Herdenkingswand nazi-'euthanasie'

Na een jarenlange lobby hebben de slachtoffers van het door de nazi's zo genoemde euthanasieprogramma een monument gekregen. Het werd vanochtend in het bijzijn van politici en nabestaanden onthuld in het centrum van Berlijn.

Een 24 meter lange muur van doorzichtig lichtblauw glas herinnert nu aan de mensen die tussen 1940 en 1945 werden vermoord omdat ze als "levensonwaardig" werden gezien. De meeste slachtoffers waren geestelijk en lichamelijk gehandicapten, psychiatrische patiënten en chronisch zieken.

Schrijnende verhalen

Duidelijk geëmotioneerd spreekt Sigrid Falkenstein bij de onthulling over haar tante Anna, die vanwege een ontwikkelingsachterstand en leerproblemen slachtoffer van de nazi's werd. Falkenstein is één van de initiatiefnemers van het monument.

"Anna is 24 jaar. Het gerechtshof zegt: Anna is gehandicapt. Ze wordt onvruchtbaar gemaakt. Dan komen dokters uit Berlijn. Ze zeggen: Anna is voor de maatschappij niet nuttig. Ze wordt vergast. Daarna praat niemand meer over Anna."

Een openluchttentoonstelling naast het monument vertelt de schrijnende verhalen van tien mensen met een soortgelijk lot.

"Te lang verzwegen"

Ook de Berlijnse burgemeester Wowereit was bij de onthulling aanwezig. "Te lang zijn euthanasie-slachtoffers bij het nationale herdenken verzwegen", zei hij in een toespraak. "Het was een lange weg."

De slachtoffers van nazi-moorden hadden geen sterke lobby. Ook na de Tweede Wereldoorlog overheerste vooral schaamte over dit onderwerp. Na hun dood werd de herinnering aan hen uitgewist. Niet alleen in de maatschappij, maar ook binnen families, vertelde Falkenstein.

T4

Het futuristisch uitziende monument bevindt zich voor het concertgebouw van de Berlijnse Philharmonie. Vroeger stond op deze plek de villa van waaruit het eerste "euthanasieprogramma"van de nazi's werd gepland en gestuurd. Het programma had de codenaam T4. Die was gebaseerd op het adres van de villa, Tiergartenstraße 4, en leidde uiteindelijk tot de moord op 300.000 mensen.

Het nieuwe monument is het vierde grote monument voor nazislachtoffers in Berlijn. Eerder werden in het centrum van de Duitse hoofdstad het Holocaustmonument (2005), het monument voor homoseksuelen (2008) en het monument voor Roma en Sinti (2012) opgericht.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl