"Enquête corporaties niet nodig"

Oud-bestuurder Van Leeuwen van Aedes zegt dat als de politiek beter naar hem had geluisterd, de parlementaire enquête Woningcorporaties niet had hoeven plaatsvinden. "Die stelling durf ik wel aan", zo verklaarde hij tegenover de enquêtecommissie.

"Als mijn A4'tje over taken en toezicht was overgenomen, dan was deze enquête nu niet nodig geweest. Daar stond meer op dan in die dertig pagina's van nu." Hij heeft kritiek op de overheidsregels voor corporaties, vastgelegd in het Besluit Beheer Sociale Huursector.

Willem Van Leeuwen was vanaf het ontstaan van Aedes in 1998 tot 2009 voorzitter van de koepelorganisatie van woningcorporaties, daarvoor was hij bestuurder bij voorgangers.

Onzinregelgeving

Hij heeft kritiek op de manier waarop de politiek de afgelopen twintig jaar is omgegaan met de corporatiesector. Als voorbeeld noemde hij onder meer het plan van staatssecretaris Remkes: "Dat Paarse plan hinkte op twee benen, de markt en sterker overheidstoezicht."

Ook verliep de overgang van minister Winsemius naar minister Vogelaar niet vlekkeloos. "Ik dacht er na gesprekken met Winsemius uit te zijn met onze nieuwe voornemens, bleek er in het nieuwe regeerakkoord ineens iets heel anders te staan."

De 'Vogelaarheffing', de heffing die corporaties moesten betalen om achterstandswijken in grote steden op te knappen, had volgens hem ook niet gehoeven. Al vindt hij dat de sector zelf ruimhartiger het beleid van minister Vogelaar had moeten uitvoeren.

"En ik baal ook van de verhuurdersheffing van 2 miljard euro per jaar van minister Blok." Die is volgens hem het gevolg van een politiek die geld wil, maar weigert de fundamentele discussie over volkshuisvesting aan te gaan.

Inmenging

Van Leeuwen is altijd voorstander geweest van zelfregulering door woningcorporaties, dat wil zeggen de sector controleert zichzelf. Hij vond de inmenging van het ministerie en toezichthouder Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) vaak veel te ver gaan.

"Op een gegeven moment ging het CFV in kaart brengen hoeveel vermogen corporaties hadden en hoe ze dat besteedden. We zaten niet te wachten op een toezichthouder met een politieke agenda."

Ook klaagde hij bij toenmalig minister Van der Laan dat de salarissen van corporatiedirecteuren wat hem betreft ten onrechte vielen onder het toezicht op topinkomens bij de semi-overheid. Van Leeuwen had ook een conflict met Van der Laan over zijn vertrekpremie van 1 miljoen euro.

"Geen Maserati's"

Hij bestrijdt dat de corporatiesector niet deugt en dat juist de corporaties waar het misging, hun lidmaatschap bij Aedes hadden opgezegd.

"Er stonden geen Maserati's op de parkeerplaats als we een congres hadden. Een aantal megalomane bestuurders hebben het imago naar de knoppen geholpen. Zij hebben zich willens en wetens aan controle onttrokken."

De opvolger van Van Leeuwen, Marc Calon, heeft inmiddels een andere koers uitgezet.

Woensdagochtend vanaf 9.30 uur komen verschillende ambtenaren van het ministerie aan het woord. Live te volgen op NPO Politiek.

Twaalf bewindspersonen die in twintig jaar over volkshuisvesting gingen:

Enneüs Heerma (CDA): 27 oktober 1986 tot 22 augustus 1994, staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Dick Tommel (D66): 22 augustus 1994 tot 3 augustus 1998, staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Johan Remkes (VVD): 3 augustus 1998 tot 22 juli 2002, staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Henk Kamp (VVD): 22 juli 2002 tot 27 mei 2003, minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Sybilla Dekker (VVD): 27 mei 2003 tot 21 september 2006, minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Pieter Winsemius (VVD): 26 september 2006 tot 22 februari 2007 minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Ella Vogelaar (PvdA): 22 februari 2007 tot 14 november 2008, minister voor Wonen, Wijken en Integratie

Eberhard van der Laan (PvdA): 14 november 2008 tot 23 februari 2010, minister voor Wonen, Wijken en Integratie

Eimert van Middelkoop (ChristenUnie): 23 februari 2010 tot 14 oktober 2010, minister voor Wonen, Wijken en Integratie

Piet Hein Donner (CDA): 14 oktober 2010 tot 16 december 2011, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (volkshuisvesting was geen aparte portefeuille meer)

Liesbeth Spies (CDA): 16 december 2011 tot 5 november 2012, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (volkshuisvesting was geen aparte portefeuille meer)

Stef Blok (VVD): 5 november 2012 tot heden, minister voor Wonen en Rijksdienst (volkshuisvesting kreeg weer een eigen bewindspersoon)