Is 2014 rampjaar voor de luchtvaart?

Drie vliegtuigrampen in een week en een vermist vliegtuig afgelopen voorjaar. Het zijn vier noodlottige gebeurtenissen die de vraag oproepen of vliegen nog wel veilig is. Is 2014 een rampjaar voor de luchtvaart, of valt het wel mee?

Op 17 juli wordt vlucht MH17 van Malaysia Airlines neergehaald boven Oekraïne. Alle 298 inzittenden komen daarbij om. Een week later, op woensdag, stort een toestel van Air Algérie neer in Mali met 116 doden tot gevolg. Een dag daarvoor verongelukt een vliegtuig van TransAsia Airways in Taiwan. 47 mensen verongelukken. In maart verdwijnt een ander vliegtuig van Malaysia Airlines met 239 mensen aan boord.

Neerwaartse trend

Uit cijfers van het Amerikaanse Aviation Safety Network blijkt dat er dit jaar 761 mensen omgekomen bij vliegtuigrampen. Dan zijn er nu al bijna drie keer zoveel als vorig jaar. Maar er is geen reden tot paniek, zegt vice-voorzitter van de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers, Arthur van den Hudding.

Al jaren is er een neerwaartse trend te zien in het aantal ongelukken en doden in de luchtvaart. "De gebeurtenissen van de afgelopen maanden moeten we dan ook als puur toeval zien", zegt Van den Hudding. "Het neerhalen van een vliegtuig, zoals bij Malaysia Airlines vlucht MH17, is iets dat gelukkig niet vaak voorkomt. Zoiets is ook niet te vergelijken met de ongelukken in Mali en Taiwan. Daar was slecht weer de reden. Dat zijn ongelukken die je probeert te voorkomen, maar dat lukt helaas niet altijd."

Jaren '70

De ongelukken met de meeste doden gebeurden in de jaren '70. Zo kwamen er in 1972 meer dan 2300 mensen om. Een jaar later waren dat er wederom meer dan 2000. Volgens Van den Hudding zijn die rampen vooral te wijten aan menselijk falen en de cultuur die toen in de luchtvaart heerste.

"In die jaren was hiërarchie in vliegtuigen veel belangrijker dan nu. De gezagvoerder was de baas, en tegen zijn beslissingen ging de rest van de bemanning niet in. Die verkeerde vorm van hiërarchie is er nu niet meer bij westerse maatschappijen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Japan en Noord-Korea."

Tenerife

Als voorbeeld noemt hij het grootste ongeluk in de luchtvaartgeschiedenis waarbij een KLM-toestel en een vliegtuig van Pan Am op elkaar botsten op het vliegveld van Tenerife in 1977. Daarbij kwamen bijna 600 mensen om het leven.

Uit het onderzoek naar de ramp bleek dat het ongeluk onder meer door een foute beslissing van de gezagvoerder was veroorzaakt. Mede door deze ramp veranderden luchtvaartmaatschappijen de hiërarchische verhoudingen in de cockpit en hebben andere bemanningsleden meer inspraak.

Luchtvaart veiliger

Volgens Van den Hudding zorgen dit soort rampen voor "wezenlijke veranderingen die de luchtvaart veiliger maken." Zo werden na de Lockerbie-aanslag de veiligheidsmaatregelen op vliegvelden strenger. Terroristen lieten toen in het bagageruim een koffer met springstof ontploffen waardoor het vliegtuig boven Schotland neerstortte.

"Ook de tragische ramp in Oekraïne zal zorgen voor nieuwe procedures over hoe om te gaan met oorlogsgebieden. Mensen willen niet meer over oorlogsgebieden vliegen, dus dan zullen luchtvaartmaatschappijen daar iets mee doen", zegt hij.

Vandaag spreekt de internationale burgerluchtvaartorganisatie van de Verenigde Naties in het Canadese Montreal over het vliegen over conflictgebieden naar aanleiding van de ramp met vlucht MH17.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl