Cruijff in 1992 akkoord met KNVB
In 1990 was Johan Cruijff kandidaat voor het bondscoachschap van Nederland. Maar uit een reconstructie van Andere Tijden Sport blijkt dat de KNVB ook in 1992 met hem onderhandelde. En zelfs al een akkoord had bereikt.
"We hadden een opvolger voor Michels nodig in de aanloop naar het WK van 1994", zegt Martin van Rooijen, destijds voorzitter van het sectiebestuur betaald voetbal. "We hebben Cruijff in januari 1992 voor het eerst benaderd."
Er volgde al snel een tweede gesprek, waarna het - zo dacht de KNVB - in kannen en kruiken was. De letterlijke woorden van Cruijff: "Ja, dat gaan we doen."
Voetbalcollege in een hotel in Barcelona
"We spraken af op een zaterdagavond in een hotel in Barcelona", weet Van Rooijen nog. "Ik was er met onze technische man Paul Boels. Het begon om negen uur en het duurde tot 's nachts één uur. Wij moesten nog eten en dronken een glas wijn. Cruijff dronk water. We hebben vier uur lang een voetbalcollege van hem gekregen. Het ging helemaal niet over een contract. Aan het einde van de avond vroegen we hem: Johan, we willen graag dat je bondscoach wordt. Zijn antwoord was: ja, dat gaan we doen. Onze reactie: dan moeten we het over de financiën hebben. Waarop Johan zei: daar komen we wel uit."
Na dat gesprek in Barcelona volgde een laatste onderhandeling in augustus, tijdens de oefenwedstrijd tussen Feyenoord en Barcelona, de club die Cruijff toen coachte. Van Rooijen was bij die onderhandeling niet aanwezig, maar weet dat de laatste (financiële) details zonder problemen werden besproken.
En daarna bleef het stil
Echter, na dat onderhoud bleef het stil. "Uiteindelijk is het niet doorgegaan. Waarom niet? Er kwam geen definitieve bevestiging. Het fijne weet ik er niet meer van, de laatste details liepen via Boels en penningmeester Ad Smits."
Omdat het stil bleef, keek de KNVB al snel naar een alternatief. "We zijn verdergegaan met Dick Advocaat. Die hebben wij nog benoemd." Kort daarop, in november 1992, liep de termijn van het bestuur af. Van Rooijen had later nog wel eens contact met Cruijff, maar hij kan geen precieze reden geven voor het niet doorgaan van de deal.
Ook Staatsen krijgt geen handtekening
In 1993 nam Jos Staatsen de hamer over als voorzitter van de sectie betaald voetbal. Ook hij ondernam pogingen Cruijff te betrekken bij de technische staf van Oranje, maar ook de nieuwe preses kreeg nooit een handtekening. De KNVB stelde uiteindelijk in december 1993 een deadline vast. Cruijff reageerde nooit. Vervolgens zette de bond een streep door zijn naam.
Het leidde tot ophef, vooral vanuit het kamp van Cruijff. De adviseurs stelden vragen bij de haast van de KNVB om de deal rond te krijgen. De KNVB en Staatsen stelden dat er niet op tijd werd gereageerd op faxverkeer vanuit de bond. Hoe dan ook, het feit blijft dat Cruijff nooit bondscoach van Oranje zou worden.
WK 1990
'Nummer veertien' werd al vóór 1992 in verband gebracht met de felbegeerde functie. In de aanloop naar het WK van 1990 in Italië was hij in beeld als favoriet van de spelersgroep, die via een stemming duidelijk zijn voorkeur uitsprak voor Cruijff. Met name de topspelers van AC Milan (Marco van Basten, Ruud Gullit en Frank Rijkaard) en Ronald Koeman zagen Cruijff graag aan het roer van Oranje. Maar het was Rinus Michels die er - als toenmalig bestuurslid technische zaken van de KNVB - een stokje voor stak. Michels wees Leo Beenhakker aan als de nieuwe keuzeheer.
Vrijdag 21.30 uur, Nederland 1
Ruud Gullit vermoedt dat "Michels in 1990 liever Johan niet had. Misschien was hij wel bang dat hij wél wereldkampioen zou worden. Dat Johan hem zou overvleugelen."
Andere Tijden Sport is vrijdagavond vanaf 21.30 uur te zien op Nederland 1 en NOS.nl.