Gevecht om Europese banen

Door correspondent Chris Ostendorf

Het wordt wel een strategisch schaakspel genoemd, een tombola, een ingewikkelde puzzel. De vergadering van regeringsleiders vanavond over de benoeming van de nieuwe buitenlandcoördinator en de nieuwe voorzitter van de Europese Raad is in elk geval een onvoorspelbaar en spannend politiek steekspel.

In feite gaat achter het gevecht om de banen ook een politiek inhoudelijke strijd schuil. Naast de conservatief Juncker als voorzitter van de commissie, willen de sociaal-democraten een leider van de Europese Raad met een linkse inslag. Of op zijn minst een buitenlandcoördinator die lid is van een sociaal-democratische partij.

Dijsselbloem

Ondertussen moet Rutte voor Nederland een relevante post in de Commissie veiligstellen. Nederland wil het liefst een zware financieel economische post, omdat de regering daarmee invloed kan uitoefenen op de koers van Europa in de komende jaren. Dijsselbloem op de post economische en monetaire zaken zou de hoofdprijs zijn.

Maar de Fransen azen ook op die baan. Als alternatief zouden interne markt of mededinging ook kunnen gelden als interessante beleidsterreinen, waar Rutte Dijsselbloem voor kan kandideren.

Vrouwen

Het kan ook helemaal mislopen in de onderhandelingen. Als de Fransen de opvolger van Rehn mogen leveren, de Spanjaarden voorzitter van de eurogroep, en de Britten mededinging of interne markt eisen, dan moet Rutte plan B uit de kast trekken.

Misschien kan hij dan een relatief zware portefeuille claimen, door opnieuw een vrouw naar voren te schuiven: Lilianne Ploumen. Omdat commissievoorzitter Juncker nauwelijks vrouwelijke kandidaten krijgt aangeleverd, vergroot Rutte zijn kansen als hij wel een vrouw levert.

De lastigste discussie die vanavond wordt gevoerd gaat over de benoeming van de buitenlandcoördinator, de opvolger van Catherine Ashton. De Italianen willen hun minister van Buitenlandse Zaken, Federica Morgherini, op die post. Oost-Europese landen vinden haar te zwak, en vrezen een te slappe houding van haar ten opzichte van Rusland. Als voldoende landen de kandidatuur van Morgherini blokkeren, wordt het een lange, moeizame nacht in Brussel.