft van agressieve uitbarstingen en van jaloerse reacties op zijn vriendinnen. Hij smeet een deur zo hard dicht voor een vrouw dat ze daarbij haar enkel brak. En zijn pistool ging per ongeluk af in een restaurant in Johannesburg. Ook werden in de rechtszaal filmpjes vertoond, waarop Pistorius een watermeloen aan flarden schiet.
Volgens de openbaar aanklager is het verhaal van Pistorius een mozaïek aan leugens en tegenstrijdige verklaringen. Zo beweerde de atleet bijvoorbeeld eerst dat het pikkedonker was in de slaapkamer, waardoor hij niet kon zien of zijn vriendin lag te slapen, en zei hij later dat hij haar silhouet onder het dekbed had gezien.
IJzingwekkend gillen
Bovendien is het volgens de aanklager ongeloofwaardig dat Pistorius wel zijn pistool onder het bed ging halen, maar niet zag of zijn vriendin lag te slapen. En hij riep toch dat ze de politie moest bellen? Waarom zei ze dan niet dat zij het was aan die andere kant van de toiletdeur. 'Omdat ze doodsbang van jou was', aldus de aanklager. Bovendien was er de getuigenis van een buurvrouw, die zei dat ze een vrouw ijzingwekkend had horen gillen, voordat ze de schoten hoorde. Dat wijst er toch op dat ze ruzie hadden?
Maar Pistorius heeft een ijzersterk advocatenteam, dat veel gaten schoot in de theorieën van de aanklager. Ook toonde de advocaat aan dat de politie grote fouten heeft gemaakt op de plaats delict. Zo zou de politie bewijsmateriaal hebben verplaatst voor de foto's, zoals een ventilator en het dekbed.
1700 Whatsapp-jes
Correspondent Bram Vermeulen: 'Ik denk niet dat Pistorius wordt veroordeeld voor moord met voorbedachten rade. Volgens de meeste deskundigen is er geen sluitend bewijs dat hij zijn vriendin met opzet doodschoot. Zelf heb ik tijdens het proces ook geen enkel moment gedacht: Zie je nou wel? Volgens de aanklager hadden ze vaak ruzie, maar er waren maar vier van de meer dan 1700 Whatsapp-jes, die op ruzie duidden. Bovendien is de plaats delict niet overtuigend, nog los van het feit dat die op een schandalige manier door de politie is vervuild."
"Maar ik denk wel dat Pistorius schuldig wordt bevonden aan dood door schuld. Hij wist dat er iemand in die badkamer zat. En je kunt niet zeggen dat er sprake was van zelfverdediging, aangezien de deur op slot zat en er dus niemand gewapend op Pistorius afkwam. De kans lijkt me dus groot dat hij 15 jaar gevangenisstraf krijgt."