Van Nellefabriek Werelderfgoed?
Reisgids Rough Guides zei het al in januari: Rotterdam is dit jaar een van 's werelds must see steden. De reisgids roemt de architectuur van de stad, zoals De Rotterdam en de nieuwe Markthal, maar vanaf dit weekend komt daar waarschijnlijk een Werelderfgoed bij: de voormalige Van Nellefabriek.
Duizenden kilometers verderop, in Doha, Qatar, beslist Unesco komend weekend of het Rijksmonument op de Werelderfgoedlijst komt. De voormalige koffie- thee- en tabaksfabriek is door de Nederlandse regering voorgedragen. De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb en een delegatie uit Nederland zijn bij de bekendmaking aanwezig. Het is zeer waarschijnlijk dat Unesco de voordracht goedkeurt.
Inspiratie
De Van Nellefabriek werd in de jaren twintig gebouwd in een, toen nog, lege polder net buiten Rotterdam. De directie wilde een spraakmakend, modern en efficient gebouw voor de werkzaamheden. Ook moest het een plek worden waar werknemers graag wilden werken. In de Verenigde Staten werd inspiratie opgedaan.
Het werd uiteindelijk een licht en deels transparant gebouw van glas en staal, naar het voorbeeld van het Nieuwe Bouwen in Nederland. Deze kunststroming was onder meer geïnspireerd op de functionalistische bouwstijl van Le Corbusier. De Franse architect was dan ook onder de indruk van het gebouw. In 1932 zei hij: "U heeft in Rotterdam een schitterend bewijs van het leven dat komt." Daarmee doelde hij op de moderne architectuur van de fabriek.
Voetbal en douches
Het lichte gebouw stelde werknemers in de gelegenheid om hun werk bij daglicht te doen en niet in een donkere hal. Het bedrijf zorgde goed voor de werknemers. Er waren douches voor mannen en vrouwen: veel mensen hadden die thuis nog niet. Ook was er een sportcomplex: voetbal en korfbal voor de fabriekswerknemers en tennis voor het kantoorpersoneel.
In 1986 werd de Van Nellefabriek een Rijksmonument. Enkele jaren later nam Douwe Egberts de fabriek over. Tot in de jaren negentig werd er nog tabak geproduceerd, maar toen de productie in 1995 stopte, kwam het gebouw in gevaar. Er werd naar een nieuwe bestemming voor de fabriekshal gezocht. Kwam die er niet, dan zou het monument worden gesloopt.
Evenementen
Een groep ontwikkelaars besloot in 1998 samen met aannemer VolkerWessels de fabriek te renoveren. Op het terrein kwamen kantoren te staan en sommige ruimtes werden verhuurd aan creatieve ondernemers. In het oude gebouw, dat sindsdien de Van Nelle Ontwerpfabriek heet, vinden tegenwoordig regelmatig evenementen plaats.
Mocht de Van Nellefabriek zaterdag op de Unescolijst terecht komen dan wordt het gebouw het tiende erfgoed van Nederland, en het eerste Rotterdamse gebouw. Andere bekende Nederlandse erfgoederen zijn de Amsterdamse grachtengordel, de Waddenzee en de molens van Kinderdijk.