"Politie en militairen in missie"
Het kabinet bespreekt de mogelijkheden om een internationale bewapende missie naar Oost-Oekraïne te sturen. Die moet de onderzoekers op de rampplek gaan beschermen. Er zijn al Maleisische onderzoekers op de plaats waar de Boeing 777 is neergestort, maar de Nederlandse onderzoekers zijn er nog niet.
In het gebied maken pro-Russische separatisten de dienst uit sinds zij half mei een onafhankelijke republiek hebben uitgeroepen. Zij lijken vooralsnog geen enkele buitenlandse inmenging te dulden.
Wat moet er gebeuren om een internationale missie te laten slagen? Volgens directeur Ko Colijn van Instituut Clingendael zijn er nog veel haken en ogen.
Welk doel moet de missie volgens u krijgen en wie moeten eraan meedoen?
Wat dat laatste betreft, moet zo'n missie bestaan uit politie en militairen. Alleen maar politie is veel te gevaarlijk; militairen zijn nodig voor de beveiliging. Maar hoeveel man er gestuurd moet worden, daar is men nog over aan het nadenken want dat hangt af van wat men wil bereiken. Het is een groot gebied van 10 bij 10 kilometer dat uitgekamd moet worden. Dat kan je in vier weken doen met 20 man of in twee weken met het dubbele aantal mensen. Het eerste doel blijft om zoveel mogelijk lichaamsdelen te verzamelen.
Nederland wil dat er in nood luchtsteun komt voor het onderzoeksteam en de bewapende missie op de grond. Is dat realistisch in een gebied waar de pro-Russische rebellen de scepter zwaaien?
Die luchtsteun is in dit geval een probleem omdat de rebellen blijkbaar over bewapening beschikken waarmee ze helikopters en vliegtuigen kunnen neerhalen. Dus het enige soort luchtondersteuning waar je het over kunt hebben dat zijn misschien onbemande vliegtuigen. Ik denk dat daar al wel over gesproken is. Op de grond moet de missie geen zware wapens hebben. Dat zouden de lokale machthebbers nooit goed vinden.
Hoe krijg je al het benodigde materieel in een gebied dat niet makkelijk begaanbaar is?
Alles zal via Charkov moeten gaan. En je moet ter plekke met de rebellen onderhandelen wat wel en niet toegestaan is. Ze hebben geen postbusnummer, geen adres dus zul je daar ter plekke jenever drinkend bij wijze van spreken tot een akkoord moeten komen.
Wat zouden politiemensen/militairen mogen doen als er op ze geschoten wordt?
Ze moeten dan erg defensief zijn. Vooral niet het gevecht voortzetten, zo mogelijk uit de weg gaan. Ik denk dat er dan maar een doel is: zorg dat je je zo gauw mogelijk aan het gevecht onttrekt. Dat klinkt heel laf maar het is de enige manier om de onderzoekers te beschermen. Op geen enkele manier moet je olie op het vuur gooien.
Zijn er al voorbereidingen getroffen voor een eventuele missie?
Alles wat klaar gezet kan worden, wordt al klaar gezet. Maar er zijn nog geen knopen doorgehakt. Men is nog aan het dubben. En wat het uiteindelijk wordt, hangt ook af van de ruimte van het mandaat dat nog in een VN-resolutie moet worden geformuleerd.