Aan het front vecht een 7-jarig kind
Van menselijke schilden in India tot seksslaven in Afrika. Van onthoofdingen in de CAR tot ontvoeringen in Syrië. Er gaat een lange opsomming van kindermisbruik in oorlogstijd schuil achter de klinische titel van het VN-rapport Jaarlijks Verslag over Kinderen en Gewapend Conflict.
In 23 gebieden wereldwijd worden zeker 4000 kindsoldaten ingezet. Naast vijftig gewapende groepen maken ook nog eens zeven regeringslegers zich eraan schuldig.
"Wat de meeste van deze conflictsituaties met elkaar gemeen hebben, is dat kinderrechten straffeloos kunnen worden geschonden", zegt de Algerijnse rapporteur Leila Zerrougui. "Als we kinderen echt willen beschermen, dan moeten we verantwoording eisen."
Onthoofdingen
De overbekende conflictgebieden zijn allemaal opgenomen in het rapport. In Somalië maken alle partijen, inclusief de missie van de Afrikaanse Unie, zich massaal schuldig aan het rekruteren van kinderen.
In Syrië houden regeringstroepen meisjes regelmatig dagenlang vast bij controleposten, zodat hun familie denkt dat ze zijn verkracht en hen vervolgens verstoot.
In de Centraal-Afrikaans Republiek verergerde het geweld, tot onthoofdingen van kinderen aan toe. Het Nigeriaanse Boko Haram is voor het eerst opgenomen in het jaarverslag, onder meer vanwege de aanvallen op schoolkinderen.
Kinderbrigades
In het rapport zijn ook conflicten opgenomen waar de wereldpers minder vaak verslag van doet. In India vinden flagrante schendingen van mensenrechten plaats in een conflict met maoïsten in het noorden. De VN schat dat de rebellen zeker 2500 kindsoldaten hebben, sommige van nog geen 7 jaar oud.
De maoïsten hebben zelfs speciale kinderbrigades opgezet, waar de kinderen leren spioneren en vechten met eenvoudige wapens, zoals stokken. Ook worden kinderen gebruikt als menselijk schild voor strijders die regeringstroepen aanvallen.
De slachtoffers zijn vaak geroofd uit arme dorpen. Gehoorzaamheid wordt afgedwongen door te dreigen met geweld tegen hun gezin.
Bacha-bazi
Kindsoldaten dienen lang niet altijd in de voorste linies. Kinderen worden ook ingezet om wapens schoon te maken, munitie te dragen of controleposten te bemannen.
In het rapport staat het voorbeeld van een 12-jarige jongen die door Afghaanse overheidstroepen werd gedwongen een verdacht pakketje te onderzoeken. Het bleek een bom, de jongen sneuvelde.
Vaak worden kinderen ook ingezet als seksslaven. In Afghanistan is het zo gewoon dat militaire leiders jonge jongens misbruiken, dat er zelfs een term voor bestaat, bacha-bazi. Er is vorig jaar een campagne gestart om regeringstroepen erop te wijzen dat het misbruik verboden is.
Opgesloten
Het leed is vaak nog niet voorbij als de kinderen in handen vallen van regeringstroepen. Al te vaak worden kindsoldaten behandeld als dader in plaats van slachtoffer.
In Irak zaten bijna 400 minderjarige terreurverdachten vast, in sommige gevallen zelfs jarenlang. In Afghanistan zaten 196 kinderen vast, vaak zonder ooit een rechter te hebben gezien.
"Als slachtoffer moeten alle kinderen dezelfde rechten en bescherming krijgen", stelt rapporteur Zerrougui. "Het maakt niet uit welke groep hen heeft gerekruteerd of gebruikt."
En toch, optimisme
Zerrougui is voorzichtig optimistisch over enkele conflictgebieden. Zo werden in Tsjaad het afgelopen jaar 3800 militairen gecontroleerd op leeftijd en werden alle minderjarigen weggestuurd.
Ook opvallend is dat het beruchte Verzetsleger van de Heer van Oegandees Joseph Kony het afgelopen jaar minder actief was. De VN kon slechts vier gevallen van ontvoering vinden, "een enorme afname vergeleken bij eerdere jaren".
Wel waarschuwt het rapport dat de onrust in buurlanden als Zuid-Soedan en de Centraal-Afrikaanse Republiek die vooruitgang ongedaan kan maken.